hoofdpersoon, die samenvalt met het einde van de kruidenierswinkel oude stijl: zoon Pieter ziet de onstuitbare opkomst van het grootwinkelbedrijf, wil de winkel verkopen en in loondienst gaan werken. Opnieuw is er sprake van een zoon die het levenswerk van zijn vader niet wenst voort te zetten, een nieuwe Vadermoord'. De schrijver besteedt in zijn boek veel aan dacht aan de buitenlandse reizen van Haijtema. De reizen worden gebruikt om een beeld te geven van West-Europa in het interbellum. Zo ziet Haijtema en met hem de lezer de naweeën van de Eerste Wereldoorlog op de straten van Berlijn en maakt hij het fascisme mee in het Italië van Mussolini. De gezapige rust van Alkmaar vormt een scherp contrast met de ingrijpende gebeurtenissen elders. Het sterke punt van het boek is de weerga ve van de historische werkelijkheid. De schrijver geeft een goed beeld van de Alkmaarse geschiedenis en de ontwikke ling van het [klein] winkelbedrijf in de stad. Wat weten we van de echte Haite Haijtema en diens Friesche Winkel? Er blijkt heel wat te vinden te zijn, zelfs als we ons beperken tot de digitale bronnen op de website van het Regionaal Archief [met name de digitale Alkmaarsche Courant over de jaren 1930-1939). Haite en niet Haijte zoals in het boek was in 1890 in Workum geboren en komt in 1913 naar Alkmaar. In hetzelfde jaar trouwt hij met de eveneens in Workum geboren Maria Cornelia Koch. Haite werkt aanvankelijk in de winkel 'in comestibles' van zijn oom Klaas. Deze oom was een oud-gymnastiek leraar aan de Cadettenschool, die na zijn pensionering in 1903 een kruidenierswin kel in de Hoogstraat was begonnen. De winkel had weinig klandizie [een kranten artikel noemt een getal van 60 klanten, in de roman wordt gesproken over 17). Klaas vulde zijn inkomen aan met een functie als waarnemend griffier bij de rechtbank. Haite neemt de zaak over. Dat het hem voor de wind gaat blijkt uit de verhuizing in 1928 naar het pand op de hoek van de Langestraat en de Koorstraat, waar vandaag de dag juwelier en horloger Schagen is gevestigd. In een artikel in de krant over zijn 25-jarig huwelijksjubileum in 1938 wordt gezegd dat Haijtema het hem ooit gegeven advies 'anders dan anderen te zijn' tot zijn devies had gemaakt. Vele voorbeel den hiervan worden vervolgens opgesomd. Zo breekt hij bij een verbouwing met het systeem van open bakken en biedt de 'De Friesche Winkel' van Haite Haijtema op de hoek Langestraat/ Koorstraatca. 1932. Collectie Regionaal Archief Alkmaar Oud Alkmaar 2011 3 DE HISTORISCHE HAIJTEMA

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Oud Alkmaar | 2011 | | pagina 5