fêlL
bleven 'er veel van ons volk onderweeg in
't ried, en zwommen door 't water, en daar
quamen 'er veelen van dien nagt niet in
de stad, want de Spaanschen volgden de
onzen met wel honderd paarden tot digt
by de stad, en men schoot zeer uit de stad
zoo dat zy weder wegtrokken na Limmen
en den Hoek
In het boekje uit 1735» wordt in de 'voor
rede' het volgende meegedeeld over de
herkomst van het nieuwe ooggetuigen
verslag: "Men vindt veele afschriften van
deeze aanteekeningen, en zy worden nog
dagelyks vermeerdert, zy zyn bekent onder
de naam van Pieter Jansz. Vissers beleg van
Alkmaar, deeze is voor eenige jaar en leeraar
geweest bij de doopsgezinden in Alkmaar,
of iemand zyner voorzaaten die aanteke
ningen hebbe opgestelt, dan ofzy enkel
dien naam draagen, om dat zy uit zyn
geslagt by anderen zyn gemeen geworden,
is zelv onbekent by zyne nakomelingen."
Inderdaad zijn er meer afschriften van de
tekst bewaard gebleven. In de Collectie
Aanwinsten van het Regionaal Archief is
een afschrift te vinden van een kopie die
Simon Eikelenberg, de bekende Alkmaarse
geschiedschrijver, maakte van deze bron.3
Het afschrift werd in 1737 vervaardigd
door Floris Lijnslager. De tekst van deze
beschrijving van het beleg komt groten
deels overeen met het ooggetuigenverslag
zoals het in 17351 werd uitgegeven. De
handgeschreven aantekeningen zijn voor
zien van een titel die ons nog wat verdere
informatie geeft over de ontstaansgeschie
denis: "Aentekeningen van 't Beleg en Ont-
set van de stad Alkmaar in 't jaar 1573 door
een ooggetuygen opgestelt, doch (door
uytlatingen van aanstotelijke uytdrukkin-
gen en overtollige verhaalen die ter zaek
niet deden) bekort, door Simon
Eykelenberg en nagelaten door Pieter
Jansz. Visscher."
De vraag is natuurlijk: werd het ooggetui
genverslag opgeschreven door Pieter Jansz
Visscher, of werden de aantekeningen, die
wellicht geschreven waren door een voor
ouder van Pieter, gevonden in zijn nala
tenschap? De overlevering is op dit punt
niet helder. Omdat een groot deel van het
archief van de Alkmaarse doopsgezinde
gemeente verloren is gegaan, is het moei
lijk om nadere gegevens te vinden over
4 5
^**9 C~zi
'Tuye 1 4o-j p \)óotC- J p
Begin van het oog
getuigenverslag
van het Alkmaars
beleg in het
manuscript van
Willemjansz
Verveer.
HERKOMST
Oud Alkmaar 2012 19
