SPORTPARK ALKMAAR
DE VOOROORLOGSE PERIODE VAN EEN 100-JARIGE
INHOUDSOPGAVE
VASTHOUDEND
EN
VERRASSEND
REDACTIE
REDACTIEADRES
OPMAAK
DRUK
I VOOR
Bert Muis
Bert Muis
Sportpark Alkmaar
De vooroorlogse periode van een 100-jarige
'Zoektocht naar roofkunst
in Alkmaars Stedelijk Museum
Netty Bleichrodt-Vegter
Bep Moene. De vier Alkmaarse jaren
Ton van der Lichte
Alkmaarder over historie: Patrick van Mil
Lisa Oskamp
Het oorlogsdagboek van Mien Hekket
Harry de Raad en Roxanne Borgman
Uit de collectie van: Een wandelstok annex maatstok (1648)
Joost Cox
Verenigingsnieuws
Oud Alkmaar is een uitgave van de Historische Vereniging
Alkmaar. Het tijdschrift verschijnt drie keer per jaar. Oude
nummers zijn te koop via een e-mail naar info@hvalkmaar.nl.
Joost Cox, Lisa Oskamp, Carly Misset en Gery Baars.
Kopij voor Oud Alkmaar en
te bespreken publicaties zenden aan: Redactie Oud Alkmaar, p/a
Historische Vereniging Alkmaar, Nassaulaan 43, 1815 GJ Alkmaar,
of naar redactie@hvalkmaar.nl.
Greyfish Grafisch Ontwerp, Alkmaar.
Krijgsman Drukwerk, Alkmaar.
©Historische Vereniging Alkmaar. Niets uit deze uitgave mag worden
verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt zonder voorafgaande
schriftelijke toestemming van de Historische Vereniging Alkmaar.
VOOR: Allart van Everdingen, 'Bomen aan het water',
voorheen getiteld 'De bui'; collectie SMA, foto René Gerritsen.
ACHTER: Situatieschets gemeentelijk Sportpark. 1920. RAA PR
1005641. Onbekend.
Ook in deze tijden waarin gezellige ontmoetingen tot
een minimum beperkt worden, houden wij contact met
elkaar via digitale én gedrukte middelen. Ons tijdschrift
Oud Alkmaar blijft onmisbaar voor het vasthouden van de
verhalen, die onze geschiedenis rijk is.
Het is voor ons allemaal wennen zoveel gebruik te maken
van digitale communicatiemiddelen. Onze uitzending
van de ALV op 6 oktober, laat zien dat we dit kunnen
leren en actief meemaken. Onze oproep aan de leden
om hun e-mailadres bij ons bekend te maken heeft ons
vermoeden bevestigd dat een grote meerderheid van
onze leden aangesloten is bij de digitale informatiestro
men. Ook al groeit de belangstelling voor onze website
en Nieuwsbrief, u hoeft zich geen zorgen te maken over
Oud Alkmaar: ons tijdschrift blijft bestaan en we blijven er
trots op.
In dit nummer wordt het verhaal verteld van het 100-ja-
rige Sportpark leest u een intrigerend onderzoek naar
potentiële kunstroof in het Stedelijk Museum, een oor
logsdagboek van een jonge Alkmaarse vrouw, en nog veel
meer. Tegelijk is het Eindejaarscadeau opgestuurd. Een
speciaal gemaakte tekening van één van de stadspoorten
van Alkmaar vanuit een verrassend gezichtspunt: vanuit
de stad naar buiten kijkend. Zó keek je naar het omme
land als je tussen de grachten en gebouwen van de stad
stond te kijken. Dit is de eerste tekening in een serie van
vier die Rob de Vries, architect, bouwhistoricus en be
stuurslid van de HVA, voor ons gaat maken in de aanloop
naar het 100ste verjaardag van de HVA in 2025.
Lezingen, wandelingen en recepties en ledenvergaderin
gen komen wel weer, al weten we nog niet wanneer. On
dertussen houden we ons aanbevolen voor verrassingen.
Denkend aan de komende jaarwisseling komen woorden
uit een gedicht van Mary Oliver bij me op:
Houd je aandacht erbij.
Durf verrast te worden.
Vertel het verder.
Carol Korringa
voorzitter
Het zal velen ontgaan zijn dat het Alkmaarse sportpark al een honderdjarige geschiedenis heeft. Het is in 1920
gerealiseerd en steeds de plek geweest waar sport beoefend is en evenementen hebben plaatsgevonden. Hoe is
het sportpark tot stand gekomen en welke sporten werden er precies beoefend?
Zijaanzichten van het Nederlandsch Sportpark.
CArchief Amsterdam.
Nederlandsch Sportpark.
Ned. Instituut voor Militaire Historie/WikipediaCommons
VOETBAL EN PAARDENSPORT
Het besluit om te komen tot een sportpark kwam niet
zomaar uit de lucht vallen. In de tweede helft van de
negentiende eeuw ontstond er behoefte aan een andere
manier van sportbeoefening dan tot op dat moment
gebruikelijk was. Met Duitsland als voorbeeld ontwikkel
de zich de turnsport en vanuit Engeland werden voetbal,
cricket, tennis en atletiek geïntroduceerd. Een groot
stimulator hierbij was Pim Mulier. Hij wist het enthousias
me voor voetbal op te roepen, waardoor in 1879 HFC uit
Haarlem als eerste voetbalclub ontstond.
Vaak werden stukjes grond van landeigenaren gehuurd
om daarop de favoriete sport te beoefenen. Nadeel was
dat het veelal tijdelijke oplossingen waren. Er ontstond
behoefte aan permanente sportplaatsen. In Amsterdam
werd in 1913 het 'Nederlandsch Sportpark' ingericht. In
dit complex werden een voetbalveld, een atletiekbaan en
een paardenrenbaan gerealiseerd, met eromheen velden
voor hockey en cricket en tennisbanen. Dit sportpark
heeft tot de bouw van het Olympisch Stadion in 1928
gefunctioneerd.1
In Alkmaar waren de ontwikkelingen identiek. Hier waren
voetbal en paardensport de aanjagers om tot een sport
park te komen. Al snel ontstonden hier voetbalclubjes
met namen als SDO, Excelsior, Quick en Always Forward.
Er werd gevoetbald op 'De Krocht', een veldje direct ach
ter het huis van bewaring Schutterswei in de Hout. Eind
1897 kwam het tot de oprichting van Alcmaria Victrix.
ü-tzitka op'f Frarf
OUDALKMAAR - 59