Oud Alkmaar
Twee interessante fotoboekjes
Inhoudsopgave
Hiep
Carolien Roozendaal
Op het eerste gezicht lijkt de Grote Kerk
een authentiek laatgotisch gebouw. Maar
ons beeld wordt sterk beïnvloed door de
twintigste-eeuwse restauraties van de
architect Herman van der Kloot-Meyburg.
Hij restaureerde de kerk grootschalig in de
jaren 1923-1927 en 1939-1947. Op basis van
bouwtekeningen, bestekken en het artikel
dat Van der Kloot-Meyburg zelfschreefin
1950 is het lastig voor te stellen wat de
ware impact van de restauratie is geweest.
Veel werd in het werk besloten en opgelost.
Veel van de ingrepen zijn moeilijk af te
lezen in het gebouw, omdat er veelvuldig
gebruik is gemaakt van materiaal van
verschillende historische gebouwen uit
andere plaatsen. Zo is er een grote partij
oude zandsteen gekocht in Rotterdam,
afkomstig van de Delftsche Poort die was
verwoest bij het Duitse bombardement op
14 mei 1940. Ook is er gebruik gemaakt van
oude handvormbaksteen die vrij kwam bij
de sloop van kerken elders. Niet alles wat
op het eerste gezicht oud lijkt, is dus
authentiek. Dat maakt onderzoek naar de
bouwgeschiedenis van de kerk natuurlijk
een stuk ingewikkelder.
Bij het archiefonderzoek van Carly Misset
was al duidelijk geworden dat er meer
bronnen waren over deze restauraties.
Anne Pauptit, uitvoerder bij de restauratie
in de jaren '90, kon zich herinneren ooit
foto's van de restauraties van Van der
Kloot-Meyburg gezien te hebben, maar
waar? Regionaal Archief? Rijksdienst?
Harry de Raad kwam met de tip contact op
te nemen met de Historische Vereniging
Alkmaar. Hij kon zich namelijk wat oude
foto's van de kerk in hun collectie
herinneren. Eén mailtje later had ik al
antwoord; Bert Muis van de HVA had twee
oude fotoboekjes gevonden! Het was al
snel duidelijk dat het hier om de foto's
ging die Anne Pauptit zich herinnerde.
Achterin een van de fotoboekjes zat een
getypt lijstje met beschrijvingen, ver
wijzend naar de helderwitte nummers op
de foto's. Deze nummers zijn waarschijn
lijk op het negatiefingekrast. Het lijstje is
ondertekend door 'de opzichter der Restau
ratiewerken' P.J. de Kort op 1 juli 1928.
Opvallend is dat er meer genummerde
Jaargang 38, nummer 3 - 2014
57 Carolien Roozendaal
Twee interessante fotoboekjes
60 Agnes van Menen- van Lienen
Nuyens Bloemsierkunst
70 Peter Bitter
Opgravingen op de Paardenmarkt
81 Alkmaar varia
83 Verenigingsnieuws
Oud Alkmaar is een uitgave van de Historische
Vereniging Alkmaar. Het tijdschrift verschijnt
drie keer per jaar. Oude nummers zijn te koop via een
e-mail naar info@hvalkmaar.nl.
Redactie
Marlies ten Berge, Jan Drewes, Eelkje Knol
Redactieadres
Kopij voor Oud Alkmaar en te bespreken publicaties
zenden aan: Redactie Oud Alkmaar, p/a Historische
Vereniging Alkmaar, Nassaulaan 43, 1815 GJ Alkmaar,
of naar redactie@hvalkmaar.nl
Opmaak
Greyfish Grafische Vormen, Alkmaar.
Druk
Krijgsman Drukwerk, Alkmaar.
Historische Vereniging Alkmaar.
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of
openbaar gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke
toestemming van de Historische Vereniging Alkmaar.
OMSLAG
Voor: De onderste laag van het grote massagraf dat werd
blootgelegd bij opgravingen op de Paardenmarkt in 2010.
Foto Universiteit Leiden
Achter: Bloemsierkunst Nuyens ingericht voor de
kerstdagen
Kent u dat verhaal van Godfried
Bomans over de jarige, krasse
honderdjarige? Als de jonge
journalist hem komt feliciteren
ziet hij hem nog kwiek in de
f ringen hangen. 'Het ging vanzelf',
bekent hij, als de journalist hem
vraagt of hij er soms wat speciaals voor heeft gedaan.
Daarbij vergeleken zijn wij nog tamelijk 'piep', als we
komend jaar ons 90-jarig bestaan vieren. Ging het bij
ons ook vanzelf? Onze vereniging is gelukkig levens
krachtig, zelfbewust, onverminderd geïnteresseerd in de
boeiende stadsgeschiedenis en verrast over steeds weer
nieuwe invalshoeken om die geschiedenis te door
gronden. Vele vrijwilligers, gidsen, schrijvers, sprekers,
onderzoekers en bestuursleden hebben onze vereniging
tot bloei gebracht. Bepaald niet vanzelf, maar met heel
veel inzet en enthousiasme. Van een klein clubje
notabelen in 1925 groeiden we naar een brede
vereniging van liefhebbers en deskundigen,
met de liefde voor Alkmaar en zijn geschiedenis als
bindmiddel. Een jubileum als dit zal niet de grandeur
hebben als bij grote kroonjaren, zoals een vijftig-,
een vijfenzeventig- en (in de toekomst hopelijk) een
honderdjarig bestaan.
Maar negentig jaar mag ook gevierd worden. Dat gaan
we op verschillende manieren doen. In de eerste plaats
met een bijzondere verrassing in uw envelop, het fraaie
boek "De onderste steen boven" over de
bouwgeschiedenis van het zo mooi gerestaureerde
Wildemanshof. We zijn de architect en het regenten
college veel dank verschuldigd voor de genereuze kans
om dit voor onze leden uit te geven. Maar we hebben
nog meer plannen, waar achter de schermen hard aan
wordt gewerkt. En waar we goed in zijn blijven we ook
gewoon doen als negentigjarige: boeiende lezingen,
onderhoudende wandelingen, Pinksterdrie-excursie,
tijdschrift Oud Alkmaar, welstandsadviezen, wekelijkse
column in het Alkmaars Nieuwsblad, samenwerken met
de naburige historische verenigingen en dagelijkse
nieuwtjes op onze facebookpagina en twitter. Kras...?
Kwiek...? We blaken van energie en hebben zin om er
een prachtig jubileumjaar van te maken. Doet u mee?
Leen Spaans
De Historische Vereniging Alkmaar bleek in het bezit te zijn van twee albums met foto's
van de restauratie van de Grote Kerk. Ze zijn van groot belang voor het bouwhistorisch
onderzoek.
TWEE FOTOBOEKJES
Oud Alkmaar 2014 57