B
WB
iSL
‘'Het leuke maar ook
wel frustrerende is:
elk feitje dat je leert
nodigt weer uit tot
nieuw onderzoek, je
raakt nooit compleet."
:ïii
■■ui
lÈFl
Willem van Oranje
Nederland
12 - OUDALKMAAR
OUDALKMAAR - 13
jaren later op 5 maart het licht weer aanging, en de
synagoge sindsdien weer van de Alkmaarse joodse
gemeenschap is. Ik krijg er nu ik dit vertel nog kippenvel
van. Het verhaal van de drager van de geschiedenis op
de plek waar het gebeurde, hoe puur wil je het hebben?
Ik heb wel een beetje tastbaarheid nodig. Dat helpt me
om te snappen wat er is gebeurd.’’
Ze is ervan overtuigd dat dit laatste voor veel mensen
geldt. ‘’Je hebt verhalenvertellers nodig. Simone van der
Vlugt is zo’n verhalenverteller, net als de gidsen van de
Historische Vereniging. Je moet alleen oppassen dat je
niet alleen de mensen bereikt die het eigenlijk al weten
en op zoek zijn naar meer informatie. Je moet ook
nieuwe, jonge mensen zien te bereiken met je verhalen.
Twintigers leggen, zie ik, steeds vaker die smartphone
weg. Ze willen het niet via de sociale media horen maar
ze willen het zien en beleven. Ze nemen het minder
makkelijk op van papier. Aanschouwelijk maken, tastbaar
maken, mooie verhalen erbij: dan pak je ze nog steeds.’’
‘’Ik liep laatst op een druilerige dag langs de Grote Kerk.
In Alkmaar zal de viering van 450 jaar Alkmaar Ontzet vanzelfsprekend
de meeste nadruk krijgen, maar het verhaal van 1572 is uit historisch
oogpunt misschien wel belangrijker. In dat jaar spraken 22 steden in
Dordrecht tijdens de ‘eerste vrije Statenvergadering’ hun steun uit voor
Willem van Oranje. Dit feit wordt gezien als de ‘geboorte van Nederland’.
Daar liep ook een moeder met haar zoontje. Het binkie
zegt tegen zijn moeder: ‘Deze kerk is heel belangrijk, hè
mama, want hier zijn de Pieten.’ Hoe maakt niet uit, maar
dat gebouw is nu belangrijk voor hem. Dit is een voorbeeld
van een nieuwe manier om een nieuwe generatie erop te
wijzen hoe belangrijk zo’n gebouw is. We hebben nog
wel iets te doen om mensen nieuwsgierig te maken naar
onze eigen geschiedenis. Die verhalenvertellers, ik wil
graag een van hen zijn. Ik ben zelf begonnen met mijn
eigen kinderen en ik zorg ervoor dat ik meer weet van het
stadhuis. De mensen die ik hier spreek, neem ik eerst
mee op een rondje door het stadhuis.’’
Ze vertelt dat haar interesse voor geschiedenis toeneemt
zodra het ‘over mensen en gemeenschapsvorming’ gaat.
‘’Ik heb daarbij wel een lichte voorkeur voor de rol van
vrouwen in de geschiedenis. Ik was eens in de Hermitage
in Amsterdam, het voormalige oude-besjeshuis. Ik ben
speciaal naar de kamer van de regentessen geweest.
Dat type vrouw, uit een tijd waarin het volstrekt niet
vanzelfsprekend was dat vrouwen verantwoordelijkheid
Het Hof van Holland in
Dordrecht, de plek waar
in 1572 Nederland werd
geboren.
pakten, daarin ben ik altijd wel heel geïnteresseerd.
Kennelijk voel ik me daar het meest mee verwant. Die
vrouwen werden niet altijd als even vriendelijk, zelfs als
streng beschouwd. Terwijl ze er veel voor hebben moeten
opgeven. Die vrouwen moesten ervoor kiezen niet te
huwen, geen gezin te stichten om hun maatschappelijke
rol te kunnen vervullen. Daar heb ik groot respect voor,
want ik heb die keuze niet hoeven maken.’’
‘In het heden toont zich het verleden’ is voor Anja
Schouten het motto als het gaat om het belang van de
geschiedenis. ‘’Je moet je altijd verdiepen in het verleden
om te kunnen begrijpen wat er speelt, daar geloof ik
heilig in.’’ Héél diep gaat dat bij haar nog niet, zegt ze
met spijt. ‘’Dat lukt me niet. Het leuke maar ook wel
frustrerende is: elk feitje dat je leert nodigt weer uit tot
nieuw onderzoek, je raakt nooit compleet. Er is zo
ontzettend veel, er zijn zoveel vragen. Als je met de
vrouwen van Erfgoed op stap bent krijg je op elke vraag
een antwoord maar dat omvat meteen de uitnodiging
tot de volgende vraag. Ooit komt er een tijd, ha, ha, dat ik
me er écht in kan verdiepen. Tot die tijd smul ik overal
een hapje mee.’’
Gevraagd naar waar zij naar uitkijkt, zegt de burgemeester:
‘’Ik ben ontzettend nieuwsgierig naar Het Grote Raam.
Wat gebeurt er straks met het zonlicht door dat raam op
de vloer van de Grote Kerk? Natuurlijk vind ik het fantas
tisch om als burgemeester aanwezig te mogen zijn bij de
grote hoogtepunten, maar ik hou zelf van kleine en
nabije. Daar zal ik persoonlijk vooral naar op zoek gaan.’’
Burgemeester Anja Schouten vindt het belangrijk
‘iedereen er weer een beetje bewust van te maken hoe
Nederland ooit ontstaan is’. ‘’Het Nederland dat wij nu
kennen is helemaal niet zo vanzelfsprekend tot stand
gekomen. Het morele oordeel dat wij nog wel eens uiten
over andere landen, nou daarbij past ons wel enige
deemoedigheid. Ook ons prachtige Nederland is
gebaseerd op gruwelijk gedrag van vechtende zijden.’’
Er is al het nodige aan de gang in Alkmaar. ‘’Er zit veel
energie en zelfstartend vermogen in de stad. Er zijn veel
mensen die iets willen doen, rond 1572 en nog veel meer
rond 1573. De gemeente gaat het niet doen, de mensen
zelf gaan het doen. Het college heeft wel geld beschik
baar gesteld voor een projectleider. Wij zullen ervoor
zorgen dat het een samenhangend geheel wordt en dat
er veel publiciteit komt. Wat mij betreft op een manier
die ontzettend leuk is, maar ook zo dat je er iets van
opsteekt?”
15£72
Geboorte van
IIII1
IIU
■III
■in