mnnzwmz&G hmzwAm DAimit asi mm voor een grote afzetmarkt toegankelijk. Toch bleef het een zekere status behouden. Door de massaproductie van stucwerk veranderde het beroep van de stukadoor. Van oorsprong was de stukadoor een ambachtsman. De modellerende hande lingen voor het maken van stucornamen- ten waren vergelijkbaar met die van steen- en beeldhouwers. In de negentiende eeuw kwamen er steeds meer zelfstandige stucfabrieken en firma's. Er ontstond een opdeling tussen vakman - de maker van de mallen en afgietsels - en de ontwerper, vormgever en creatief brein achter de afgietsels. Deze tweedeling had te maken met de opkomst van kunstnijverheids opleidingen waar ontwerpers van nijver heidsproducten werden opgeleid. De scheiding van ontwerp en productie bevorderde de massafabricage van stucwerkornamenten. De stukadoor produceerde sindsdien voor de massa in plaats van op bestelling. De persoonlijke inbreng van de stukadoor, die voorheen de ornamenten een bepaalde eigenheid mee kon geven, verminderde hierdoor. Originaliteit was minder van belang, maar dat wil niet zeggen dat het stucwerk uit de negentiende eeuw aan creativiteit ontbrak. De ontwerpen in de catalogi waren wel degelijk heel fantasierijk ontworpen. Het is vrijwel met zekerheid te zeggen dat in Alkmaar geen stukadoorsbedrijfjes of stucfirma's werkzaam zijn geweest in de achttiende en negentiende eeuw. In archieven zijn hier althans nooit aanwij zingen voor gevonden. Het merendeel van de stucfirma's vestigde zich in Amsterdam, zoals de firma Silberling. Er zijn twee catalogi bekend uit 1880 en 1912. Deze geven een goed beeld van de verschillende stijlen, die toen werden toegepast. Stucwerk uit deze catologi is aangetroffen in het interieur van de panden Nieuw- landersingel 42-45. Deze vier panden werden in 15105 gebouwd door aannemer Balder, die in het naastgelegen pand op nummer 41 een werkplaats had voor de fabricage van kunststeen, nog zo'n inno vatief product van rond de eeuwwisseling. In de vestibule van de panden zijn twee muurornamenten aangebracht. Eén met een papagaai en één met een pauw. Ook de plafondornamenten in de vestibule en kamer-en-suite komen uit de Silberling- collectie. Opvallend is dat de ornamenten Advertentie van de firma Bennewitz Co. FotoJ.Zijlstra DE STUKADOOR STUCWERKFIRMA'S iPiiASTISCnS ftAFÜïïD «.aiAfflWItlMGtl!1 van het 200_2uiï5hs BeRenöc PAP'£R$TUC,Terj5c?>eefe vervanging van stucsioorujerR eet. (geschikt voor directe afwerking Jlan&evofeJi iDcsenUlCftTfc&ID. en DüilRIAArftfc&ID,direct te Beaihilèeren. Voor inficfitinjert en attesTcn vrage men Brochure.. P-jjjeprcp.PiafondfinRcn Ier fcfiadTe. v»n. Z.io —2 ss- 3.»o - 4.»o 5-to fJ?otcr ou r>€ 'SzcDGn-nouuj PIiASZ)SCB€ -KAmeRDGCORA?>eU A7Gkic.nL er? faaai£

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Oud Alkmaar | 2010 | | pagina 22