$$fe wm "F a - XhV-A* m WmW! >£LL >3 s- ;viuL" -UK i Js\:Ci S i/A\ti - De opstellers van het plan hadden als doel de nieuwbouw een landelijk karakter te geven. *t i iruiHMtkn li. rA. 1-*. II Kaart van de Staats-Spoorwegen waarop de nieuwe spoor lijn staat ingetekend. Bron: Regionaal Archief Alkmaar, Beeldbank, Catalogusnr. PR 1006725 Kaart van de Alkmaarderhout door Albert van Panders, 1765, zie onder een uitsnede Vestingwet werd het mogelijk buiten de singels te gaan bouwen. Bij de Vestingwet werd uitgegaan van een verdediging door middel van inundatie, waarbij het leger zich terug zou trekken tot het gebied binnen de Stelling van Amsterdam. De invoering van de wet maakte de vestingwerken in veel steden, waaronder Alkmaar, overbodig. Zij werden grotendeels gesloopt. Alkmaarkon daardoor groeien door stadsuitbreiding buiten de singels. De beter gesitueerden lieten villa's en herenhuizen bouwen in de buurt van de Alkmaarder Hout, aan de singels en aan de uitvalswegen Kennemerstraatweg en Westerweg. Weidegronden en particuliere pleziertuinen maakten plaats voor de nieuwe woningen aan de Nassaulaan enhet Nassauplein. WONINGWET 1901 De Woningwet uit 1901 gaf het stadsbestuur de mogelijk heid meer grip op de kwaliteit en groei van arbeiders- en middenstandswijken te krijgen. Het gemeentebestuur liet de directeur van Gemeentewerken G. Looman en land schapsarchitect L. Springer een algemeen uitbreidingsplan opstellen in 1909. De opdracht die toekomstige bouwers meekregen was dat bewoners het buitenleven kunnen ervaren en zich tegelijk met de binnenstad verbonden blijven voelen, passend bij het karakter van Alkmaar als provinciestad. De opstellers van het plan hadden tuinwijken voor ogen met openbaar groen als bomenrijen, perken en groene pleinen en voor- en achtertuinen als particulier groen, als doel de nieuwbouw een landelijk karakter geven en daardoor aantrekkelijk om er te wonen. w.l '-V. I 2 - OUDALKMAAR Si L j '-AlMprh»! c. y, I f A i i - V- r» i 3 k i4 De Karenhuizen, in 2008 zorgvuldig ge renoveerd door van Alckmaer voor Wonen en gewaardeerd met de Puienprijs. De eerste uitbreidingswijk voor arbeiders ontstond omstreeks 1890 tussen de singel en het station in de Spoorbuurt. Nadat in 1898 de Coöperatieve Alkmaarsche Bouwvereni ging 'Kennemerland' opgericht was om eigen leden, voornamelijk handwerkslieden, te huisvesten werd uit ideologische grondslag in 1907 de Vereniging voor Volkshuisvesting 'Alkmaar' (het huidige Van Alckmaer voor Wonen) opgericht. Het was een neutrale woning bouwvereniging, bedoeld voor alle woningzoekenden. Gebouwd werd voor de 'arbeidende' Alkmaarders waarvan hun meestal verkrotte woningen onbewoonbaar verklaard waren. Het eerste bouwproject was het complex aan de Uitenboschstraat, dat in de jaren erna werd uitgebreid richting de Trompstraat (samen complex I t/m III). In 1917 verplaatsten de activiteiten zich naar het westen van de stad en werd In het Zocherkwartierhet door architect Looman ontworpen complex IV gerealiseerd. De vereniging wilde in deze buurt een tehuis voor ouderen realiseren en liet in 1919-1920 aan de Krelagestraat complex VII, 'de Karenhuizen' bouwen, ontworpen door het architecten bureau van J. Duiker en B. Bijvoet. Woningen aan de Trompstraat Regionaal Archief FO 101055 1936 TUINSTAD Enkele jaren na de oprichting wilde de vereniging een tuindorp realiseren ten westen van de Westerweg. Met subsidie van het Rijk kwamen vanaf 1916 de twee complexen V en VIII (tegenwoordig 201 en 204 genoemd) tot stand, naar ontwerp van J. Stuyt en meewerkend architect M.J.E. Lippits. Waar in het Zocherkwartier politieambtenaren woonden, werden de woningen in de Bloemwijk vooral bewoond door arbeiders die bij het spoor een baan hadden. De tuinstadgedachte werd in 1906 in Nederland geïntro duceerd door J. Bruinwold Riedel in zijn boek Tuinsteden. Het idee van deze landelijke, ruim aangelegde dorpen voor arbeiders was afkomstig uit Groot-Brittannië, waar Ebenezer Howard in 1902 zijn manifest Garden Cities of Tomorrow publiceerde. Zijn uitgangspunten bestonden uit verplaatsen van de industrie uit de steden naar het OUDALKMAAR - 3

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Oud Alkmaar | 2021 | | pagina 3