Dagrapporten
een alfabetisch register kan Leerlooierij
Picasso
Harmonie
De Bergerhof 75 jaar
Per 1 januari van dit jaar zijn de openbaarheidsbeperking van de dagrapporten van de Alkmaarse gemeentepolitie
uit het jaar 1941 opgeheven. Iedereen kan deze bron nu inzien op de studiezaal van het Regionaal Archief. De
dagrapporten geven iedere dag een overzicht van de gebeurtenissen in (en rond) Alkmaar waar politieagenten
bij betrokken waren. Deels gaat het om vrij onbetekenende voorvallen, zoals aanrijdingen tussen fietsers en
Wehrmachtauto's. Er zijn ook gebeurtenissen, waar de grimmigheid van de bezetting zichtbaar wordt. Zo worden
op de verjaardagen van kroonprinses Juliana en koningin Wilhelmina mensen opgepakt vanwege 'Duitsch vijandige
demonstraties' of het dragen van een oranjebloem. Een toenemend aantal arrestanten wordt op last van de Duitse
bezetter vastgezet en later opgehaald door de Sicherheitspolizei om naar Amsterdam of Scheveningen overge
bracht te worden. Uiteraard komen we in de rapporten ook alledaagse en herkenbare kwesties tegen als ongeluk
ken, ruzies, vechtpartijen,
inbraken, vermissingen en
diefstallen. Aan de hand van
gezocht worden op
Archeologen hebben bij hun opgravingen
achternamen, soort delict of
aan de Langestraat de resten van een
trefwoord naar allerlei
leerlooierij uit de late veertiendeeeuw
gebeurtenissen.
gevonden. Dat is opmerkelijk, want
leerlooien gebeurde meestal niet in een
stadse bewoonde omgeving omdat het zo
vreselijk stonk. Nadat de huid van een dier
was gevild werden de vleesresten er
In het befaamde pand Huize De Dieu aan de Langestraat 114 afgeschraapt en de haren verwijderd door
worden door de nieuwe eigenaren rondleidingen georgani- de huid in urine te weken. De leerlooier
seerd. Wat is er behouden van het imposante monumentale dompelde vervolgens de huiden in een
pand en wat is er veranderd, sinds de Herensociëteit De Dieu
er in is gevestigd. De leden van de Historische Vereniging
Alkmaar krijgen voorrang bij de inschrijving en korting op de
prijs, 10,- per persoon (normale prijs 12,50). Een deel van
dit bedrag is bestemd voor de instandhouding van het
monument. De rondleiding, inclusief ontvangst met een
kopje koffie of thee, duurt ongeveer anderhalf uur. De
Sociëteit is een cashloze omgeving, u kunt alleen met een
pinbetaling afrekenen. De rondleidingen worden georgani
seerd op dinsdagochtend 12,
19 en 26 april en 3 en 10
mei, om 10.30 uur. En verder
op vrijdagmiddag 15, 22, en
29 april en 6 en 13 mei om
14.30 uur. U kunt zich voor
deze rondleidingen
aanmelden via rondleiding@
dedieu.nl of telefonisch
072-2205266. Vermeld bij
uw aanmelding dat u lid bent
van onze vereniging. U kunt
ons laatste tijdschrift
meenemen ten bewijze van
uw lidmaatschap.
kuip met dierenmest en water om het leer
zacht en soepel te stampen. Leerlooierijen
lagen dus meestal buiten de stad op een
plek met veel water. Ook dat was er niet,
want de Nieuwesloot achter de Lange
straat was zeker geen snelstromend water.
Aan het begin van de vijftiende eeuw
verdween de leerlooierij uit de stad en
kwamen er op die plek woonhuizen.
Oud Alkmaar 2016
Op 4 juni opent in het
Stedelijk Museum Alkmaar
een tentoonstelling over
Pablo Picasso, die in 1905
korte tijd in Schoorl, Hoorn
en Alkmaar verbleef. Gijs
IJlander heeft in 2000 met
De Aanstoot een prachtige
roman geschreven rond dit
bezoek van Picasso aan
onze streken. Het winterse
en dorpse leven in Alkmaar
en Koedijk komt daarin
heel goed uit de verf,
net als het leven van een
door Picasso geschilderd
Hollands meisje.
Geromantiseerd natuurlijk,
dit is fictie, maar van harte
aanbevolen om te lezen
naast een bezoek aan de
tentoonstelling.
Dringend gezocht voor publicatie
over het Alkmaarse muziekleven
tussen 1918 en 1940: foto's van
entree, foyer en grote zaal van
Schouwburg Harmonie (de
onlangs gesloten bioscoop).
Foto's worden uitsluitend voor
publicatie gebruikt. Ook suggesties
zijn welkom. Reacties graag naar:
robert.haasbroek@live.nl
Op 9 september a.s. begint het jubileumweekend in de Bergerhof. De wijk ligt tussen de Bergermeer en het
station Alkmaar Centraal en ontstond aan de rand van Alkmaar in de jaren 1941 1942 tijdens WO II. Men
bouwde woningen voor vluchtelingen uit Den Helder toen
tijdelijke opvang een permanent karakter kreeg. Er werden
oorspronkelijk 254 woningen, twee winkelpanden, een kleuter
schooltje en een huis voor de opzichter van de wijk neergezet.
Omdat de Bergerhof destijds een eigen buurtje was dat los van de
stad lag, noemde men het ook wel een buurtschap. In deze
benaming speelde mee dat de Bergerhof gebouwd is op het
grondgebied van een voormalig buurtschap, de Wognumse buurt.
De Bergerhof was het eerste complex in Nederland met splitlevel-
woningen. En het was de eerste Alkmaarse stadswijk met
strokenbouw. Eén kant van de straat was bebouwd, de andere
zijde kende een brede collectieve groenstrook. Vanwege
verduisteringvoorschriften ontbraken straatlantarens. Die kwamen
pas in 1948. Afwezigheid van schuurtjes of bergingen bleek in de
loop der jaren een probleem te worden. In 2013 werd daarom
een 'Afwijkingenbeleid Bergerhof' opgesteld waardoor al
gebouwde schuurtjes en overkappingen gelegaliseerd konden
worden. Wederom een stap in de ontwikkeling van de Bergerhof.
Voor het komende 75-jarig bestaan van de buurt werkt de
Wijkvereniging 'Bergerhof' aan een gevarieerd feestprogramma.
Oud Alkmaar 2016 25
