832
Om aan solicitanten te komen, moest het eiland verlaten worden om o.a. naar
Haarlem te gaan. Daar werd de vacature bekend gemaakt in de Haarlemsche
Courant, omdat "die door zo velen gelezen wordt". Dit was rond 1770. Daarvoor
adverteerde men in "De Nieuwspapieren van den Schoolmeester"ook wel
"Boekraalen der Schoolmeester" genoemd. Omdat die in 1770 niet meer verscheen,
koos men voor de Haarlemsche Courant. En altijd wel met succes want er waren
soms wel 19 sollicitanten.
ARCHIEF KERK HIPPOLYTUSHOEF
Omdat de archieven van de Schout en de Schepenen op Wieringen alleen maar
iets vermelden over schoolmeesters als er strafbare feiten gepleegd werden,
of in een ander geval als de meester in opspraak was geraakt, zijn de gegevens
die hier weergegeven worden grotendeels uit de kerkeboeken gehaald. Deze
boeken bevinden zich in de kerk van Hippolytushoef en verkeren nog in goede
staat
In de kerkeboeken staat vermeld dat het "secretarie" de gegevens niet bewaard.
Bovendien moest men in de loop van de tijd de kerkeboeken ook al wel eens
teruglezen om te weten hoe de gang van zaken bij een sollicitatie en benoeming
van een schoolmeester ook al weer in z'n werk ging.
TAAK SCHOOLMEESTERKOSTER, VOORZANGER
Wat de eigenlijke taak van de schoolmeester was, op welke manier hij de
kinderen wat leerde, vermelden de boeken niet. Ook niet waar school werd
gehouden. Er was een school in Westerland, een in Hippolytushoef, een op
Stroe en een op Oosterland. De leerlingen en de meester van Oosterland moesten
om de 3 maanden verhuizen naar Den Oever. Dan werden de lessen daar gegeven.
Deze beschikking was uitgevaardigd door de Kapelvoogden van de
LigterschipperijDeze Voogden hadden een belangrijke stem in de gang van
zaken in Den Oever en Oosterland, maar behalve een reglement van orde is
er van hun archief weinig of niets bewaard gebleven, (zie Themanummer over
de Ligterschipperij5e jaargang nr 3.)
Schoolmeester, koster, voorzanger: de taak van de koster en voorzanger komen
in de kerkboeken beter uit de verf. Natuurlijk moet hij de kerk schoon houden,
moet hij voor kooltjes vuur in de testen van de stoven zorgen, zorgen dat
de kerkezakjes in orde zijn. Maar hij moet ook de klok luiden, nist alleen
voor de dienst, maar ook bij begrafenissen of als er iets belangrijks te
melden viel. Het Avondmaal verzorgen was ook een belangrijk onderdeel,
natuurlijk voorzingen en voorlezen tijdens de kerkdienst. In bepaalde gevallen
mag hij doodkleden verhuren,een kwart van de huuropbrensgt mag hij houden.
Dat was wel nodig, want de verdiensten waren niet hoog.
Eèn keer wordt vermeld dat de meester f 110,- per jaar verdiend en hij krijgt
bovendien een stukje land toegewezen om enig vee op te houden. In de Wieringer
kerkboeken staat niet vermeld hoeveel de bijdrage is, maar de leerlingen
betalen wel wat voor de lessen. Vetpot was het echter niet deze driedubbele
baan. Wel zeven dagen in de week werken.
