bouwde en gebouwde vasten eigendom
men 1832 van Alkmaar, sectie C en E"
bestreek Vernebroek ook straatnamen in
de Spoorbuurt. Waarom juist dit gebied in
1832 als deel van Varnebroek of Vernebroek
is bestempeld, blijft een raadsel. Er zal vast
geen diepgaand historisch onderzoek aan
zijn voorafgegaan. Zelfs het gebied 'De
Nieuwpoort' onder de Vier Staten werd in
1832 tot Varnebroek gerekend, terwijl de
Nieuwpoort toch al eeuwen een eigen
status had bij de bevolking van Alkmaar
en Heiloo. Het meest merkwaardige is
echter, dat het gebied ten westen van de
Westerweg vanaf de Kalkovensweg tot aan,
zeg maar, de Prins Bernhardlaan in 1832
geen Varnebroek heette, terwijl hier juist
de oorsprong lag van Varnebroek, in ieder
geval van vóór 1348 tot 1600! Het gedeelte
ten zuiden van de Kalkovensweg hoorde in
1832 tot Heiloo.
In 1832 is het Varnebroekgebied ten
opzichte van het Verpondingenregister
van 1733 qua behuizingen verviervoudigd.
De Lindelaan is aan beide zijden bijna vol
gebouwd met huizen, voorzien van moes
tuin en/of pleziertuin en dat gold ook voor
allerlei zijpaden. Bij de oude boerderij
Varnebroek rond de Kalkovensweg daaren
tegen was bewoning juist afgenomen.
Bovendien moest de boerderij in 1865 toe
staan dat de landerijen werden doorsne
den door de nieuwe spoorlijn
Alkmaar-Heiloo. De huidige straat
Varnebroek heette toen overigens al meer
dan honderd jaar 'Het Buurtje'.
In het Adresboek van Alkmaar 1876 worden 9
personen vermeld, woonachtig aan de
Varnebroek. Met als adressen E72 tot en
met E84. Dat is op kaartje 'Het Buurtje' de
bovenste rij huizen aan de zuidzijde van
de Beukenlaan. Het weiland ertegenover,
ook wel bekend onder de naam
Vogelenzang, werd pas vanaf 1882
bebouwd en de huizen aan de zuidzijde
van dat weiland werden allemaal opgeno
men onder de straatnaam Varnebroek,
met uitzondering van de rentenierswo
ning op de hoek, die als eerste werd
gebouwd in 1882 en het adres
Kennemersingel r kreeg. Varnebroek als
straatnaam is dus tussen 1868 en 1876 toe
gekend aan de straat die loopt van de
Kennemerstraatweg tot aan de Ropjeskuil.
Volgens Bruinvis is deze naam ontstaan
door een in het Buurtje wonende rentenier
die de ingeving kreeg zijn huis een naam
te geven. "Had de man nu gekozen 'Nooit
Gedacht', 'Veldwijk', 'Houtrust' of iets der
gelijks, hij zou er geen kwaad aan gedaan
hebben, maar hij koos de benaming
'Varnebroek'". Ongelukkig gevolg was, dat
deze naam rond 1875 tot officiële straat
naam werd gepromoveerd. Bruinvis, toen
gemeenteraadslid, had B&W nog gewaar
schuwd en gewezen "op het onwenschelij-
ke van het hebben van twee plaatsen met
Het Buurtje.
J.Kuyper,
Gemeente-atlas
van Nederland,
4e deel, Noord-
Holland, 1869.
Oud Alkmaar 2011 63
DE STRAAT VARNEBROEK
