Afdruk in geel in een vreselijk man-tegen-man gevecht
asfalt van een deel afgeslagen. De toren is in de strijd tegen de
van de Rootoren bij Spanjaarden grotendeels vernield. Daarna
de hoek Bierkade- werden nieuwe verdedigingswerken
Wageweg. aangelegd, waarbij ook de resten van de
Foto Afdeling Rootoren moesten wijken.
Archeologie De vondst van deze toren is nu in geel
asfalt weergegeven als halve ronding bij de
oprit naar het Victoriepark.
Een tweede gele markering vinden we op
de Wageweg, naast het zebrapad dat
aansluit op het trappetje naar het Victorie
park. Het zijn de contouren van de
Wortelpoort, ofliever van het bruggen
hoofd van de Wortelpoort. Op deze plek
bevonden zich in de oude stadsmuur een
poorthuis en een brug over de vesting
gracht. Aan de westkant daarvan lag een
toren. Bij de opgravingen in 2006 werden
drie in een rechthoek lopende funderingen
gevonden. Die rechthoek lag precies in lijn
met de voormalige Wortelsteeg erachter.
Het zijn waarschijnlijk de funderingen
van het bruggenhoofd, want het poorthuis
zelfzal gebouwd zijn over de doorgang
door de wal. Dit bruggenhoofd was zeven
meter breed en stak uit in de vestgracht; de
buitenzijden waren daarom gebouwd op
diepe funderingen.
Omdat de wegaanleg in 2006 precies bij
deze fundering eindigde, moest er twee
jaar worden gewacht op werkzaamheden
aan de oprit voor de nieuwe Friesebrug,
voordat verder gezocht kon worden. De
toren leek niet rond te zijn geweest, maar
was vermoedelijk min ofmeer U-vormig,
met het ronde deel uitstekend in de
vestgracht. Dankzij die vondst is ook de
poort enigszins te reconstrueren. De
Wortelpoort is niet helemaal volledig in
het wegdek terechtgekomen. Vanwege het
zebrapad was het niet mogelijk de
Gemarkeerde
locatie van
de Wortdpoort
Foto M. ten Berge
40 Oud Alkmaar 2014
De Geesterpoort
en brug rond 1809.
Prent van
O. Rondhout,
Collectie Regionaal
Archief Alkmaar
halfronde verdedigingstoren vorm te
geven. Het vierkante blok dat nu zichtbaar
is, is de poortdoorgang en het bruggen
hoofd als je de poort door bent. De
poortdoorgang zelfis als een soort
tunneltje door de aarden wal heen gegaan
en zou nu dus dwars over de weg gaan, dus
dat kan je ook niet aangeven, zeker niet
vlak naast een zebrapad.
GEESTERPOORT
Niet altijd lukt het om een herkennings
punt aan te brengen. Zo vertelt Peter
Bitter, stadsarcheoloog, dat hij bij de
opgravingen van de Geesterpoort de kans
heeft laten lopen. Aan de straatnamen kun
je nog zien dat het een bijzondere plek was:
hoewel de straat gewoon doorloopt, gaat
de Gasthuisstraat over in het Zevenhuizen.
Tussen die twee straten in lag ooit een
vestinggracht met een poort. Toen in 1572
een nieuwe vesting buitenom is aangelegd,
werd dit water een binnengracht. Deze
werd gedempt in 1931, waarna de straat
gewoon werd 'doorgestraat'.
In 2003 kon bij een herinrichting van de
straat gezocht worden naar de resten van
de Geesterpoort, die daar ooit aan de oude
stadsgrens had gestaan. Al in de jaren
zeventig was een deel ervan door
Cordfunke opgemeten, nu was er de kans
de andere kant op te graven. Het was een
echt middeleeuws, klein vierkant poort
gebouwtje met een soort voorpleintje
omringd door een muur. Peter Bitter
vertelt dat ze vooral brokstukken hadden,
dus het totaalplaatje was lastig te recon
strueren. Er waren verschillende versies
mogelijk. Naast de simpele (en meest
waarschijnlijke) versie was ook een luxere
uitvoering denkbaar met twee ronde
torentjes op de hoeken. Daar was echter
Plattegrond van
de Geesterpoort
n.a.v. de opgravi
in 2003
Oud Alkmaar 2014 41
