JAZZ IN ALKMAAR IN DE SIXTIES
of Spanje, zodat zij vanuit neutraal gebied konden
terugkeren naar Engeland. In september 1943
werd de groep verraden en Nel Lind werd ter dood
veroordeeld. Op 6 mei 1945 kwam ze echter vrij. Na
de oorlog hervatte Nel haar activiteiten voor de pad
vinderij en kreeg een leidinggevende functie op het
hoofdkantoor van de Nederlandse Padvinders (NPV)
in Den Haag. Ze was onder meer verantwoordelijk
voor de organisatie van de Gilwell-cursussen (voor
leidinggevenden binnen de padvinderij) in Ommen.
Voor haar verdiensten voor het Britse Scouting
ontving zij de Silver Acorn, een van de hoogste Britse
scoutingonderscheidingen.
Het ideaal van scouting bleef de hele oorlog levend.
Volgens de krant was het te danken aan hopman
Van der Esch en diens collega Nieuwenhuysen 'dat
het vuurtje aangeblazen bleef'. In ieder geval zou
direct na de bezettingsjaren de scouting een enorme
opbloei beleven. Daarover een volgend artikel.
De terugkeer van Nel Lind uit Waldheim, 1945. Collectie
Regionaal Archief Alkmaar
Hopman Herman Wagenaar en Jan Hoberg met de verken
ners van de Laurentiusgroep op excursie in de duinen op
12 april 1941
bedelbrieven aan katholieken het briefpapier van de
katholieke verkenners en voor de andere brieven het
postpapier van de neutrale Nederlandse padvinders
vereniging (NPV)".7 Op 20-jarige leeftijd was hij de
stuwende kracht achter het georganiseerde verzet in
Noord-Holland. Hij was amper 21 jaar toen hij werd
opgepakt door de Duitsers. Op 6 september 1944
werd hij in het concentratiekamp Vught door de
Duitsers gefusilleerd.
Ook veel leiders van de verschillende scouting
groepen in Alkmaar maakten deel uit van het
georganiseerde verzet, onder wie Nel Lind, Doeko
Bosscher, Herman Baks, Gerard Veldman en Herman
Wagenaar. Nel Lind werd op haar twaalfde lid van de
meisjespadvinderij in Alkmaar. Ze werd akela en was
in 1937 betrokken bij de organisatie van de welpen
dag op de Wereldjamboree in Vogelenzang. In de
oorlog werd ze koerierster voor de groep Fiat Liber-
tas, die ontsnapte krijgsgevangenen en geallieerde
piloten de grens over hielp op weg naar Zwitserland
NOTEN
1 Artikelenreeks in de Alkmaarsche Courant over de geschiedenis van de padvinderij, 25-3, 7-4, 16-4-1948
2. Rick Barnaart van Bergen heeft in 2015 de geschiedenis van De Geuzen beschreven in zijn boek Reuzefijn om een Geus te zijn.
Veel informatie is uit dat boek afkomstig, o.a. de foto's op p. 34, p. 37 onder en p. 42 boven.
3. Uit een krantenknipsel ingeplakt in het jubileumboek van de Laurentiusgroep 1967. Daarin ook andere afbeeldingen over die
groep in dit artikel.
4. Doeko Bosscher, Haast om te sterven, het korte leven van verzetsman Fritz Conijn. Amsterdam 2015, p. 29
5. RAA, Het archief van het plaatselijk bestuur van de Nederlandse Padvinders te Alkmaar. Het filmpje is te zien op
www.youtube.com/user/archiefalkmaar.
6. ANP bericht van 9 april 1941, gepubliceerd in alle dagbladen
7. Bosscher p. 24 en 45
44
Tot midden jaren zestig bestaat er een bloeiende jazzscene in ons land. Het
is geen muziek voor de massa, maar niettemin organiseren in veel plaatsen
jazzclubs regelmatig succesvolle concerten met bekende Nederlandse en
buitenlandse jazzmusici. De Alkmaarse jazzsociëteit Modern Music Alkmaar
(MMA) is met meer dan 500 leden uit heel Noord-Holland een van de grootste
clubs van het land.
Ruud Jacobs (bas), de
Amerikaanse saxofo
nist Johnny Griffin en
Han Bennink (drums)
op 10 maart 1963
in Extase. Foto Jaap
Schoen. Collectie Mart
Groentjes
Het zou - lees je overal in die tijd - door de razend
snelle opkomst van de popmuziek zijn gekomen dat
de jazzclubs hun leden verliezen en de jazz een
muziekstroming in de marge wordt. Maar dat is niet
het hele verhaal, weet Mart Groentjes uit Bergen.
Hij is in de jaren zestig voorzitter van MMA en kent
meer oorzaken die tot minimalisering van de
jazzscene hebben geleid.
"Het was een combinatie van factoren, waardoor
de belangstelling voor de jazz verminderde", legt
Groentjes uit. "De gages die de musici vroegen,
gingen steeds verder omhoog. En ook voor de zalen
waar jazzconcerten werden gehouden, moest steeds
meer huur worden betaald. Tegelijkertijd groeide er
een grote tegenstelling tussen de uitstraling van de
popmuziek - dansbaar, visueel aantrekkelijk - en die
van de jazzmuziek: niet de bedoeling om dansbaar te
zijn, maar om stil te zitten en te luisteren. Dat nam
nog toe door de ontwikkeling van de free jazz, de
avant-gardistische muziekstijl, die alleen nog voor
de intellectuele jazz-elite te volgen was. De free
jazz was muzikaal interessant, maar voor de meeste
luisteraars te moeilijk."
PLAATJES DRAAIEN
Terug naar het begin. In de jaren dertig worden
in Alkmaar al met enige regelmaat jazzconcerten
georganiseerd, bijvoorbeeld in Het Gulden Vlies. De
45
