Oud Alkmaar
Een droef lot
Inhoudsopgave
Lenteboeket?
Drie weesmeisjes in het Alkmaars Burgerweeshuis
Joke Ringers
In het Stamboek der Weezen van het
Burgerweeshuis van Alkmaar1 was ik op
zoek naar gegevens van mijn grootmoeder
Grietje Termaat en haar zusje Bregje.
Daarbij viel mijn oog op een naam, die ik
kende, maar die ik nooit in verband
gebracht zou hebben met het weeshuis.
Een dame van die naam was vaak te vinden
bij gelegenheden in mijn vaders familie.
Zij hoorde als het ware bij de familie en wij
noemden haar tante Mien. Ze bleek net als
mijn grootmoeder van moeders zijde
opgegroeid te zijn in het weeshuis.
Niet alleen de naam trofmij, ook wat er
verder stond te lezen op de folianten 80, 81
en 82. Drie kleine meisjes van vijf, bijna
vier en net twee jaar oud werden wegens
het overlijden van hun moeder naar het
weeshuis gebracht en vooral: 'spoorloos
verdwenen' bij de naam van de vader. In de
notulen van de vergaderingen van de
regenten van het weeshuis2 worden de
meisjes regelmatig genoemd. Soms in één
adem: de meisjes K., de kinderen K., de
K.-tjes, maar ook over de meisjes indivi
dueel is er het nodige te vinden.
De vader van de drie meisjes, Hermann
Felix Kaeseberg, is een horlogemaker van
Duitse afkomst. Na zijn huwelijk met
Gerardina Theodora Boer uit Haarlem
vestigt hij zich in Alkmaar. Op 6januari
1896 wordt de oudste dochter geboren,
Hermina Gerardina, in het huis aan de
Jaargang 38, nummer 1 - 2014
1 Joke Ringers
Een droef lot. Drie weesmeisjes in het
Alkmaars Burgerweeshuis
12 Jan Drewes
Jacob Cornelisz van Oostsanen. Toen en nu
in Alkmaar
17 Henk de Visser
De Zeswielen
25 Alkmaar varia
26 Verenigingsnieuws
Oud Alkmaar is een uitgave van de Historische
Vereniging Alkmaar. Het tijdschrift verschijnt
drie keer per jaar. Oude nummers zijn te koop via een
e-mail naar info@hvalkmaar.nl.
Redactie
Marlies ten Berge, Jan Drewes, Eelkje Knol
Redactieadres
Kopij voor Oud Alkmaar en te bespreken publicaties
zenden aan: Redactie Oud Alkmaar, p/a Historische
Vereniging Alkmaar, Nassaulaan 43, 1815 GJ Alkmaar,
of naar redactie@hvalkmaar.nl.
Opmaak
Greyfish Grafische Vormen, Alkmaar.
Druk
Krijgsman Drukwerk, Alkmaar.
Historische Vereniging Alkmaar.
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of
openbaar gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke
toestemming van de Historische Vereniging Alkmaar.
OMSLAG
Voor: Ingekleurde prentbriefkaart met zicht op het
Burgerweeshuis. Collectie Regionaal Archief
Achter: Reclamepaneel voor de Van Oostsanen-
tentoonstelling bij het Stedelijk Museum van Alkmaar.
Dat idee krijg je, als je ziet wat
er allemaal in ons programma
zit voor de komende maanden.
Met prachtig weer is er veel
cultuurhistorie te beleven in de
open lucht, bij wat minder weer
kan het ook binnen. Op de
volgende pagina's vind u zoals u dat gewend bent
fraaie, lezenswaardige artikelen over aspecten van
onze rijke stadsgeschiedenis. Daarnaast informatie
over ons programma. En wat houdt dat in? Er breken
spannende maanden aan voor Ringers: wordt er toch
nog een passende bestemming gevonden zodat het
karakteristieke fabrieksgebouw voor de stad
behouden blijft? De Schelphoekgracht wordt officieel
geopend. Onze jaarvergadering met de Oud-Alkmaar-
prijs èn een lezing door Jan Nachbar wordt weer een
feestje. Huize De Dieu gaat op Koningsdag open. Vlak
daarvoor organiseren we nogmaals de lezing van
Harold Bos over het bijzondere interieur. Ondertussen
heeft u de kans de bijzondere expositie van Van
Oostsanen te bezoeken in Alkmaar en Amsterdam.
Bezocht u ons Open Huis al eens op de tweede
zaterdag van de maand? Onze voorjaarswandelingen
hebben nieuwe thema's, dus nieuwe invalshoeken
om Alkmaar met andere ogen te bezien. Er komen
speciale Hofjeswandelingen met een lunch en
koffie/thee-arrangement in samenwerking met het
Noord-Hollands Dagblad. Pinksterdrie geeft u de kans
om met een excursie mee te gaan, die preludeert op
het monumententhema van 2014. Alle activiteiten
worden ook steeds aangekondigd op onze website
en faceboekpagina. Ons commentaar op de
cultuurhistorische actualiteit in de stad leest u
wekelijks in onze column in het Alkmaars Nieuwsblad.
Niet in de bus Dan ook steeds te vinden op onze
website. U gaat vast niet aan alles meedoen. Maar
helemaal aan niets meedoen lijkt ook onwaarschijnlijk
met zo'n rijk aanbod. Graag tot ziens dus, binnenkort.
Leen Spaans
Aan de hand van de notulenboeken van de regenten kunnen we een glimp opvangen van
het leven in het Alkmaarse Burgerweeshuis aan het begin van de twintigste eeuw. De zorg
voor wezen werd beschouwd als een serieuze zaak en ze werden opgevoed om hen als
volwassenen een goede plaats in de maatschappij te bezorgen.
DRIE MEISJES
Foto van Grietje
Termaat in
weeshniskleding
voor oudere meisjes
in 1903.
Oud Alkmaar 2014 1
