g
VROEDSCHAPSPENNINGEN
EEN VREEMDE AARDAPPEL
HVA VERENIGINGSNIEUWS
ALGEMENE JAARVERGADERING
OUD
ALKMAAR
PRIJS
GROTE OF ST. LAURENSKERK
DE AGENDA LUIDT ALS VOLGT:
In het Jaarboek voor Munt- en Penningkunde 104 (2017) van het Koninklijk Nederlands
Genootschap voor Munt- en Penningkunde staat een interessant artikel over de Alkmaar-
se vroedschapspenning. Numismaat (expert munten en penningen) Jan de Vries (Alkmaar
1954) schrijft in zijn artikel getiteld "Stempelvarianten van de vroedschapspenning van
Alkmaar. Bijdrage tot de penningkunde van de stad Alkmaar" (p. 136-165) over alle aspec
ten en varianten van deze gouden en zilveren penningen, eertijds in gebruik als presen
tiegeld voor de vroedschap van onze stad, de voorloper van de gemeenteraad. Zelfs de
zestien strofen van het Alkmaars Ontzet-Liedt, zijnde een verklaring van den vroedschap
spenning, dateerende van 1735 van de dichter Gerard Kempher ontbreken niet. De auteur
gaf toestemming het artikel inclusief afbeeldingen op de website van de HVA te plaatsen.
Daar is het onder 'downloads' te raadplegen. Van dezelfde auteur is de volgende aardige
herinnering uit zijn jeugdjaren in Alkmaar.
Als knaapje van 10 jaar deed ik bij het rooien van
aardappelen een muntvondst in het moestuintje
van mijn grootvader. Deze bestond uit enige
sleetse duitjes van West-Friesland en Holland
(jaartallen niet leesbaar) en een harde aardappel
klomp met daarin een metalen rand. Na enige
tijd boenen en schrobben kwam er een nagenoeg
ronde zwartachtige metalen schijf te voorschijn
van gemiddeld 39,5 a 40 mm. Die schijf hebben
we gekookt in azijn. Eindresultaat, een koperen
munt met op de ene zijde een adelaar en de
andere een wapenschild. Na minutieus onder
zoek bleek het omschrift redelijk te ontcijferen,
hoewel daar aan de buitenomtrek het een en
ander ontbrak. Op de wapenzijde viel te lezen:
gvstavis adolphvs d g svec goth van rex m d f en
op de adelaarszijde: moneta nova cvprea civit
arbogensis. Het bleek te gaan om een 1 öre-stuk
van 1627 van Zweden, geslagen te Arboga, onder
het bewind van Gustav II Adolf 1611-1632.
De vindplaats is gelegen (in de tuin) tussen het
toenmalige woonhuis van mijn grootouders aan
24 - OUDALKMAAR
de Eikelenbergstraat 80 te Alkmaar
en de spoorlijn. De grond is daar
zeer kleiig. Dat de munt na 1627
in de grond is gekomen, een
zompig gebied buiten de
veste van Alkmaar, spreekt als
vanzelf. Welke weg deze munt
heeft afgelegd om daar te
komen laat zich slechts raden.
Maar het is niet ondenkbaar dat
deze munt rond 1630/50 in onze
gebiedsdelen terecht kwam. Tijdens de
Dertigjarige Oorlog (1618-1648) waren
Zweden en de Republiek lid van
de Protestantse Unie en onder
hielden zij intensieve handels
betrekkingen.
Dit stukje verscheen eerder in
De Beeldenaar 2012-1].
Wij nodigen u van harte uit voor de algemene ledenvergadering op dinsdag
10 april a.s. Naast de huishoudelijke agenda is er de uitreiking van de Oud
Alkmaarprijs 2018 en een lezing van Gerrit Valk. De aanvangstijd is 20.00 uur,
inlooptijd vanaf 19.30 uur op het Varnebroek 31.
1. Opening, mededelingen
2. Notulen van de algemene ledenvergadering 2017
3. Jaarverslag 2017-2018
4. Financieel verslag 2017 en begroting 2018 door de penningmeester
5. Verslag van de kascontrolecommissie en benoeming
nieuwe kascontrolecommissie
6. Bestuurszaken
7. Uitreiking Oud Alkmaar Prijs
8. Rondvraag en sluiting van de vergadering (volgend jaar: 10-04-2019)
Na een pauze verzorgt Gerrit Valk een lezing over zijn onlangs verschenen boek
Vechten voor vijand en vaderland - SS'ers in Nederlands-Indië en Korea. Na
afloop is er nog gelegenheid voor informeel contact bij het nuttigen van een
drankje. Stukken behorende bij de vergadering worden ter plekke uitgedeeld
en zijn tot 24 uur voor aanvang van de vergadering schriftelijk of per e-mail op
te vragen bij de secretaris (posthva@gmail.com) of zijn te downloaden op onze
website, www.hvalkmaar.nl
Daags na de algemene
ledenvergadering zal
op onze website te lezen
zijn aan wie de Oud
Alkmaarprijs 2018 is uitge
reikt. We verwachten dat
ook de kranten en de
'social media' er aandacht
aan zullen besteden.
De jubileumviering 500 jaar
krijgt in het najaar een bekroning
met de publicatie van een kloek
boek over de bouwgeschiedenis
van de Grote Kerk. Veel recent
onderzoeksmateriaal werpt
een nieuw licht op de bouw
van de kerk en zijn betekenis voor
de stad. Het was al vele jaren de
wens van de gemeente, met name
van de afdeling Erfgoed, om alle
kennis over de kerk samen te
brengen in een monografie. Tal
van wetenschappers werken er
aan mee. De uitgave wordt
verzorgd door de Stichting
Alkmaarse Historische Publicaties,
in samenwerking met de Ge
meente Alkmaar en Stichting
Matrijs. Echt een standaardwerk
om naar uit te zien. Leden van
onze vereniging krijgen het boek
aangeboden tegen zeer prettige
voorwaarden. We werken in dit
project samen met de Vrienden
van de Grote Kerk. Hoe precies
blijft nog even een verrassing.
OUDALKMAAR - 25