it,
1 Hlll ll mm -
__1 .1 I 1i
-
De etalage van de
zaak in 1924
- IPH 1 1.-
HE DBB EE5 GEE
/TH tna
f U I
1 I
I M "V
1
J ar
r r' w e m
in te krimpen en de lonen te verlagen. Eind
1924 trok de omzet weer wat aan.
Ook bestuurlijk speelde er het een en
ander. In 1925 nam grootaandeelhouder
Jan Koster de voorzittershamer over van
Avis. Adjunct-directeur Nordemann liet
tijdens een vergadering weten zich te
ergeren aan het feit dat de winst op de
verkoop van het pand Langestraat 8 was
verzwegen in de centrale boekhouding. Die
winst was uitbetaald aan de toenmalige
De etalage van de
zaak in 1925
aandeelhouders en dat had nooit mogen
gebeuren. Andries Spaander erkende de
ernstige fout, maar vond dat van
opzet geen sprake was. Deze 'boekhoud
kundige dwaling' zou te danken zijn aan
onduidelijke regels in de statuten. De
algemene vergadering besloot dat de hele
zaak moest worden gezien als 'een
administratief abuis'. De statuten
werden aangepast. Het was de eerste keer
dat de emoties hoog opliepen tijdens een
vergadering van aandeelhouders van
Spaander N.V.
EEN NIEUW MODEBEELD
Intussen ontpopte Willem Nordemann
zich steeds meer als de inkoper voor beide
vestigingen en hij speelde in op de
heersende trends in de mode. De man
moest zich comfortabel voelen in zijn
kleding. De 'Roaring Twenties' deden hun
invloed gelden en er werd steeds meer geld
uitgegeven aan modernere kleding.
Mannen kleedden zich vaker in sportieve
kostuums en lieten de formele
kleding voor wat ze was. De hoge
beklemmende boorden, de zogenaamde
'vadermoordenaars', en de stijve
48 Oud Alkmaar 2015
manchetten raakten uit de mode.
De overhemden kregen liggende boorden
en er kwamen strikdassen. Het vest maakte
plaats voor de pullover met v-hals; de
modieuze man droeg broeken met wijde
pijpen. Oxford-bags (broeken met zeer
brede pijpen en omslagen) en sportkousen
waren 'in'. Strohoeden maakten plaats voor
gleufhoeden en petten en bij een smoking
werd een wit vest gedragen. De kleding
werd ook meer van accessoires voorzien,
zoals leren broekriemen met fraaie gespen,
de vlinderdas, het pochet, de zegelring met
monogram, een sigarettenkoker en een
sigarenpijpje. Het confectiekostuum was
inmiddels betaalbaar geworden voor elke
klasse, zodat ook arbeiders een mooi pak
konden kopen. Er bleef natuurlijk wel een
groot verschil in kwaliteit!
Hoofddirecteur Spaander kon de
inkoopkeuze van Nordemann niet altijd
waarderen en regelmatig waren er
meningsverschillen. De twee mannen
hadden een nogal formeel contact
met elkaar.
KRACH EN KOU
De zaken binnen Spaander N.V. verliepen
eind jaren twintig 'bevredigend'. De
winkel in Hoorn werd zelfs uitgebreid met
het naastgelegen voormalig bankgebouw
en ook de kleermakerij breidde uit. In 1929
waren de aandelen Spaander gewild, de
wol- en katoenprijzen daalden verder en de
verkoopprijzen van goederen bleven
constant. Dat betekende een stijgende
marge tussen in- en verkoop. Een intensief
advertentiebeleid zorgde voor een steeds
grotere naamsbekendheid en de Alkmaarse
winkel profiteerde bovendien van de
groeiende streekfunctie van de stad. Vooral
op marktdagen waren er heel wat 'boeren
en buitenlui'.
In de strenge winter van 1929, toen de
Elfstedentocht gereden werd en de
Zuiderzee wekenlang bevroren was,
verkocht Spaander heel veel winterkleding.
De totale verkoop van winterjassen, petten
en sjaals kende recordaantallen. De omzet
steeg tot eind juli 1930, daarna ging het
mis. De wolprijzen daalden enorm, tot
onder het niveau van 1914, terwijl er een
grote voorraad wollen kleding voor de
oude hogere prijs was ingekocht. De
winkels bleven met de oude, dure voorraad
zitten. Vooral in Hoorn vielen rake klappen
en Willem Nordemann hoefde niet te
rekenen op uitbreiding van het personeel
in Alkmaar.
Tijdens een feestavond in 'De Witte Engel' Herenmode begin
in Hoorn ter ere van het 25-jarig bestaan, 20ste eeuw
vergat men even de moeilijkheden.
Directeur Spaander en kleermaker
Erkelens, mannen van het eerste uur,
kregen een gouden horloge. Voor de
klanten was er een jubileumactie: iedereen
die meer dan fl. 40,-- besteedde kreeg 1/20
staatslot. De Alkmaarse Courant schreef
lovend: "Vooral de maatkleding is
Oud Alkmaar 2015 49
