RECENT
VERSCHENEN:
DE HISTORISCHE
ATLAS VAN
ALKMAAR
INHOUDSOPGAVE
"VAER
WEL",
MET DE
HVA!
22
23
REDACTIE
REDACTIEADRES
OPMAAK
DRUK
OMSLAG
In het voorjaar van 2016 kreeg het Regionaal Archief bezoek van een vertegenwoordiger van uitgeverij
Vantilt in Nijmegen. Gevraagd werd of het Regionaal Archief mee wilde werken aan de uitgave van een
historische atlas van Alkmaar. Vantilt heeft de afgelopen jaren een succesvolle reeks van stedenatlassen, in
2003 begonnen door uitgeverij SUN, voortgezet. Inmiddels zijn vele stedenatlassen verschenen, onder meer
over Delft, Deventer, Dordrecht, 's-Hertogenbosch, Leeuwarden, Nijmegen, Rotterdam, Schiedam, Tilburg,
Utrecht, Venlo, Zutphen. Ook historische regio's zoals Kennemerland, Walcheren en Rivierenland kregen
een eigen atlas.
Paul Post en Harry de Raad
Recent verschenen: de Historische atlas van Alkmaar
Paul Post en Harry de Raad
Alkmaarse soldaten in Franse dienst (1806-1813).
Lisa Oskamp
Uit de collectie van: 'Staartster boven Alkmaar' 1681
Joost Cox
Een Art Deco wandtapijt ten geschenke aan
de provincie.
Joost Cox
In Memoriam: Harold D. E. Bos
Een Franse gravin in Alkmaar.
erenigingsnieuws
Marlies ten Berge
Oud Alkmaar is een uitgave van de Historische Vereniging
Alkmaar. Het tijdschrift verschijnt drie keer per jaar. Oude
nummers zijn te koop via een e-mail naar info@hvalkmaar.nl.
Joost Cox en Lisa Oskamp
Kopij voor Oud Alkmaar en
bespreken publicaties zenden aan: Redactie Oud Alkmaar, p/a
Historische Vereniging Alkmaar, Nassaulaan 43, 1815 GJ Alkmaar,
of naar redactie@hvalkmaar.nl.
Greyfish Grafisch Ontwerp, Alkmaar.
Krijgsman Drukwerk, Alkmaar.
©Historische Vereniging Alkmaar. Niets uit deze uitgave mag worden
verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt zonder voorafgaande
schriftelijke toestemming van de Historische Vereniging Alkmaar.
schriftelijke
Haarlem (dt
VOOR: Wandtapijt Alkmaar in de Statenzaal te
Haarlem (detail). Foto Joost Cox. ACHTER: Plattegrond van
Alkmaar, 1925. Uitgave V.V.V. 'Alcmaria'. Collectie RAA.
Bij dit nieuwe fraaie nummer van ons magazine vond u
de brief voor de Pinksterdrie-excursie naar Dordrecht.
U las het goed, we gaan ook varen. Heeft u belangstelling
wacht dan niet te lang met inschrijven (en betalen) want
er is voor 80 deelnemers plaats. Wie het eerst komt...
En dan zag u ook de mooie folder over het standbeeld
voor Truus Wijsmuller, die we voor onze stad uit de
vergetelheid willen halen. Ons eigen Oud Alkmaar gaf
er de aanzet toe, al in 2015 met het mooie artikel van
Lida Boukris-Jong. Het boek van Lody van de Kamp en
de aangekondigde film van Pamela Sturhoofd brachten
Truus Wijsmuller steeds nadrukkelijker onder de aan
dacht. Het stadsbestuur wil haar eren met een beeld
en vroeg onze hulp. We zetten ons er graag voor in.
Daarom doen we een dringend beroep op u. Wat zou
het mooi zijn als het beeld er kan komen door een
ruime donatie van onze leden. Het stadsbestuur gaf het
goede voorbeeld met een gift van €25.000. Nu zijn wij
aan de beurt. Doet u mee?
Ondertussen heeft u dit blad in handen en wil ik u
niet langer afhouden van de inhoud. Want wat dacht
u van 'Een Art Deco wandtapijt ten geschenke aan de
provincie' van Joost Cox, 'Alkmaarse soldaten in Franse
dienst (1806-1813)' van Lisa Oskamp, de aanleiding voor
de Historische Atlas van Paul Post en Harry de Raad,
'Een Franse gravin in Alkmaar' van Marlies ten Berge en
'Staartster boven Alkmaar, 1681' van Joost Cox! Dat mag
gezien en gelezen worden.
Na al dit moois wacht u nog het Verenigingsnieuws
en de agenda. Prominent daarin staat de Algemene
Ledenvergadering op woensdag 10 april, om 19:30 uur,
met een lezing voorafgaand aan het huishoudelijk deel
door Willem Haakma Wagenaar en Edwin van den Brink,
de restauratoren van het Laatste Oordeel en het
Koorhek, die komt spreken over de restauratie van
de Consistorie. Met dank voor uw betrokkenheid en
vertrouwen, en: "Vaer wel, mijn HVA: verwacht een
andren heer (i.c. vrouwe; vrij naar Vondel, Gijsbrecht).
Leen Spaans
voorzitter
Alkmaar en directe omgeving op een kaart door Simon Meeuws
van de Berger- en Egmondermeer, ca. 1540. Collectie Archives
Nationales, Parijs
VASTE FORMULE
Vantilt werkt steeds met een vaste formule. Samen
gewerkt wordt met archiefdiensten en andere cultuur
historische organisaties, waarbij de uitgever de publicatie
verzorgt en de partnerorganisatie gratis tekst en beelden
aanlevert. Alleen op deze manier is een dergelijke serie
met succes op de markt te brengen. De atlassen hebben
steeds een soortgelijke opvallende opmaak met een
overwegend witte omslag. Ze tellen meestal 35 hoofd
stukken van elk twee bladzijden. Iedere atlas beschrijft in
kort bestek de ontwikkeling van een stad of regio vanaf
omstreeks het begin van de jaartelling tot nu.
Na het uitgebreid bestuderen van een aantal eerder
verschenen atlassen, besloten wij om op individuele basis
in onze eigen vrije tijd mee te werken aan de totstand
koming van een dergelijke atlas, gewijd aan Alkmaar. Het
leek ons een mooi project, maar het viel duidelijk buiten
het reguliere takenpakket van het Regionaal Archief.
De levering van het nodige beeldmateriaal gaf weinig
problemen. Op basis van de huidige wetgeving kon de
uitgeverij de scans van reeds door het Regionaal Archief
gedigitaliseerd beeldmateriaal gratis verkrijgen. Sinds
een aantal jaren is er een wettelijke verplichting voor
archiefdiensten om na aanvraag tegen 'marginale' kosten
door de archiefdienst gescand beeldmateriaal ter
beschikking te stellen aan andere partijen, die met dit
materiaal mogen doen wat ze goeddunkt. Uiteraard
blijven bestaande auteurs- en beeldrechten wel bestaan.
Een klein deel van de afbeeldingen in de atlas is afkomstig
van andere organisaties en van particulieren. Vaak
werkten deze gratis mee of tegen een kleine vergoeding.
EERDERE OVERZICHTEN
In onze overwegingen om mee te werken aan de uitgave
van een historische atlas van Alkmaar speelde mee, dat
er tot dusver relatief weinig geschreven is over de
stadsontwikkeling in samenhang met kaartmateriaal.
Oud-gemeentearchivaris Anton Fasel publiceerde in
1980 in het boek Alkmaar, gevels van de binnenstad een
handzaam 'Kort overzicht van de ontwikkeling van
Alkmaar'. In 2007 verscheen het standaardwerk
Geschiedenis van Alkmaar, waarin de bestaande kennis
Jjpjj.j f. --wa-fl A,
OUDALKMAAR - 1