Ans Wortel
De IJzertijdmens
Truus Wijsmuller-Meijer
pi®nW
Quf\kkrd&l
Ans (Anna Maria) Wortel werd beeldend kunstenares,
dichteres en schrijfster. Zij maakte hoofdzakelijk gouaches
en olieverfschilderijen, maar ook aquarellen, tekeningen,
collages, lithografieën, etsen, beelden, glassculpturen en
glasreliëfs. Zij was autodidact en kreeg in 1963 de eerste
prijs van de Biënnale de la Jeunesse (in Parijs). Wortels
werk is sterk autobiografisch. Haar ervaringen als meisje,
vrouw, moeder en kunstenares vormden haar inspiratie.
Veelvoorkomende thema's zijn liefde, geborgenheid,
moeder-kindrelaties en kritiek op de groepsnorm. Ans
Wortel heeft diverse dichtbundels en boeken geschreven.
Van haar hand verschenen eind jaren zestig en begin jaren
zeventig vijfdichtbundels waarin haar beeldende kunst en
poëtische teksten samenkomen. Sinds 1969 woonde ze in
Huis Kranenburgh in Bergen.
Deze afdruk van een prehistorisch skelet werd
blootgelegd bij opgravingen op de Paardenmarkt in
2013. Of deze persoon ook iets bijzonders heeft gedaan
weten we niet, het is zelfs onbekend ofhet een man of
een vrouw was, maar spraakmakend werd deze
Alkmaarder ofAlkmaarse zeker. Het is de oudste
archeologische vondst in Alkmaar tot nu toe. Hij/zij
lag begraven onder een laag stuifzand die wordt
gedateerd in de IJzertijd, de periode van ca. 700 v. Chr.
tot het begin van onze jaartelling. Het silhouet van
het lichaam is zichtbaar gebleven in de toen ge
bruikelijke gehurkte houding. Het zou een van de
vroegste bewoners van dit gebied kunnen zijn, een
bewijs dat hier mensen leefden al ver voordat
Alkmaar bestond.
Geertruida zoals ze voluit heette was een doortastende en sociaal bewogen vrouw. Ze werd actiefin het
sociaal werk, wat toen nog vrijwilligerswerk was. Vanaf1936 raakte ze betrokken bij hulp aan joodse
vluchtelingen en ging op reis. Ze zette zich in voor de 'kindertransporten', het programma waarmee
joodse kinderen vanafi938 uit nazi-Duitsland naar Engeland werden gebracht. Bijna 10.000 vooral joodse
kinderen zijn uiteindelijk dankzij deze transporten gered van de vernietigingskampen. Truus was in
Nederland de spil van deze grote reddingsoperatie. Ze leidde de transporten, onderhield alle noodzakelijke
internationale contacten en zorgde voor opvang in Nederland en voor doorreis naar Engeland. Om zaken
voor elkaar te krijgen kon ze dreigen, omkopen ofin tranen uitbarsten. Ook schrok ze er niet voor terug
om een stevige borrel te drinken met enkele nazi's als dat haar doel dichterbij bracht. Na de inval op 10
mei 1940 was haar bewegingsvrijheid beperkt. Ze zette zich toen in voor gezinshereniging en bracht
kinderen wier ouders naar België ofFrankrijk waren gevlucht naar hun ouders. Op de terugweg nam ze
kinderen mee wier ouders in Nederland waren. Ze bracht voor het Rode Kruis medicijnen naar kampen in
Frankrijk om zo ook de mogelijkheid te hebben kinderen mee te nemen. Tot haar dood onderhield 'tante
Truus' contact met veel van de kinderen die zij had gered. Na de oorlog werd ze in de Amsterdamse
politiek actief voor de VVD.
Alkmaar 1929 - Hilvarenbeek 1996
Alkmaar ca. 50
p
58 Oud Alkmaar dec. 2015
Alkmaar 1896 - Amsterdam 1978
