mmSÊM DE ZEVEN WERKEN, ZEVEN SPANNENDE VERHALEN UIT DE RIJKE GESCHIEDENIS VAN ALKMAAR my" /X 'Behalve het leesplezier is mijn doel namelijk ook belangstelling te wekken voor de prachtige monumenten in onze stad' BOEKBESPREKING JOOST COX - Ieder mens komt in zijn leven voortdu rend voor keuzes te staan: kies ik voor mijzelf of kies ik voor de ander? De hoofd personen in deze historische verhalen van auteur André Nuyens kiezen belangeloos voor de ander. Zij verrichten een van de zeven werken van barmhartigheid. Zes van de zeven werken van barmhartigheid zijn gebaseerd op de woorden van Chris tus in het evangelie volgens Mattheüs (25: 35-36). Deze zes werken zijn 'de hongeri- gen spijzen, de dorstigen laven, de naak ten kleden, de vreemdelingen herbergen, de zieken bezoeken en de gevangenen bezoeken'. Het zevende werk, 'de doden begraven' is pas in het jaar 1207 toege voegd. 'De Zeven Werken van Barmhar tigheid' is ook een schilderstuk van de 'Meester van Alkmaar' dat eeuwenlang in de Grote Kerk hing. Het schilderstuk werd in 1918 verkocht aan het Rijksmuseum Amsterdam, waar het één van de absolu te topstukken is. Deze 'zeven werken' vormden voor de auteur de leidraad toen hij op zoek ging naar belangrijke gebeurtenissen uit Alkmaars verleden. Hij wil elk verhaal graag koppelen aan een van de zeven werken van barmhartigheid, die historisch, maar ook verrassend actueel zijn. Alle verhalen zijn gebaseerd op ware gebeurtenissen uit de geschiede nis van Alkmaar. In het eerste verhaal, Een doekje voor het bloeden, staat het Bloedmirakel centraal dat in 1429 plaatsvond. De auteur stelt zich voor dat er tijdens de processie in de jaren na het wonder hier en daar in scènes werd uitgebeeld wat het Bloedmirakel inhield. Mirakelspelen waren populair. De koster van de Sint Laurenskerk kreeg inderdaad een kwart van de offergaven. Het tweede verhaal, De smokkelaarster, is gebaseerd op een bron die vermeldt dat een meisje van zestien jaar op onverklaarbare wijze door de Spaanse omsingeling heen de stad wist binnen te komen tijdens het Beleg van Alkmaar in 1573. Het derde verhaal, Een bootje van eikenschors, be schrijft de geschiedenis van het leven van Wollebrand Geleynsz. de Jongh, die van wees weeshuisregent werd en in zijn leven een tragische liefde beleefde. Ook het vierde verhaal, Toch in gewijde grond, is naar waarheid opgetekend en behandelt de vroege dood van Gerrit Pieterszoon Gluur, die op vijftienjarige leeftijd zijn wrede, hardvochtige vader Pieter Gluur met rattengif ombracht. Wel heeft de auteur de tragische geschiede nis van Gerrit, die zich eigenlijk afspeelde in 1781, in tijd vervroegd en gecombineerd met het schilderen van het veelluik 'De Zeven Werken van Barmhartigheid' door de 'Meester van Alkmaar' in 1504. In het vijfde verhaal, Als stille sneeuwval, kruipt de auteur in de huid van een van de duizenden pelgrims die in de loop der eeuwen, soms met gevaar voor eigen leven, bedevaartsoorden bezochten waar zich ooit een wonder had voltrokken, zoals Amsterdam, Heiloo, Alkmaar, Bergen, Keins, Mijzen en Hoorn. Het zesde verhaal, Een ziekentrooster, vindt plaats in 1656 toen Alkmaar zwaar gebukt ging onder de gevolgen van de pest. Bijna een tiende van de bevolking, zo'n 900 mensen, bezweek aan deze verschrikkelijke ziekte. - OUDALKMAAR A- -j In het laatste verhaal, Dansend op de wal, beschrijft de auteur een jongen die heel veel moeite heeft de vele verboden in de stad, zoals dobbelen, kaartspelen, dansen of zingen op straat, in acht te nemen. Uitgelaten feest vieren leidde, in de ogen van de predikanten, alleen maar tot bandeloos en zedeloos gedrag. De auteur heeft hier de bouw van de stenen stellingmolen in tijd achteruit geschoven. We weten natuurlijk niet wat de mensen zo'n vierhon derd jaar geleden tegen elkaar zeiden. Een schrijver kan het wel aannemelijk maken. Tijdens het schrijven heeft de auteur de historiciteit nauwkeurig in de gaten gehouden. Peter Bitter, stadsarcheoloog van Alkmaar, heeft de auteur daarin welwillend ondersteund. Soms is de auteur daar bewust enigszins vanaf geweken om de nodige vaart en spanning in het verhaal te houden. Samen met Harry de Raad van het Regionaal Archief Alkmaar heeft de auteur een aantal interessante illustraties uitgezocht. André Nuyens: 'Door deze verhalen krijgen jongeren én volwassenen hopelijk en passant ook een stuk Alkmaar- se geschiedenis mee. Behalve het leesplezier is mijn doel namelijk ook belangstelling te wekken voor de prachtige monumenten in onze stad. Jongeren zijn immers degenen die het verleden van Alkmaar in ere moeten houden en in de toekomst het erfgoed moeten respecteren, bewaren en onderhouden.' Om die reden staat achterin het boek een stadswande ling door het hart van Alkmaar op basis van de verhalen. Tijdens de wandeling wordt beschreven waar in de stad personages verbleven en op welke plek gebeurtenissen uit de verhalen plaatsvonden, zodat tijdens de wandeling heden en verleden samenvallen. De Zeven Werken, André Nuyens, historische verhalen, hardcover, 235 blz., uitgeverij Cichorei, Amsterdam, 16,95, verschijnt dit najaar. OUDALKMAAR - 35

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Oud Alkmaar | 2020 | | pagina 5