«n
LitpXEfET
mm» a«
Het bijzondere tussengedeelte in oude stijl. Foto M. ten Berge
2016
spreid liggen. Daarnaast zijn sloopers bezig geweest
om een oud pand met de grond gelijk te maken en
metselaars zijn begonnen om een nieuw modern
winkelhuis op te bouwen, dat straks een sieraad van
de Laat zal worden. op een gegeven oogenblik
zag de bewoonster, die toevallig alleen in den winkel
was, den zijmuur scheuren. Door den scheuring
van den zijmuur was het hele huis wankel geworden,
en op hetzelfden oogenblik, dat de zijmuur instortte,
brak ook de voorgevel en zware blokken vielen op
het trottoir, terwijl de etalageruiten met kletterend
geraas op straat vielen..."11 Ik veronderstel dat hier
nieuwe winkelpanden zijn gebouwd. De zijkant
van Vroom en Dreesmann uit 1933 is namelijk nog
steeds te zien op de bouwtekening uit 1958 en op de
aanvraag voor de bouw van een schutting in 1969.
In 1958 werd de pui gewijzigd: de etalages wer
den verhoogd, de luifels aan trekstengen werden
vervangen door modernere exemplaren en de pui
werd voorzien van zwart natuursteen. De bouwte
kening laat zien dat de gevel aan de Laatzijde nog
steeds eindigt met het entreeportaal. Inmiddels
werd ook aan de achterzijde gewerkt. De panden
met de nummers 142 t/m 150 aan de historische
Oudegracht werden gesloopt voor de uitbreiding van
het magazijn van V&D. Het werd een nogal contro
versieel bouwwerk dat in 1959 gereed kwam en de
Oudegracht zeker niet verfraaide. Over Het Vijvertje
heen, tegenover de roltrappen, kwam een verbin
ding tussen beide gebouwen. Op 20 oktober 1960
werd de 1000m2 nieuwbouw die aan het complex
van V&D was toegevoegd officieel geopend, waarbij
bedrijfsleider G.C. Wilmink een woord van hulde
uitsprak aan de heren W. en J. Berentzen, directeur
en adjunct-directeur. Paginagrote advertenties in
de krant moesten de klanten de weg wijzen naar
de vele nieuwe afdelingen, zoals een afdeling film
en fotografie, een afdeling pocketboeken en een
doe-het-zelfafdeling. Ze noemden het zelfs 'Alk-
maars victorie in de 20e eeuw'.
VERDERE UITBREIDING
Steeds meer panden rond het kleine straatje Het
Vijvertje werden inmiddels opgekocht. Het was de
tijd van grootse stadsvernieuwingsplannen en V&D
speelde daar ook een rol in. De eerste plannen
uit 1966 laten een enorm gebouwencomplex zien
waarbij op de plek van de huidige synagoge aan
de Hofstraat en het Melcoplein een groot 'eigen'
parkeerterrein zou komen. Via de recent gesloopte
brede Nieuwlandbrug zou het gebied bereikbaar
Bouwtekening 1958
70
moeten zijn. Men wilde zelfs het hele pand van
V&D slopen en liet door Architectenbureau Benning
uit Nijmegen een geheel nieuw en zeer modern
ontwerp maken. Aan de Ridderstraat zou het pand
doorgetrokken worden tot aan de Oudegracht
waardoor o.a. de groentezaak van Wokke en het
hoekpand Ridderstraat/ Oudegracht zouden moeten
verdwijnen. De gemeente maakte direct plannen om
dan ook de rooilijn op te schuiven en de Ridderstraat
te verbreden. Na veel overleg en aanpassing ging het
ambitieuze plan in de prullenbak; het uiteindelijke
resultaat was dat het gebouw uit 1927 gewoon bleef
staan en er alleen nieuwbouw zou komen aan de
kant van de Laat.
Nog meer panden aan de Laat moesten het veld rui
men. Alles ten westen van de steeg naar het Vijver
tje werd gesloopt voor de uitbreiding van het winkel
gedeelte. Dat waren de panden Laat 137 (voorheen
121), het hoge pand van Ijzerhandel M. de Wild
waar later Rouppe van der Voort zat, en Laat 139
waar heel lang de zaak was van G.N. Meijroos, poe
lier en handelaar in boter, kaas en eieren. In 1960
vinden we dit pand in het adresboek terug als de
zaak van slagerij Beemsterboer. Daarnaast hadden
nog gestaan de hierboven genoemde panden Laat
125 en 127 (in 1938 gesloopt resp. ingestort). Ze zijn
niet direct bij V&D getrokken zoals ik aanvankelijk
dacht. In 1967 moest voor de uitbreiding het pand
van banketbakkerij Winter nog worden aangekocht.
Laat 143 (vroeger 127, het herenkledingmagazijn van
de firma H. Bruggeman) was in 1968 al in gebruik bij
V&D12, waarschijnlijk als tijdelijke ruimte.
De uitbreiding was in ieder geval een ingewikkelde
Oudegracht 150 t/m 142. Foto 1958. Alle panden zijn in 1959
gesloopt t.b.v. de uitbreiding van de Vroom Dreesmann.
Collectie Regionaal Archief
Het hoge pand was IJzerhandel M. de Wild, daarnaast de
zaak van G.N. Meijroos en helemaal rechts nog een deel
van de Tabaksfabriek van J.R. Keuss op nr 125. (1935).
Alle panden rechts van steegje zijn gesloopt voor de uitbrei
ding van Vroom Dreesmann in 1969. Collectie Regionaal
Archief
zaak. Naast de afgeblazen plannen voor complete
nieuwbouw in een moderne stijl speelde nog een
kwestie. Bijna hadden we ook in Alkmaar een Publie
ke Werken gehad, zoals in het gelijknamige boek van
Thomas Rosenboom. Slagerij B.A. Beemsterboer, al
achttien jaar gevestigd in het pand Laat 139 (vroeger
123), weigerde namelijk lange tijd zijn bedrijf te
verkopen. De onderhandelingen duurden drie jaar.
Nog in januari 1969 is een aanvraag gedaan voor
het bouwen van een schutting voor de bouwlocatie
waarop het pand van Beemsterboer recht overeind
staat. Ook in de plantekening voor V&D van maart
'69 wordt keurig om de slagerij heen gebouwd. Op
het laatste moment gaf Beemsterboer toch toe en
kon gestart worden met de nieuwbouw. Dat is dus
71
