615
HERINNERINGEN AAN EN UIT DE OORLOG
Het is nu december 1994.
50 Jaar geleden zijn er in het najaar van 1944 verschillende razzia's geweest
en er zijn daarbij veel mannen van Wieringen opgepakt om bij de Arbeitseinsatz
ingelijfd te worden om in Duitsland mannen vrij te maken voor het front van
een op zijn laatste benen lopend Groot Duits Rijk.
Er is door één van deze mannen een dagboek bijgehouden. Ik wist dat dit
dagboek er nog was en het is dus 50 jaar na dato weer tevoorschijn gehaald
ten behoeve van ons blad.
B.Modder-den Drijver.
UITTREKSEL UIT EEN DAGBOEK BIJGEHOUDEN DOOR JAN KOORN VOLKERTSZOON UIT DEN
OEVER in de periode december 1944 tot eind mei 1945.
In december 1944 tegen Kerst werd er op Wieringen weer een razzia gehouden
om zoveel mogelijk ondergedoken mannen vanaf circa 16 jaar bij elkaar te
krijgen voor de Arbeitseinsatz (gedwongen te werkstelling in Duitsland).
Die dag waren Jan Koorn, Freek Molling, Rozien, Ok de Haan ook bij deze
groep.Zij moesten lopend naar Alkmaar, vandaar met de trein naar de
Surinamekade in Amsterdam. Daar samen met anderen uit verschillende delen
van Nederland, die nog bezet waren. Dus alleen van boven de rivieren, vooral
nogal wat mannen van de Zuidhollandse eilanden.
Per boot over het IJsselmeer naar Kampen, in een kazerne.Daar werden de
Kerstdagen doorgebracht.
Na Kerstmis weer met de trein naar Duitsland, naar verschillende
fabrieken en plaatsen, die voor de oorlogsindustrie belangrijk waren.
Jan en Freek kwamen in een lager (een kamp) een paar kilometer van Nordhausen
aan de zuidkant van het Harzgebergtena de oorlog achter het "ijzeren
gordijn".
Het lager was een café, waarboven de Lagerfuhrer woonde.
Het werk, dat de mannen moesten doen, was het aanleggen van een spoorlijn
om troepen en materiaal te vervoeren. Ze moesten graven met een dragline.
Slaapplaatsen waren kribben, 2 persoons en 8 hoog, in totaal 72 man.Verder
was er een kachel en een tafeltje .Geen kraan, alleen een pomp met slecht •jKj'
water. Jan werd vrijwel direct ziek en bleef dat de hele maand januari. In
februari begon hij met een dagboek, waarvan de eerste 4 blaadjes weg zijn. *1^
Begin dagboek.
Het begint op bladzij 5 met een bezoek aan de longspecialist op 1 februari.
Ik (Jan Koorn dus) had geen T.B.C. en werd genezen verklaard en moest dus
van de ziekenzaal naar een werkbarak.Dezelfde waar Freek Molling was. Het
rantsoen was toen aardappelen met gehakt, een half potje suiker en een half
brood. Dit alles kreeg je op een etenskaart. Dus geen kaart, geen eten. Freek
Molling was op een boerderij te werk gesteld en at daar vaak mee en nam soms
ook nog wat voor mij mee. Verder 1 keer per maand 20 sigaretten. Deze 20
sigaretten kon je ruilen voor 1 brood.
De eerste week had ik keukendienst.Aardappels schillen, wortels en koolraap
klaar maken. Het sneeuwde alle nachten en het dooide overdag, dus één vieze
blubber.
Onze vrijheid stelde weinig voor, omdat er steeds te werk gestelden
vluchtten.Daarom was er vaak controle en om 9 uur in de krib en de deuren
op slot. Op zondag moest er ook gewerkt worden.
De lamp ging 's morgens pas om 8 uur aan vanwege kolenbesparingAlles werkte
op generatoren en de brandstof is bijna op. De treinen rijden op briketten
