656
Tenslotte:
in de 8e druk van de Winkler Prins (1983) staat onder Zuiderzee:"voormalige
binnenzee, die na de afsluiting door de Afsluitdijk de naam IJselmmer
toebedeeld kreeg".
Dat zou betekenen dat Wieringen nooit een Zuiderzee-eiland was. En daar heb
ik toch wel moeite mee.
Noten
1.F.Allan, Het eiland Wieringen en zijne bewoners, 1855, blz.14
2.A.J.van der Aa, Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden, 15 delen,
1839-1851
3.H.Blink, Nederland en zijne bewoners. Handboek der aardrijkskunde en
volkenkunde van Nederland, 1892, deel II, blz.412
4.R.Schuiling, Nederland, Handboek der aardrijkskunde, 5e druk, 1915, blz.479
5.A.Norlind, Die geografische Entwicklung des Rheindeltas bis um das Jahr
1500, 1912, blz.2 50 e.v.
6.A.A.Beekman, De benaming Zuiderzee.
In: Tijdschrift Kon.Ned.Aardr.Genootschap, 1919, blz.104-105
7.R.Schuiling, Wieringen (vroeger en nu)
In: Tijdschrift KonNedAardrGenootschap, 1926, blz.484-505
8.MCDekhuyzen en J.D.van der Plaat, Voordrachten over eenige uitkomsten
der Zuiderzee-expeditie van 1905
(Prov.Utrechts Genootschap, 5 juni 1906)
9.Handelingen Eerste Kamer 1917-1918, 13 juni 1918, blz.598
10.M.W.Heslinga, Over de namen van de grote Nederlandse binnenzeeën in de
19e en 20e eeuw
(In: Liber Amicorum profdrHTJ.Miedema, 1984)
N.B.
In het goed gedocumenteerde artikel van prof.Heslinga waaraan veel van het
bovenstaande ontleend is, wordt bovendien uitvoerig ingegaan op de naam
Wadden. Hij wijst er ondermeer op dat men al bij P.C.Hooft in diens werk
over Tacitus, de Romein die al over deze "maria vadosa", "ondiepe" of
"doorwaadbare zee" schreef, de uitdrukking "wattighe zee" aantreft en dat
Jan Wagenaar in zijn "Vaderlandsche historie" (deel I, 1749, blz.71) zelfs
over "waddige Zuider-zee" sprak.
Het is overigens opmerkelijk dat op 17e en 18e eeuwse kaarten de naam
Zuiderzee staat afgedrukt in de "kom". Op de plaats van de tegenwoordige
Waddenzee staan dan meestal slechts de namen van de belangrijkste geulen
en waarden aangegeven.
Doch deeze buitentred moet ons Germani- XVI.
kus en zyn Leger niet doen vergeten. Na Gevaar-
de overwinning, op Arminius behaald, be-b'kei°gt
floot hy., naar den Eemsftroom terug te keeren.
Doch op dat zyne Scheepsvloot te ligter op den uic
de waddige Zuider-Zee vlotten mogtzondtGermani-
hy twee Keurbenden onder 't beleid van Vi-kus Le~
telliuste lande derwaards. Deeze hadt een
gedeelte van den weg veilig afgelegd wan- derzee.
neer de noordenwind geweldiglvk opflee-
kende de ongeftuime zeegolven onvoor
ziens op 't land joeg.
