Alkmaar na het beleg van 1573 Anton Fase! Over het beleg en ontzet van Alkmaar is veel geschreven, maar over wat er in die eerste roerige jaren na 8 oktober 1573 gebeurde is veel minder bekend. In Alkmaar begon weliswaar de victorie, maar veilig was het land nog lang niet. Op juli 1573 stond Don Frederik met een legertje van 2800 man voor Alkmaar en vond de poorten gesloten. Hij durfde de strijd niet aan en trok zich terug op Haarlem, na eerst Bakkum, Wimmenum, Rinnegom en de Egmonden platgebrand te hebben. De bewoners vluchtten naar Alkmaar, waar zij het Beleg zouden mee maken. Op 21 augustus waren de Spanjaarden terug met 120 vendels, is id.000 man. Maar vermoedelijk waren deze vendels niet voltallig, want volgens latere berekeningen lagen er hoogstens 6000 manschappen rond Alkmaar, waar de stad 1300 burgers en 800 soldaten tegenover kon stellen, vrouwen en kinderen niet meegerekend. De totale bevolking zal uit ongeveer 6 a 7000 personen hebben bestaan. De Spanjaarden hadden veel geschut en kogels van soms wel 45 pond, waarmee ze de volgende weken zouden proberen de stad in puin te schieten, terwijl de belegerden herhaaldelijk uitval len deden. Er vielen aan beide kanten enkele doden. Op 18 september bestormde de vijand enige malen de stad, waarbij aan de Spaanse kant 500 doden vielen (volgens een ander bericht 1400). In alle geval moet het getal gesneuvelde Spanjaarden hoog zijn geweest, want de dag daarna weigerden ze een reeds ingezette aanval door te zetten vanwege het moordend vuur waarmee ze werden ontvangen. Later zouden Spaanse soldaten verklaren dat zij nog nooit zoiets hadden meegemaakt. Aan de Alkmaarse kant verloren 13 burgers en 24 soldaten het leven. In de periode vóór 18 september is enige malen sprake van gesneuvelden, doch tijdens het Beleg van Alkmaar, dat 45) dagen duurde, zullen hooguit 40 a 50 mensen de strijd niet hebben overleefd. Ter vergelijking: tijdens het Beleg van Leiden, dat 131 dagen duurde, kwamen van de 18.000 inwoners er meer dan 6000 om door voornamelijk honger en pest. Honger hebben de Alkmaarders niet geleden. Het stadsbestuur gaf een ordon nantie uit betreffende de voedselvoorzie ning en bieren en wijnen werden bestemd voor de zieken en gewonden. Waar men wel mee te maken kreeg was het water. Toen omstreeks 20 september Sonoy een aantal dijken liet doorsteken, kregen ook de Alkmaarders natte voeten. Via de Voormeer stonden de grachten immers in verbinding met het buitenwater. Volgens een bericht werd er op 6 oktober binnen Alkmaar wijting en haring gevangen. Op 24 september begon de vijand last te DE BANGSTE DAG Oud Alkmaar 2010 73

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Oud Alkmaar | 2010 | | pagina 19