Maarten van der Weyden
Jan Wils
Claes Cornelisz. de Wit Alkmaar ca. 1590 - Padua 1639
Emanuel de Witte
Hij werd Olympisch kampioen en wereldkampioen bij
het openwaterzwemmen. Ook met indoor zwemmen
behaalde hij diverse nationale titels. Begin 2001 kreeg hij
te horen dat hij acute lymfatische leukemie had. Hij
verbleefeen halfjaar in het ziekenhuis en onderging
meerdere behandelingen. Na vier jaar werd hij uitein
delijk volledig genezen verklaard. Hij pakte het
zwemmen weer op en werd meteen Nederlands
kampioen op de 800 meter vrije slag. Ook zwom hij in
2004 in een recordtijd van 4:20.48 uur het IJsselmeer over.
Met deze actie zamelde hij 20.000 euro in voor de KWF
Kankerbestrijding. Op de Olympische Spelen in Peking
in 2008 won hij goud op de 10 km. openwaterzwemmen.
Tijdens de sluitingsceremonie van de Olympische Spelen
mocht hij de vlag dragen namens Nederland.
Wils werd vooral bekend als ontwerper van het Olympisch
Stadion in Amsterdam. Hij was een groot bewonderaar van de
Amerikaanse architect Frank Lloyd Wright, wat resulteerde in
een aantal appartementencomplexen die tegenwoordig
worden aangeduid met de term Nieuwe Haagse School. Wils
besteedde in het begin van zijn carrière ook aandacht aan het
ontwerpen van interieur en meubels. Hij werd bekend
vanwege zijn lidmaatschap van De Stijl. In 1916 ontmoette hij
kunstenaar Theo van Doesburg. Hun ideeën over individua
liteit en moderne architectuur kwamen zodanig met elkaar
overeen, dat Wils hem hetzelfde jaar nog betrok bij de
decoratie van het door hem in 1916 ontworpen Huis De Lange
op Wilhelminalaan 2 in Alkmaar. Wils was geïnteresseerd in
de verbetering van de volkswoningbouw en zocht naar een
nieuwe architectuur voor nieuwe woonvormen.
Deze man, bijgenaamd Scapecaes, was zeeman
en zat vol woeste plannen. In 1620 deed hij het
voorstel aan de Deense koning om met acht
schepen de gehele Turkse vloot te vernietigen,
Algiers te plunderen en de Grieken van de
Turkse heerschappij te verlossen. In datzelfde
jaar zette de schout van Alkmaar hem gevan
gen en werd hij uit Holland verbannen omdat
hij met Spanje zou heulen. Hij richtte zich in
1621 tot de Franse koning met het voorstel La
Rochelle in te sluiten en te beschieten vanafin
zee aan te leggen dammen. Het plan werd eerst
niet aanvaard maar later toch uitgevoerd. Dat
gold ook voor het in 1637 gesloten contract met
de Paus om de Pontijnse moerassen droog te
leggen en in cultuur te brengen.
Hij trad in 1636 als schilder toe tot het Sint Lucasgilde in
Alkmaar. Hij schilderde aanvankelijk vooral mytholo
gische ofreligieuze voorstellingen en portretten. Lange
tijd werkte hij vervolgens in Delft en later in Amster
dam. Hij was een geniaal schilder maar had een
moeilijk karakter en verkeerde voortdurend in geld
nood. Vanaf1650 legde hij zich toe op kerkinterieurs.
Hij schilderde vaak de Oude Kerk in Amsterdam, maar
werkte ook vaak vanuit zijn fantasie. Terwijl andere
kerkschilders een zeer nauwkeurige weergave van het
interieur reproduceerden, gafDe Witte er een heel eigen
sfeer aan door menselijke figuren en dieren op het
schilderij een belangrijke plaats te geven in een zonnige
belichting. Zijn persoonlijk leven was minder zonnig,
maar zijn werk is nog steeds prachtig.
Alkmaar 1981
Alkmaar 1891 - Voorburg 1972
56 Oud Alkmaar dec. 2015
Alkmaar 1617 - Amsterdam 1692
Oud Alkmaar dec. 2015 57
