foto's zijn dan vermeld op het lijstje. Dat
stopt bij nummer 79. Mogelijk zijn de
overige foto's van de tweede fase van de
restauratie.
De foto's in de boekjes laten een goed beeld
van de restauratie zien. De meeste foto's
zijn technisch van aard en laten zien wat er
allemaal moest gebeuren om de bouw
vallige kerk te herstellen. Samen met de
revisietekeningen van de restauratie en het
bouwhistorisch onderzoek in de kerk
wordt meer en meer duidelijk wat voor
kunststukje er is geleverd. De meest
opvallende en technisch ingewikkelde
ingreep is het verstevigen van het schip
door middel van gewapend beton. Vanaf
het begin heeft de constructie van het hoge
schip zonder luchtbogen problemen gehad
met de stabiliteit. De stabiliteit wordt
voornamelijk verzorgd door de gebinten in
de lichtbeuk en de houtconstructie in de
kappen van de zijbeukkapellen, maar dit
bleek al snel niet stevig genoeg.
Uit de zeventiende eeuw zijn enkele
ontwerpen voor verstijving van de
houtconstructie bekend. Ook is er een
opname van de beweging in de kap door de
stadstimmerbazen over de periode
1689-1738 maar de stabiliteit bleefdoor de
eeuwen heen een probleem. In de kappen
van de lichtbeuk zijn ook achttiende-
eeuwse hulpconstructies herkenbaar. Maar
pas door de ingreep van Van der Kloot-
Meyburg is de deining in het schip
enigszins onder controle, dat is ook bij de
recente 3d-scan van de kerk weer gebleken.
De meest fotogenieke ingreep is het
verwijderen van de vieringtoren en de
complete kapconstructie ter plaatse van de
viering. De viering is het middelpunt van
de kerk waar schip, koor en transepten bij
elkaar komen. Op een bepaald moment
was deze dus compleet afgebroken! Op foto
nummer 22 zie je de opengewerkte
kapconstructie met op de achtergrond de
twee eerste vleugels van de Ringers
chocoladefabriek gelegen aan de overzijde
van het kanaal.
De kerk staat op dit moment weer volop in
de belangstelling van (bouw)historici.
Ondanks de vernieuwingen door Van der
Kloot-Meyburg valt nog heel veel van de
bouwgeschiedenis af te lezen aan de kerk,
zoals de verschillende bouwnaden in het
opgaande metselwerk en het onderzoek
naar de ouderdom van de overige eiken
houten kapconstructies. Wel is het voor
bouwhistorici erg jammer, dat de viering
is vernieuwd. Want voor de vernieuwing
viel juist op die plek de volgorde van de
bouw goed af te lezen.
Naast bouwhistorisch onderzoek wordt
ook archiefonderzoek uitgevoerd door
Carly Misset en dendrochronologisch
onderzoek (jaarringenonderzoek voor
datering van de kappen) door Odwin
Ralling. Verder wordt gebruik gemaakt
van eerder bouwhistorisch onderzoek van
Carla Rogge, Taco Tel en Anne Pauptit en
van Willem Haakma Wagenaar en Edwin
van der Brink, de bevindingen van Martin
Bijl bij de restauratie van het maquette
schilderij en het archeologisch onderzoek
onder leiding van Peter Bitter. In het totaal
van dit onderzoek komen de gevonden
fotoalbums dus goed van pas.
De kern van de onderzoeksgroep van de Grote Kerk bestaat op dit moment uit; Jan van der
Hoeve, Karel Emmens, Willem Haakma Wagenaar, Anne Pauptit, Odwin Ralling, Edwin
van der Brink en Carolien Roozendaal. We hopen op korte termijn te kunnen starten met
het schrijven van een boek over de bouwgeschiedenis van de Grote Kerk.
KUNSTSTUKJE
58 Oud Alkmaar 2014
ONDERZOEK
Oud Alkmaar 2014 59
