Toynbee-vereeniging.
Donderdag 6 October 1910,
in het Nutagebouw. 's avond* HALF NEGEN tol
HALF TIEN.
Vraag- on Praaluurijo voor Mannen on
vrouwen.
De sluimerende onenigheid over een mogelijke contribu
tie leidde bij de aanloop naar het derde cursusjaar tot een
crisis. Maar liefst vijf van de zeven bestuursleden - Ternooy
Apèl, Tuyl, Diehl, Meijer en Bruyn - bedankten voor hun
lidmaatschap. Al eerder was Van Soest afgetreden en
vervangen door J.A. Verkuyl, leraar Nederlands aan de
Cadettenschool. Het terugtreden van de oprichters
Ternooy Apèl, Tuyl en Diehl was het meest pijnlijk. Dit
drietal mannen van het eerste uur wilde per se vasthouden
aan het oorspronkelijke beginsel: gratis onderwijs mét
subsidie van het Nut. De overige bestuursleden echter en
vooral de cursusleiders waren voor een verplichte bijdrage.
Aangezien het Nutsdepartement zo ver niet wilde gaan
bleef de vrijwilligheid nog bestaan, maar de malcontenten
keerden niet terug. Tot de nieuwe bestuursleden hoorde
mejuffrouw CJ. van der Lee, lerares op de Industrie- en
Huishoudschool. Zij als secretaresse en Verkuyl als voorzitter
zouden niet alleen gedurende het gehele verdere bestaan
van de Toynbeevereniging bestuurslid blijven, maar zich
beiden ook ontpoppen als de meest actieve cursusleiders.
Van der Lee gaf lessen Nederlands en Verkuyl verzorgde de
discussieavonden alsook de cursussen staathuishoudkun
de en rekenen. Daarnaast was hij van 1910 tot 1919 voorzit
ter van het Nutsdepartement (afb. 3).
Intussen was het lespakket uitgebreid met Duits, verstel-
naaien en koken. Deze laatste cursus werd gegeven in de
Huishoudschool. Interessant is dat voortaan van de leiders
na afloop van hun cursus een verslag over hun ervaringen
werd verwacht. Hierin valt te lezen dat menige docent
worstelde met de uiteenlopende graad van ontwikkeling
van zijn pupillen, een probleem dat deels werd opgelost
door hen te verdelen in verschillende groepen: zij die al
een eerdere cursus hadden gevolgd en de nieuwelingen.
Helaas geven deze documenten geen beeld van de
deelnemerspopulatie voor wat betreft man/vrouw-verde-
ling, leeftijd en maatschappelijke achtergrond. Wel lezen
we dat er nogal wat leerlingen waren voor wie de
Toynbeevereniging in feite niet was opgericht. Het waren
volgens de leiders jongelui die best in staat waren elders
tegen betaling aan bestaande cursussen deel te nemen.
Veruit het grootste aantal leerlingen was vanzelfsprekend
afkomstig uit Alkmaar, maar ook vanuit omliggende
plaatsen was er belangstelling. Zo kwam een leerling
wekelijks met de fiets vanuit de Beemster, weer of geen
weer, en verzuimde geen enkele keer. Maar er waren ook
deelnemers die het ontbrak aan echte interesse. Meest
frustrerend was als leerlingen na enige tijd zonder taal of
teken wegbleven. Om al te grote vrijblijvendheid een halt
toe te roepen worden mochten zij die zonder geldige
reden wegbleven geen nieuwe cursus meer volgen. Ook
vonden de cursusleiders dat een verplicht cursusgeld een
rem op het absenteïsme zou zetten. Uiteindelijk ging het
bestuur overstag en koos het voor zogenoemde kwartjes-
kaarten zoals die ook gebruikelijk waren bij een andere
Nutsinstelling, namelijk de Volksbibliotheek.
JAREN VAN BLOEI
Het succes van het eerste jaar viel het beste af te lezen aan
het aantal cursisten dat zich opgaf voor het tweede
Toynbeeseizoen: 168. Het grootste aantal, ruim vijftig en
vrijwel uitsluitend meisjes, had zich aangemeld voor de
zangcursus. Er werd nu ook een leergang stoomwerktuig
kunde aangeboden. Het verzoek om een vrijwillige
bijdrage had dus geen negatieve invloed gehad op de
deelnamecijfers. Dat werd ook niet verwacht omdat de
ervaring intussen had geleerd dat de deelnemers niet uit
de armste ingezetenen afkomstig waren. In totaal leverden
die bijdragen overigens niet meer dan zo’n zestien gulden
op en moest het departement met ƒ75,- bijspringen. Een
noviteit dit tweede jaar was dat de Toynbeeleerlingen voor
een entreegeld van tien cent een Nutsvoordracht mochten
bijwonen. Die was normaal gesproken alleen toegankelijk
voor leden van het Nut. Maar liefst tachtig leerlingen
maakten gebruik van het buitenkansje om in schouwburg
De Harmonie de gebroeders Wilson uit Hoorn te zien
optreden met komische en ernstige sketches. Het seizoen
werd besloten met een uitvoering door de zangcursisten
in de grote bovenzaal van De Unie in de Koorstraat. Ook
hield men een gezamenlijke wandeltocht.
INSCHRIJVING van LEERLINGEN voor v.-mehil-
lende cursus* en op
Vennovdelijk wurd»*n (T KSl’SSEN gvgev» n in:
L'-Z‘»n n Srhryven Nederlandse hHoekhouden
Staatsinrichting. Franscli. Duitsch, Engelsrh. K<*nni>
ran Koiiwmaterialen. Wvrtuigkunde \’i«rxt«db-n
Linnennaaien. terwijl bijzonder aandacht wordt ge.
Vestigd op het
Er bestaat gelegenheid tot het aanvragen van lei
ding ook in andere vakken dan de bovengenoemde.
T<»t het volgen van eiken riirstlh worden TOE
GANGSKA AKTEN’ op n..am uit gereikt tegen l»«t.ding
van 25 CENT p« r stuk.
De leerlingen moeten den leeftijd van 16 j a a r Im*«
reikt lléhllen.
