OUD ALKMAAR
"GOED PAD EN ZONNIG SPOOR"
Inhoudsopgave
KANTJE BOORD...
SCOUTING IN ALKMAAR NA 1945
Jaargang 41, nummer 3 - 2017
57 Marlies ten Berge
"Goed pad en zonnig spoor".
Scouting in Alkmaar na 1945
71 Pieter Barth
Geldolph Adriaan de Lange (1773-1840),
lotgevallen van een Alkmaarse
oproerkraaier
80 Alkmaar varia
82 Verenigingsnieuws
Oud Alkmaar is een uitgave van de Historische
Vereniging Alkmaar. Het tijdschrift verschijnt drie
keer per jaar. Oude nummers zijn te koop via
een e-mail naar info@hvalkmaar.nl.
Redactie
Marlies ten Berge, Netty Bleichrodt-Vegter, Joost Cox,
Jan Drewes, Eelkje Knol en Lisa Oskamp
Redactieadres
Kopij voor Oud Alkmaar en te bespreken publicaties
zenden aan: Redactie Oud Alkmaar, p/a Historische
Vereniging Alkmaar, Nassaulaan 43, 1815 GJ Alkmaar,
of naar redactie@hvalkmaar.nl
Opmaak
GreyFish grafische Vormen, Alkmaar
Druk
Krijgsman Drukwerk, Alkmaar
Historische Vereniging Alkmaar. Niets uit deze
uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar
gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke
toestemming van de Historische Vereniging Alkmaar
Omslag
Voor: Scoutingkamp van de St. Laurentiusgroep, 1965.
Collectie St. Laurentiusgroep
Achter: Delegatie van de Geuzengroep in actie in 2007.
Archief scouting De Geuzen
Het heeft niet veel
gescheeld of we hadden de
Grote Kerk in het verleden
verloren. De bouwkundige
staat was aan het begin van
de vorige eeuw deplorabel.
Het dak bleek verrot en het
torentje dreigde omlaag te storten. Een generatie
later bleken de belangrijkste steunmuren niet meer
voor hun taak berekend. Dankzij genereuze steun
van stadsbestuur en bevolking kon twee keer de
sloop voorkomen worden. Aan het eind van 2017
kan ik met u vaststellen dat het aanstaande
jubileum '500 jaar Grote Kerk Alkmaar' gevierd gaat
worden in een weer goed onderhouden en fraai
vormgegeven kerkgebouw. Ik gebruik bewust niet
het woord 'museum', want daarmee doe je het
historische hoogtepunt van onze stad tekort. De
Grote Kerk heeft ontegenzeglijk museale waarde.
Maar wat men er ook tentoonstelt, het gebouw zelf
en de beide adembenemende orgels en andere
kunstwerken die tot de vaste inrichting behoren
blijven dominante getuigen van een lange Alkmaarse
geschiedenis, rooms-katholiek en protestant. Wij
wensen alle Alkmaarders een mooi jubileumjaar
toe, met veel bijzondere activiteiten. Als Historische
Vereniging Alkmaar verzorgen we er een aantal van:
bijvoorbeeld een lezing over de bouwgeschiedenis,
wandeling met de schooljeugd, steun aan de
publicatie van een belangwekkend boek waarin de
Grote Kerk vanuit een nieuw perspectief bekeken
kan worden, steun aan een stripboek voor de jeugd.
Maar dat is allemaal voor de zeer nabije toekomst.
In het heden heeft u weer een prachtig nummer
van Oud Alkmaar in handen, waarin u onder andere
kunt genieten van het vervolgverhaal over Scouting
Alkmaar. Van harte aanbevolen. Meer nieuws dan
in Oud Alkmaar kan worden afgedrukt treft u aan
op onze website, in onze digitale nieuwsbrief en op
de facebook- en twitterpagina's. Als het om
Alkmaars geschiedenis gaat hoeft u als liefhebber
niets te missen van wat ons bezighoudt.
Season's greetings,
Leen Spaans
EEN NIEUWE START
Tijdens de bezettingsjaren waren de scoutinggroe
pen uit elkaar gevallen, de honken geannexeerd en
afgebrand. Maar het vuurtje was brandend gehou
den en na de bevrijding werd de draad direct weer
opgepakt. Er was een enorme behoefte aan
organisaties en clubs voor kinderen en jongeren,
op alle terreinen. Scouting bloeide op, de groepen
konden de enorme aanwas van nieuwe leden
nauwelijks aan. De Vrije Alkmaarder berichtte op
4 juni 1945: "Zaterdagmiddag om drie uur werd
met een plechtige bijeenkomst [op het Sportpark]
het werk van de afdeeling Alkmaar van de N.P.V.
[Nederlandse Padvinders Vereniging] weer opgevat,
na de periode van gedwongen rust. Onder de
aanwezigen bevond zich ook de Burgemeester. Met
het hijschen van de vlag onder het brengen van het
saluut werd de bijeenkomst geopend, waarna de
Padvinderswet werd voorgelezen. De leider van de
N.P.V. hier ter plaatse, de heer Massink, sprak daarop
de jongens toe."
Er waren liefhebbers genoeg. Door de Alkmaarse
groepen was besloten een centrale inschrijving te
houden in de Maclaine Pontstraat. Er stonden lange
rijen voor de deur, 365 jongens gaven zich op en zo
konden vier padvindersgroepen worden (her
opgericht: De Geuzen en De Kaninefaten, die ook al
voor de oorlog bestonden, en de Impeesa en de
In april 1941 werd de scouting door de Duitse bezetter verboden, maar onmid
dellijk na de bevrijding bloeide deze jeugdorganisatie weer op. In dit tweede
deel van de geschiedenis van de Alkmaarse scoutinggroepen komt de naoor
logse periode aan bod.
Gidsengroep van de
Baanstraat, ca. 1969.
Particuliere collectie
57