gebied kan voldoen". Koot kreeg de
25-jarige Willem Nordemann naast zich
als eerste winkelbediende-etaleur.
Nordemann werkte al bij Spaander in
Hoorn. Op 15 januari 1915 verhuisde hij
naar Alkmaar en ging wonen in een kamer
achter de winkel.
Bij het koperen jubileum in 1918 werd het
bedrijfomgezet in de 'N.V. Kleeder
magazijn voorheen A. Spaander Co te
Hoorn'. Voorzitter en belangrijkste
geldschieter Avis stelde voor aandelen
uit te geven tot fl. 100.000 en binnen de
kortste keren was de ton volgestort. Er was
dus voldoende financiële ruimte voor
uitbreiding van de winkels en voor
aansluiting op het elektriciteitsnet! Het
personeel van beide winkels kreeg een
extra weekloon ter ere van het koperen
jubileum. De meerderheid van het bestuur
vond echter dat een groot jubileumfeest
niet kon. Soberheid was geboden gezien de
economische situatie van het land. Hoewel
^TVudBnnnmiJix
A. SPAANDER ft,Cg
de bijdrage uit de Alkmaarse Langestraat
nog bescheiden was, hadden de winkels in
Alkmaar en Hoorn in drie maanden samen
fl. 58.510 omgezet.
In 1919 namen de commissarissen een
belangrijk besluit. In Alkmaar werd in de
Langestraat pand nr. 58 aangekocht voor
fl. 34.000. Het oude pand Langestraat 8
werd verkocht. Voor het eerst in het
bestaan van de Alkmaarse vestiging werd
een uitverkoop gehouden. De omzet in
Alkmaar schoot omhoog.
Langestraat 58 bestond oorspronkelijk uit
twee woningen. De samengevoegde
panden waren in gebruik als Militair
tehuis en de Alkmaarse afdeling van de
Volksbond tegen drankmisbruik was er
gevestigd. Bij de aankoop was het complex
bouwvallig en de Alkmaarse architect Dirk
Saal kreeg opdracht een bouwplan te
maken voor de nieuwe zaak. Bijzonder en
nieuw in Alkmaar voor een winkelpand
was het raamkozijn van metaal. Ook de
grote etalageramen waren opvallend en
volgens pessimisten te groot. Zij kregen
ongelijk: de ramen trilden niet stuk als er
een zware vrachtwagen voorbijreed.
De nieuwe zaak opende op 23 maart 1920.
De winkel behoorde tot de grotere zaken in
de Langestraat. En tot de modernere: er
was een 'kassa-eiland', in de paskamers viel
daglicht, coupeur en kleermakers hadden
een eigen atelier en de damesafdeling had
een apart 'paslokaal'. Er was ook een
kinderafdeling.
Op de eerste verdieping was het kantoor en
de woning van 'de chef'. Die chef was
Willem Nordemann. Zijn jaarsalaris werd
vastgesteld op fl. 3.000 plus één procent
van de bruto-omzet, tot een maximum van
fl. 3.500.
Het ging goed met het bedrijf Spaander,
zeker met de nieuwe winkel in Alkmaar.
Aandeelhouders investeerden meer in
het kledingbedrijf en het kapitaal
verdubbelde naar twee ton. Er werd een
vaste accountant ingehuurd om de zaken
in de gaten te houden.
Eind 1921 meldde Andries Spaander trots
dat er een grote order binnen was van
Rijkswaterstaat voor de levering van
duffelse kleding voor het werkvolk.
Het eerste accountantsonderzoek naar
de financiële situatie bij Spaander Co
zette de directeur en commissarissen
echter met beide benen op de grond.
De winstuitkeringen waren te hoog
geweest, de schulden te laag ingeschat, de
panden te hoog getaxeerd en de goederen
te hoog gewaardeerd. De raad van
commissarissen stelde orde op zaken. Er
werd veel vergaderd over de vraag hoe en
bij wie de verantwoordelijkheden lagen
tussen directeur Andries Spaander en de
chef van de succesvolle Alkmaarse
vestiging, Willem Nordemann.
De groei stagneerde in 1922. Om de
verkoop te bevorderen werden de prijzen
verlaagd. Ook werd bezuinigd door de
salarissen van de werknemers te verlagen.
Tijdens de vergadering van januari 1923
verweet men Andries Spaander door zijn
wethouderschap in Hoorn te weinig tijd te
besteden aan de zaak. De kwestie werd
gesust met de toezegging dat Spaander
fl. 1.000 per jaar meer zou ontvangen als
compensatie voor de gemiste neveninkom
sten als wethouder. De vergadering ging
N.V. KLËEDEHMAOa|§N v. Ii a. spaander co
in de UisHUltl ie AHuiiaur PP üeu ilajj dei upenint?.
ook akkoord met het voorstel van Avis om
Willem Nordemann aan te stellen als
adjunct-directeur. Hij zou voortaan als
enige Alkmaarder aanwezig zijn bij de
vergaderingen van commissarissen en
aandeelhouders in Hoorn.
Langzaam maar zeker groeiden beide
winkels uit elkaar. Eind oktober 1923 was
dit zichtbaar in de omzetcijfers: Hoorn
stond op fl. 47.319 en Alkmaar op fl. 90.380.
Nordemann meldde nog een opvallend
feit: in Alkmaar was de verkoop van
regenjassen sterk gestegen. De totale
omzet was veel lager dan het jaar ervoor
en in 1924 boekte de onderneming voor
het eerst verlies: fl. 29.000 op een
bruto-omzet van fl. 166.000. Men besloot
het personeelsbestand in Hoorn en Alkmaar
Advertentie van de
firma Spaander met
het pand
Langstraat 8
HET N.V. KLEEDERMAGAZIJN
II I HJ L1111 |l I.
alkmaar
L*M9iomAAl B
rpi imts» 1
HOORN
Cmoo f N«en«U
Tb IhTinc. 17".
LANGESTRAAT 58
46 Oud Alkmaar 2015
FINANCIËLE PROBLEMEN
I>e nlL-uitfe zftnk vnn tic
DE JAREN TWINTIG
Krantenknipsel van
de opening van het
nieuwe pand aan de
Langestraat 58.
Collectie Regionaal
Archief
Oud Alkmaar 2015 47
