Afgaand op de vele
adressen waren de leden
redelijk vermogend.
kon noteren en dat dezelfde avond nog een bestuur voor
de afdeling Alkmaar werd gekozen.'Presidente werd
Mevr. v. Overduin, Secretaresse Mej. E. v.d. Hoeven,
Penningmeesteresse Mej. J. Burger.'
EEN MOEIZAME START
Het kersverse bestuur van de VvVK Alkmaar moest
zich nog voegen. In het landelijk jaarverslag vond ik
voor het bestuur van de afdeling Alkmaar als presidente
S.A.C. Verdam-Diephuis en G. Overduin-Haan nu als
vice-presidente. Naast E. van der Hoeven was een tweede
secretaresse benoemd, mevr. Grundlehner-König.
Penningmeesteres was mevr. Bossert-Zaadnoordijk.
Verder waren er nog de dames Burger en Boelmans ter
Spil-Boon.3 Het Alkmaarse adresboek van januari 1909
geeft weer enkele andere namen: Mej. E van der Hoeven
als presidente, mevrouw Overduin is uit beeld geraakt en
als nieuwkomer zien we hier mevr. J.F. Ternooij Apèl.
In de Alkmaarsche Courant van 16 december 1907 staat
een verslag van de openbare bijeenkomst van de
Afdeling Alkmaar van de Nederlandsche Bond voor
Vrouwenkiesrecht in de Harmonie. Ds. A. de Regt opende
de bijeenkomst bij afwezigheid van de voorzitter en gaf
het woord aan de heer Lasonder. In de krant van 15 mei
1908 werd gesproken over 'mevrouw Overduin,
de voorzitster van de afdeeling alhier van den bond voor
vrouwenkiesrecht". Een journalistieke vergissing waar
schijnlijk. Aangezien de avond in De Unie gevuld was met
een lezing van de presidente van de Wereldbond, mevr.
Chapmann Catt uit New York, die in juni het Congres van
de Wereldbond voor Vrouwenkiesrecht zou presideren,
ging het hier om een bijeenkomst van VvVK en niet van
2SS
Vcraeniging voor Vrouwenkiesrecht, a id. Alkmaar.
Mej. E. v. ii, Hoeven, pres. Mevr. li. Hossert, pemiingm.
Mevr. J. Verdam, vice-pres. H. Boelmans ter Spill, rnm_
Mej. J. Burger, le secr. J. F. Ternooij Apèl, t
Vacature, 2c secr.
Aid. Alkmaar van den tiend voor Vrouwen kiesrecht.
Mevr. A. A uk es Timmert, pres.
C. C. de Wolf—Vatt Doomirtck, secr.
S. G. Offers Rink, penuingm.
0. D. Schroder—Boon acker.
C. H. de Lange—Tiglcr Wybrandi.
Het bestuur van de afdeling Alkmaar van de Bond voor
Vrouwenkiesrecht. Uit het adresboek Alkmaar januari 1909
de Bond. Overigens zouden de congresgangers niet het
voorgestelde boottochtje naar Alkmaar maken.
Geleidelijk aan stabiliseerde de situatie en bleven beide
organisaties naast elkaar bestaan. Men nodigde elkaar uit
bij lezingen (AC 28 september 1908: een lezing van de
heer Elout voor de Bond eindigde met dank voor de
aanwezigheid van het bestuur van de Vereeniging!) en
op 1 januari 1909 vinden we de Vereeniging en Bond
gezusterlijk terug in het adresboek van Alkmaar.
Ook de Bond heeft dan een vrouwelijke presidente,
A. Aukes-Timmers.
Van de veertien staatkundige verenigingen in de adres
boeken zijn dit de enige twee die voor de namen de
aanduiding mevr. of mej. hebben. Mannen waren de
norm. Spreken over 'menschen, zonder commentaren
'(Wilhelmina Drucker in het oprichtingsmanifest van de
Vrije Vrouwenvereniging in 1889) was niet vanzelfsprekend
en vereiste een tamelijk radicale omslag in het denken.
DE ALKMAARSE LEDEN VAN DE VvVK
Wie waren de leden van deze vereniging? De uitgebreide
handgeschreven alfabetische ledenlijst van de VvVK
afdeling Alkmaar geeft geen jaar van inschrijving of
uitschrijving.4 Wel de adressen van de leden. In het
kasboek van de Vereeniging afdeling Alkmaar vond ik
ook een ledenlijst van 1907, waarin vanaf 12 oktober 25
namen van wie drie personen dubbel contributie
betaalden.5 Onder hen bevonden zich zes mannen.
De Alphabetische Naamlijst der leden van de
Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht, verschenen in
gedrukte vorm en opgesteld in 1908, telt 62 leden in de
afdeling Alkmaar. Negen van hen zijn 'buitengewone
leden', oftewel mannen, onder wie zes partners van een
vrouwelijk lid en vier met een titel. Van de 53 vrouwen
zijn er 24 mejuffrouwen, ongehuwd dus, en van de 29
mevrouwen zijn er vijf die geen dubbele naam voeren.
Vier van hen hadden dochters die ook lid waren gewor
den. Geen van de dames had een titel. Afgaand op de
vele adressen in de Langestraat, Kennemerstraatweg,
Verdronkenoord, Geestersingel, Emmastraat, Metiusgracht
24 - OUDALKMAAR
en Mient waren de leden redelijk vermogend. Ook de
contributie van 1,25 gulden wijst al in die richting. Veel
van de vrouwelijke leden zullen gesteund zijn door hun
man, want in die tijd waren vrouwen bij hun huwelijk
juridisch geheel ondergeschikt aan hun echtgenoot.
In 1910 geeft het kasboek aan dat 81 leden contributie
betaald hebben, van wie 74 leden 1 gulden betaalden.
1913 geeft een aantal van 123 leden.6
In het volgende deel van dit artikel komt onder meer aan
bod wie de bestuursleden precies waren en hoe zij hun doel
probeerden te bereiken.
NOTEN
1. Friesch Volksblad, 1895, no. 1152, 9 juni!895.
2. IAV 00000295 Archief van de Bond 0256 correspondentie
1907-1908 pag 48 en 49 Bond.
3. Uit het jaarverslag van de VvVK 1907-1908, ledenlijst.
4. Atria Archief Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht.
5. Atria Archief Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht.
6. Atria Archief Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht.
Een moeilijkheid bij de invoering van het vrouwenkiesrecht.
(Fun.)
Kit 5 D 1ST K TCT-,
Hoe kan zij stemmen, als de mode haar zoo breed maakt, en de hokjes zoo smal zijn?
Bladzijde uit het kasboek van de VvVK Alkmaar. Atria Bladzijde uit het kasboek van de VvVK Alkmaar. Atria
Archief Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht Archief Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht
OUDALKMAAR -
