OUD ALKMAAR
Inhoudsopgave
WIJ WENSEN
U MOOI
WINTERS
WANDELWEER!
Jaargang 40, nummer 3 - 2016
57 Harry de Raad
Marten en Oopjen in Alkmaar
62 Marlies ten Berge
Vroom en Dreesmann in Alkmaar
75 Marjanne Kloeg
Regenten van het Huis van Achten
80 Alkmaar varia
82 Verenigingsnieuws
Oud Alkmaar is een uitgave van de Historische
Vereniging Alkmaar. Het tijdschrift verschijnt drie
keer per jaar. Oude nummers zijn te koop via
een e-mail naar info@hvalkmaar.nl.
Redactie
Marlies ten Berge, Netty Bleichrodt-Vegter, Jan Drewes,
Eelkje Knol, Lisa Oskamp
Redactieadres
Kopij voor Oud Alkmaar en te bespreken publicaties
zenden aan: Redactie Oud Alkmaar, p/a Historische
Vereniging Alkmaar, Nassaulaan 43, 1815 GJ Alkmaar,
of naar redactie@hvalkmaar.nl
Opmaak
GreyFish grafische Vormen, Alkmaar
Druk
Krijgsman Drukwerk, Alkmaar
Historische Vereniging Alkmaar. Niets uit deze
uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar
gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke
toestemming van de Historische Vereniging Alkmaar
Omslag
Voor: De hoekgevel van Vroom en Dreesmann in 2009.
Foto M. ten Berge
Achter: Rembrandt, portret van Marten Soolmans, 1634.
Collectie Rijksmuseum Musée du Louvre
Natuurlijk wensen wij u
ook goede Kerstdagen en
een gelukkig Nieuwjaar.
Dat bewijst ook het eindejaarsgeschenk dat hierbij
gaat. Daarover verderop meer. Maar we wensen u
ook graag mooi wandelweer in de komende weken.
Immers, op 30 november werd in de Langestraat de
'Walk of History' onthuld. Reden om met nieuwe
historische interesse eens door de Langestraat te
wandelen. Met uw smartphone of het boek onder
handbereik om de Alkmaarse geschiedenisverhalen
bij de lichttegels te lezen.
En dan het grote 'oudjaars'- geschenk, dat u in de
brievenbus aantrof. 25 jaar Archeologie met stads-
archeoloog dr. Peter Bitter aan het roer vroeg om
een bijzonder overzichtswerk. We werkten graag
samen met de zo succesvolle afdeling Archeologie
om de droom van Peter Bitter waar te maken: laten
zien met veel foto's wat 25 jaar archeologie de
stad heeft opgeleverd en wijzer heeft gemaakt. De
verspreiding van zijn nieuwe boek onder onze leden
moet u maar opvatten als onze hartelijke felicitatie
namens onze vereniging aan Peter en zijn staf. Met
de wens 'ga zo door'!
Ons tijdschrift Oud Alkmaar zelf verdient ook alle
aandacht. In spanning wachten we af wat er met
het monumentale pand van V&D gaat gebeuren.
Alle reden voor een doorwrocht artikel over de
geschiedenis van ons grootste warenhuis tot voor
kort. Nieuwe feiten over het bestuur van het bijzon
dere hofje Huis van Achten leidden tot een volgend
artikel over dit fraaie provenhuis. Het verhaal over
Rembrandts fameuze portretten Maerten en Oopjen
is daarom zo bijzonder doordat Alkmaar er een
rol in speelt. Drie artikelen, die onze kennis van de
Alkmaarse geschiedenis verbreden en verdiepen.
Graag tot ziens bij onze lezingen in de komende
winterperiode. Achteraan vindt u ze vermeld in de
agenda. En voor alle andere tussentijdse nieuwtjes
verwijzen we u graag naar de column in Alkmaars
nieuwsblad en www.hvalkmaar.nl.
Leen Spaans
Heeft u in het Rijksmuseum al een bezoek gebracht aan Marten Soolmans en
Oopjen Coppit op het prachtige dubbelportret van Rembrandt uit 1634? Maar
wist u ook dat de beide schilderijen een nauwe band met Alkmaar hadden en
er waarschijnlijk iets meer dan een eeuw hebben gehangen?
Uitsnede van
Rembrandt's portret
van Marten Soolmans,
1634. Collectie Rijks
museum Musée du
Louvre
DE ROL VAN TRUITJE
De eerste die Alkmaar in relatie tot het dubbelpor
tret ter sprake bracht, was Truitje Bosboom-Tous-
saint. In 1867 schreef ze in het toen gezaghebbend
tijdschrift De Gids een kort verhaal onder de titel Een
theeuurtje op den huize Arkesteyn. Het verhaal was
geschreven op uitdrukkelijk verzoek van de redactie,
die graag een bespreking wenste van de in dat jaar
in het Amsterdamse Arti et Amicitiae georganiseerde
tentoonstelling van schilderijen van oude meesters
in particulier bezit. Truitje verpakte haar bespreking
in een romantische vertelling met als hoofdper
sonen een Rotterdamse koopman in ruste en zijn
23-jarige nicht Mathilde. Het verhaal speelt zich af
op een door de koopman aangekochte buitenplaats
in Gelderland. Tijdens een theeuurtje met gasten
wordt er gesproken over de tentoonstelling van
oude meesters in Amsterdam. Een van de bezoe
kers is zelf schilder en heeft uitgesproken meningen
over de getoonde schilderijen. Terzijde bloeit er een
romance op tussen de nicht en een van de gasten,
de serieuze August.
De kern van het verhaal is een bespreking van de
tentoonstelling, waarbij er veel aandacht is voor
twee van de werken, een dubbelportret door
Rembrandt waarvan toen gedacht werd dat het
57