I
1
- Jp5ns
T. J
<ï'T
Zee en strand van Bergen en Egmond en het uitge
strekte duingebied tussen Bergen en Schoorl waren
onderwerp van zijn schetsen en schilderijtjes. Met
potlood en aquarel zijn deze kleinere stukken vast
gelegd. Pieterse ging met schilderkist en viskrukje
op pad en legde zo de landerijen en de polders rond
Alkmaar vast voor het nageslacht. Zo ook veel koei
en, paarden, zwanen, varkens, schapen en pauwen.
RECLAMETEKENEN
In 1936 en 1938 volgde hij opleidingen voor recla
metekenaar en etaleur. Beide studies werden met
zeer goed gevolg afgerond. Interessant zijn interpre
taties van filmaffiches uit die tijd, waarin de invloed
is te zien van Art Nouveau. Opvallend geschilderd in
plakkaatverf, strakke lijnen, hoofdrolspelers met de
passende gezichtsuitdrukkingen, bijzondere teksten,
lettertype en kleurcompositie.
Dit werk valt op door het kleurgebruik en letterte
kenen met subtiele humor in een aantal gebruikte
spreuken. Deze vorm van reclamewerk uit de jaren
1930 geeft een mooi tijdsbeeld van de aangeboden
koopwaar en de toentertijd geldende prijzen.
Verder heeft Hendrik Pieterse nooit een opleiding
gehad. Hij wilde geen les, hij was een autonome
man, en wilde zich ook niet aansluiten bij kunste
naarsgroepen zoals het Alkmaarse 'Doorwerken' dat
in 1936 door onder anderen Koos Stikvoort en Dirk
Oudes was opgericht.
Wel was hij een veelzijdig kunstenaar. Naast het
schilderen maakte hij ook houtsnijwerk, onder meer
beeldjes van 10-30 cm. groot, stadswapens in de
kastdeur, kapstokken, een groot beeld van het gezin,
een groot kruisbeeld met rozen, maar ook kleine
kruisbeeldjes, een grote kerstman en kerststallen.
Ook boetseerde hij beelden, zoals Beethoven en Le
Penseur van Rodin.
OORLOGSJAREN
Na de dood van zijn moeder leerde mijn vader
Trien Groenland, mijn moeder, kennen. Zij trouw
den in 1938 en woonden op de Boezemsingel op
het Schermereiland. Van daaruit verhuisden mijn
ouders met Kees naar de Stationsstraat waar ik werd
geboren. De Tweede Wereldoorlog was met allerlei
ellende aan de gang: bommen om het huis en in de
buurt; mensen die geen brandstof hadden, eten van
de gaarkeuken, tekort aan allerlei essentiële dingen
zoals kleding, schoenen etc. Mijn ouders waren
creatieve mensen. Maakten zelf speelgoed voor
De Tienenwal
16
Het Schermereiland met zicht op de Accijnstoren
denk ik te oud. Dus stapte ik met mijn vader, mijn
kleine handje in zijn grote knuist, door Alkmaar waar
hij mij leerde kijken naar de mooie oude gebouwen,
de kleuren en de composities. Hij had altijd een klein
schilderijlijstje mee en leerde me een uitsnede te
zien: "Zus, zo moet je kijken." Langs de prachtige
grachten, kijkend naar de oude bomen, die toch
weer gingen bloeien en de vogels, hertjes en apen
in de Hout. Hij noemde dat de 'tempel van ongekor-
ven hout', het was voor hem waardevoller dan de
zondagse kerk. Uit die tijd zijn er tekeningen van de
Tienenwal, Accijnstoren en de Bierkade, en de toen
malige 'skyline' gezien vanaf het Schermereiland, de
Molen van Piet, de Oudegracht en sneeuwruimers
van de werkverschaffing.
In de oorlogsjaren was Godijn van de latere Victrix
puddingfabriek een soort maecenas voor Hendrik
Pieterse. Hij schilderde voor het bedrijf en ver
diende daar wat mee. Later werd er geld verdiend
door klompen te beschilderen voor de verkoop aan
toeristen.
ons, bakten zelf lekkers van een klein beetje meel
en wat melk en een ei van de boer, waar moeder
wat huishoudelijk werk deed. Vader hoefde niet in
de 'werkverschaffing'. Anderen wel, die moesten
bijvoorbeeld sneeuwruimen. Hij was rugpatiënt en
Sneeuwscheppers
17
