Joost Zwagerman
Verantwoording van de afbeeldingen
Joost Zwagerman was een schrijver, dichter en essayist. Als dertienjarige was hij al met
teksten bezig. Uit de VARA-gids haalde hij foto's en teksten, bewerkte die en stelde daarmee
een handgeschreven, geïllustreerd tijdschriftje samen: de 'Zwagergids'. Na de Pedagogische
Academie studeerde hij Nederlandse taal- en letterkunde. Hij brak deze studie afen volgde
daarna een cursus creatiefschrijven bij Oek de Jong. Zwagerman debuteerde in 1986 met de
roman De houdgreep, die door Carel Peeters in Vrij Nederland werd bestempeld als 'het
meestbelovende debuut sinds jaren'. Alkmaar vormde het decor van zijn boek De buitenvrouw.
Behalve romans publiceerde Joost Zwagerman gedichten en essays en stelde hij diverse
bloemlezingen van Nederlandse en Vlaamse literatuur samen. Eind jaren negentig ontwik
kelde hij zich steeds meer tot politiek geëngageerd columnist in enkele landelijke dagbladen.
Tweemaal was hij presentator van het televisieprogramma VPRO's Zomergasten. In het
programma De Wereld Draait Door schoofhij geregeld aan en bleek een enthousiasmerend
kunstbeschouwer te zijn. Zwagerman werd in 2004 de eerste stadsdichter van Alkmaar. Zijn
heftige kritiek op het stedelijk beleid rond Yxie viel landelijk op. Zijn laatste boek, een
essaybundel met de titel De stilte van het licht, kwam uit op 8 september 2015, de dag waarop de
schrijver zelfmoord pleegde. De essaybundel gaat over de stilte in de kunst, die volgens de
auteur kan staan voor een verlangen 'om er niet te zijn'. De schrijver wilde de presentatie van
deze bundel afgelasten omdat hij er geen zin in had en te depressiefwas.
De afbeeldingen van Alkmaarders in de collage zijn afkomstig uit privécollecties, het Rijksmuseum, het
Regionaal ArchiefAlkmaar, het Stedelijk Museum Alkmaar, en eerdere uitgaven van Oud Alkmaar.
p.2 Detail van IJsvermaak nabij Alkmaar, 1619, Hendrick Avercamp Simon Fokke, Collectie Rijsmuseum
Amsterdam
p.3 Het Hofop zaterdag, prentbriefkaart uit 1901. Collectie Historische Vereniging Alkmaar
p.5 De Langestraat in 1984. Foto B. Ulrich, Collectie Regionaal ArchiefAlkmaar
Johannes de Alcmaria
Prent van Jan Hus die in 1415 tot de brandstapel werd veroordeeld
De Meester van Alkmaar
Uitsnede uit een paneel van de Zeven werken van Barmhartigheid. Collectie Rijksmuseum Amsterdam
Adriaen Anthonisz.
Standbeeld van Adriaan Anthonisz. op de Noorderkade, gemaakt door John Bier. Foto M. ten Berge
Kaart van Laurens Pietersz. uit ca 1573. Collectie Nationaal ArchiefDen Haag
Jan Arentsz.
Omslag van De Hageprediker van Alkmaar door E. Gerdes (1889)
Anna Aukes-Timmers
Foto uit 1927. Collectie portretten Regionaal ArchiefAlkmaar
Jaap Best
Een van de circusaffiches uit de collectie van Jaap Best. Foto Circusmuseum
Willem Jansz. Blaeu
Portret gemaakt door C.W. Bruinvis in 1860 naar een gravure uit de verzameling van Frederik Roth-
Scholtzius te Neurenberg. Collectie Regionaal ArchiefAlkmaar
Kees Boeke
Portretfoto van Henk Blansjaar 1953. ArchiefPhoto Spaarnestad
Cornelis Bontekoe
Portret door A. Halfweg gemaakt in 1685. Collectie Regionaal ArchiefAlkmaar
Marco Borsato
Foto geplaatst op 11-6-2014 op Telegraaf.nl
Geertruida Bosboom-Toussaint
Het standbeeld van Truitje op de kop van de Wilhelminalaan, gemaakt door August Falise en onthuld in
1912. Foto M. ten Berge; prentbriefkaart Collectie Regionaal ArchiefAlkmaar
Gerrit van den Bosch
Collectie Regionaal ArchiefAlkmaar
Alkmaar 1963 - Haarlem 2015
Oud Alkmaar dec. 2015 61
