J
s
7 t
Via de wieken van de molen
wist hij te ontsnappen.
Fotorgrafie: Jesse van Dijl
een vrij grote groep gemengd-gehuwde joden. Op enkele
uitzonderingen na hebben zij de oorlog overleefd. Bij de
verplichte registratie in april 1941 lieten 213 personen ‘van
geheel of gedeeltelijk Joodse bloede’ zich registreren.
Naar cijfers van het Historisch Onderzoeksbureau Tijdelijk
overleefden 84 personen van de 213 oorlog en bezetting.’
Verder zou het verhaal van de familie Drukker, verteld
vanuit het perspectief van Marjan, een gewogen histo
risch kinderboek kunnen opleveren. Marjans leeftijdsge
noot Elias Vlessing van de Westerweg zou daar ook een
rol in kunnen spelen. Elias zat tijdens de oorlog onderge
doken. Eerst in Alkmaar en vervolgens in een molen in
Broek op Langedijk. Daar kreeg hij te maken met een
inval door handlangers van de bezetter. Via de wieken
van de molen wist hij te ontsnappen. Hij zwom het
kanaal over en liep dwars door akkers en sloten. Zijn
vlucht eindigde in een schuur in Waarland. Vroeg in de
van Alkmaar wordt geplaatst. De namen worden van
kerngegevens voorzien en ik maak korte biografieën. In
mijn opzet beschrijf ik niet alleen de slachtoffers van de
Holocaust, ook de overlevenden. ‘De verdronkenen en de
geredden’ - om met Primo Levi te spreken. Namen
moeten wij blijven noemen. Wordt je naam niet meer
genoemd dan ben je verloren en vergeten. Binnen de
joodse cultuur is dat een heilige regel. Het zou gemeen
goed moeten zijn.’
morgen zag boer Smit hem daar staan. Anders dan zijn
ouders en zusje heeft Elias de oorlog overleefd. Ik weet
niet of mij dat lukt, maar zo’n tweelijnenverhaal dat zich
afspeelt in Alkmaar en omgeving lijkt mij boeiend om te
maken.
Vooralsnog ben ik bezig met een publicatie over de
levens van joodse families in Alkmaar in het kader van de
Herdenkingsstenen die zijn gelegd én ter ondersteuning
van het Namenmonument dat bij het Centraal Station
VERVOLG
Is er nog meer onderzoek mogelijk? ‘Ik vind dat ik
uitputtend werk heb verricht, maar onderzoek houdt
nooit op. Ik zou wat meer willen weten over een mogelijk
verraad, Bram Drukkers vermogen, de financiële transac
ties rond zijn zakkenhandel en waar de bezittingen van
de joodse families terecht zijn gekomen toen hun huizen
werden leeggehaald. Maar meer houdt mij een grote,
overkoepelende vraag bezig: Waarom werden de spoorlij
nen naar de vernietigingskampen niet platgebombar
deerd door de geallieerden? Daar zullen de archieven van
de Britse Inlichtingendiensten een antwoord op kunnen
geven - als die ooit vrijkomen.
FOTO’S
Foto's zonder bronvermelding komen van het Regionaal Archief
Alkmaar (uit het fotoalbum van de familie Drukker)
NOTEN
1. Jan van Baar, De Familie Drukker en de tragiek van joods
Alkmaar (Alkmaar 2021) 64.
Het boek De Familie Drukker en de tragiek
van joods Alkmaar is verkrijgbaar bij de
boekhandel voor €19,99.
- - Xrr*-
-fa -V
yn J.f
