Er waren nieuwe
ontwikkelingen.
Het ledental groeide, de
dames van het eerste uur
namen hun dochters mee
[ÉSt
Vereeniging voor
Vrouwenkiesrecht.
0
in den Haag.
A. F. BOSSERT,
wenkiesrecht gehouden. Het werd een groot succes en
leverde in ieder geval veel aandacht op voor de strijd voor
het vrouwenkiesrecht. Zo werd bijvoorbeeld ook een
Mannenbond opgericht, die intensief propaganda
voerde. Ook in Alkmaar groeide het aantal voorstanders
van vrouwenkiesrecht, hoewel de tegenstanders hen in
aantallen verre overtrof. Katholieken en protestanten
wilden niet ingaan tegen Gods orde en de man als hoofd
van het gezin, en de socialisten waren op zich niet tegen
maar wensten eerst het kiesrecht voor de mannelijke
arbeiders te veroveren.
Op 15 juni 1910 werd de eerste keer vrouwenkiesrechtdag
gevierd, twee jaar na dit Internationale Congres. Dat
gebeurde ook in Alkmaar en de Alkmaarsche Courant
deed zeer uitgebreid verslag: "De Alkmaarsche afdeeling
(van de VvVK, MtB) had een voor dezen eersten
propagandadag aardig programma samengesteld. Met
den trein van 10.17 kwamen 14 leden van de afdeeling
Helder, 12 van Schagen en 11 van Winkel. Zij werden
namens het bestuur van de Alkmaarscheafdeeling aan
het station ontvangen en nadat zich eenige Alkmaarsche
leden hadden aangesloten werd een wandeling naar het
Victoriepark gemaakt waar bij het beeld halt werd
gehouden. Mejuffrouw Martina Kramers uit Rotterdam
Elizabeth van der Hoeven. Bron: Atria F680-91.
hield daar een rede... Zij herinnerde eraan dat op de plek
waar het beeld thans staat, drie eeuwen geleden de
vrouwen meevochten voor de vrijheid. Dat doen zij thans
nog. Er is evenwel een groot verschil in den tijd van toen
en nu, was het toen een strijd tegen den godsdienst, nu is
het een tegen het vooroordeel, waarmede de godsdienst
niets te maken heeft. De overwinning moet dan ook een
geheel andere zijn, de vrouw moet haar burgerrecht
verwerven tot heil der gansche maatschappij."
NIEUWE BESTUURSLEDEN
Inmiddels waren er ook ontwikkelingen in de Alkmaarse
afdelingen van Bond en Vereeniging. Rond 1911 was
mejuffrouw A.B.H. Weber presidente van de Bond in
Alkmaar geworden. Ze was in 1867 te Middelburg geboren
en in 1894 naar Alkmaar gekomen. Ze was muziekonder-
wijzeres en verbonden aan de Muziekschool. Daarnaast
dirigeerde ze een dameskoor en was ze bestuurslid bij de
Openbare Leeszaal en Boekerij. Ze woonde als ongehuw
de dochter bij haar ouders aan het Kennemerpark, later
aan de Oudegracht en de Nieuwlandersingel. In 1912
waren haar beide ouders overleden en woonde ze alleen.
Zelf overleed ze op 5 juni 1914, 47 jaar oud. Na haar
overlijden werd mevrouw R. Prins-Vlessing presidente. Ze
was in 1879 op Texel geboren en kwam uit een joodse
familie. Ook zij was lid van het bestuur van de Openbare
Bibliotheek en actief in vele andere besturen, zoals
de Noord-Hollandse Vereeniging "Het Witte Kruis" en de
Sociëteit van Moederlijke Weldadigheid. Anna Aukes-
Timmer bleef als secretaresse zeer actief in het bestuur.
Ook in de VvVK waren er nieuwe ontwikkelingen. Het
ledental groeide, de dames van het eerste uur namen
hun dochters mee, er waren meer jonge vrouwen met
een opleiding en andere beroepsgroepen werden actief.
Op 30 november 1912 werd presidente Elizabeth van der
Hoeven uit Alkmaar gekozen in het landelijk hoofdbe
stuur van de VvVK. Op dat moment telde de vereniging
14.000 leden en 120 afdelingen.6 Ze was zeer actief,
50 - OUDALKMAAR
Leden van de Afd. Alkmaar, welke hier'
heen gaan, werden verzocht met '1 oog op
goedkoop* reisgelegenheid, zich voor Ifctt April
op jteviu bfj d«» Penning meesteresse
■inaBROTWCBHTKliT 1) 11.
Oproep aan Alkmaarse vrouwen mee te doen
aan de protestbijeenkomst in Den Haag. Bron:
AC 24-4-1913 en 26-4-1913.
Bossert en Carels in 1910.
Bron: Atria 100004005.
schreef meerdere vlugschriften, stukken in de krant en
werkte mee aan het herdenkingsboek dat geschreven
werd bij het 25-jarig bestaan van de VvVK in 1919. Daarin
schreef ze het stukje "Echte Parels"7 waarin ze de lof zong
van twee heel jonge en actieve Alkmaarse bestuursleden:
"Ze hebben elk een drukke betrekking. In hun krap
toegemeten vrije tijd gaven ze steeds opgewekt hun
werkkracht aan onze zaak, als 't moest, zelfs hun nacht
rust. Een vrouwenkiesrechtoptocht in een kleine stad te
organiseeren dat was nog een bedenkelijke
onderneming. De twee vriendinnen deden dat kalmweg,
liepen zelf met de banier vooraan "De twee parels die
hier geëerd werden waren Nelly Carels en Antonia
Bossert, die ook goede vriendinnen waren.
Nelly Carels was in 1889 in Amsterdam geboren, dochter
van een winkelier aan de Keizersgracht. Ze volgde een
opleiding aan de Amsterdamsche Huishoudschool en
kreeg in 1910 een aanstelling als docente was- en
strijkinrichting aan de Huishoudschool op de Oudegracht.
Ze woonde eerst op Mient 14, later op Mient 27 en stond
geregistreerd als ongehuwd en zonder godsdienst. In
1912 stond ze in het adresboek als eerste secretaresse van
de VvVK en ze zou dat tot 1919 blijven. Mejuffrouw
A.F. Bossert was de dochter van mevrouw A.F. Bossert,
vice-presidente van de VvVK, en Hendrik Bossert die
winkelier was in de Huigbrouwerstraat. Ze bleef ook
ongehuwd en zou veel later die winkel overnemen.
DE VROUW 1813-1913
In 1913 deed de regering Heemskerk een voorstel voor
een grondwetswijziging. Het bleek echter uitsluitend
over uitbreiding van het mannenkiesrecht te gaan.
In de Memorie van Toelichting stond zelfs nadrukkelijk
dat men geen vrouwenkiesrecht op het oog had. Het
leidde tot enorme verontwaardiging in de vrouwen
beweging en een grote protestmeeting op 4 mei 1913
in Den Haag onder leiding van Aletta Jacobs. Er waren
afgevaardigden van twaalf vrouwenverenigingen (ook uit
Alkmaar) en ook sprekers uit de vier linkse politieke
partijen voerden het woord.
In dezelfde meimaand van 1913 werd een grote tentoon
stelling geopend in Amsterdam. Het was honderd jaar
geleden dat Nederland bevrijd was van de Franse
bezetters, het was verkiezingsjaar en het Vredespaleis in
OUDALKMAAR - 51