DE BERGERHOF 75 JAAR
OUD ALKMAAR
Inhoudsopgave
SAAI WORDT HET
NIET GAUW...
Jaargang 40, nummer 2 - 2016
29 Karel Beentjes
De Bergerhof 75 jaar
34 Netty Bleichrodt-Vegter
Mysteries rond de Meester van Alkmaar
46 Rob de Vries
Blinden voor het Wildemanshof
50 Emmy Reijngoud
Het graf van Jan Thijmansz.
53 Alkmaar varia
55 Verenigingsnieuws
Oud Alkmaar is een uitgave van de Historische
Vereniging Alkmaar. Het tijdschrift verschijnt drie
keer per jaar. Oude nummers zijn te koop via
een e-mail naar info@hvalkmaar.nl.
Redactie
Marlies ten Berge, Netty Bleichrodt-Vegter, Jan Drewes,
Eelkje Knol, Lisa Oskamp
Redactieadres
Kopij voor Oud Alkmaar en te bespreken publicaties
zenden aan: Redactie Oud Alkmaar, p/a Historische
Vereniging Alkmaar, Nassaulaan 43, 1815 GJ Alkmaar,
of naar redactie@hvalkmaar.nl
Opmaak
GreyFish grafische Vormen, Alkmaar
Druk
Krijgsman Drukwerk, Alkmaar
Historische Vereniging Alkmaar. Niets uit deze
uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar
gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke
toestemming van de Historische Vereniging Alkmaar
Omslag
Voor: Uitsnede uit het derde tafereel van De Zeven Werken
van Barmhartigheid
Achter: Straten in de Bergerhof in 2016. Foto Jan Drewes
Tijdens de jubileumviering
vertelden we, dat we na de
I [if website ook het magazine
wilden moderniseren. Van
tijd tot tijd is dat nuttig,
om te laten zien, dat we
nadenken over onze toekomst en nieuwe doelgroe
pen zoeken om ook lid te worden van onze mooie
vereniging. We danken Feyko Alkema (bestuur),
Carola Hoogeveen en Barry Schaefers (vormgevers)
voor het nieuwe ontwerp. We hopen, dat het u ook
bekoort. Bij een boeiende inhoud mag de verpak
king van het hoogste niveau zijn.
Die jubileumviering op 9 september 2015 leerde
ons hoezeer het werd gewaardeerd, dat we op
een historische locatie de samenwerking hadden
gezocht met plaatselijke kunstenaars. Vorig jaar was
het thema 'Alkmaar en omgeving'. 'Zoiets willen
we vaker doen', dachten we toen. We zijn heel blij,
dat dit jaar de Kapelkerk ons welkom heet. Van 5
tot 10 september zijn er Alkmaarse kunstwerken te
zien rond het thema 'Iconen en Symbolen', tevens
het thema van Open Monumentendag op zaterdag
10 september. U bent welkom in die week. Aan de
bijzondere Kapelkerk-feestdag op 25 september
verlenen we ook graag onze medewerking. Zie de
agenda achterin.
Saai wordt het niet gauw bij de HVA. De agenda
achterin vermeldt al enkele 'historische' hoogte
punten waarvan we in de stad gaan genieten. Niet
vermeld is echter de speciale Truitje Toussaint-
wandeling die al op vrijdag 26 augustus start op
het Canadaplein om 12:30 uur. Gratis, maar opgave
vooraf is verplicht via info@hvalkmaar.nl óf met een
briefje aan ons kantoor. Leden kunnen met 5 euro
korting op 28-8 naar het stuk 'Spelregels' over
Truitje van en in Theater Vrij Zijn, Madame
Curiestraat 2a in Oudorp. Kaarten reserveren mvv
lidmaatschap HVA bij het theater.
Zie www.af-vrijzijn.eu voor de besteldetails.
Maar uiteraard eerst graag uw aandacht voor de
uitgelezen artikelen in dit nummer.
Leen Spaans
Karel Beentjes
De Alkmaarse woonwijk de Bergerhof is in 1941/1942 gebouwd voor Helderse
vluchtelingen op initiatief van Johan Ringers. In september wordt haar 75-jarig
bestaan gevierd. Alle reden om aan deze bijzondere wijk aandacht te besteden.
De Bergerhof kort
na de aanbouw
Het eerste grote geallieerde bombardement op Den
Helder is op 25 juni 1940: er vallen 200 bommen
en 36 burgers overlijden. De Heldenaren vluchten,
onder wie mijn schoonzus Jo Kroonstuiver-van Rijn.
Ze vertelt in haar biografie: "Ik was vierenhalf, bij
mijn vader op de stang, mijn moeder in verwachting
achterop. We vluchtten naar Breezand en woonden
in een koestal. Mijn ouders en mijn kleine zusje in
de oude knechtenkamer boven de stal, dat kon net,
en ik op zolder met muisjes. Beneden een keukentje.
De winter van 1941 verschrikkelijk koud, veel dekens
en kruiken op het bed. Op een nacht gestommel en
gevloek, mijn ouders, ik was ondergesneeuwd. De
volgende nacht een stuk vloerkleed boven mijn bed
om de sneeuw te weren. Mijn ouders hadden mijn
zusje in bed tussen hen in om haar warm te houden.
Gelukkig overleed later de boerenknecht en konden
we naar het arbeidershuisje. Mijn vader werkte nog
op de werf, waar hij lopend of op de fiets heenging.
Je zag in de avond Den Helder branden, dan kleurde
de lucht oranje, vliegtuigen die overvlogen."
Er zijn 30.000 Helderse vluchtelingen: 1.000
verhuizen binnen de stad; 14.000 trekken in bij
familie en 15.000 gaan elders wonen. Zo telt het
kleine Heerhugowaard met zijn 5.000 inwoners op
15 augustus 1940 al 1.500 vluchtelingen. Het dorp
maakt zich zorgen voor de winter. Burgemeester
Mijnlieff van Anna Paulowna maakt zich ook grote
zorgen over de 6.000 ongeregistreerde vluchtelingen
in zijn dorp. Behalve bij bewoners wonen zij ook in
krotten, kippenhokken en veel te duur verhuurde
kamers.
29