collectie van zijn vader weer bijeen. Daar moet de verbeelding van het beleg van Alkmaar bijgezeten hebben, want die is te zien op een foto uit ca. 1915 van het interieur van Johannis' huis aan de Scheveningseweg. Nadat deze Haagse eigenaar in 15144 was overleden, hebben zijn erven klaarblijkelijk met goed gewe ten wat ze met diens kunstwerken aan moesten. Een aantal ervan, waaronder het belegschilderij, verkochten ze namelijk nog hetzelfde jaar op een Haarlemse veiling. Door wie Ten Kates stuk toen gekocht is, is niet bekend. Het kan Hendrik Hofstee zijn geweest, die kunstliefhebber was en zeer geïnteresseerd in de geschiedenis van Noord-Holland. Deze kans is groot, want een medewerker die lang betrokken is geweest bij 't Hooge Huys wist te vertellen dat het doek daar in elk geval vanaf 1946 hing. Toch is het niet onmogelijk dat er nog een schakel zit tussen de veiling van 1944 en de binnenkomst van het schilderij bij de familie Hofstee. Toen Ten Kate zijn bijdrage aan de Histo rische Galerij van Arti et Amicitiae leverde, was hij voorzitter van deze kunstenaars vereniging (om precies te zijn in de periode 1861-1863). De schilder hield kennelijk van bestuurswerk: van 1855 tot 1861 was hij directeur van de schilder school van de Amsterdamse Academie voor Beeldende Kunst geweest. Daarnaast had hij een grote belangstelling voor geschie denis. Dat blijkt uit zijn bestuurlijke activiteiten (hij behoorde in 1858 tot de oprichters van het Koninklijk Oudheid kundig Genootschap), maar natuurlijk ook uit zijn kunstwerken. Zijn actieve rol bij de totstandkoming van de Historische Galerij van Arti werd al genoemd. Maar naast indrukwekkende stukken als het schilderij van het beleg van Alkmaar vervaardigde Ten Kate ook wat ingetoge ner historische voorstellingen: een enkele schoolplaat en historische genrestukken van soldaten in herbergen. Herman ten Kate was een leerling van de Amsterdamse schilder Cornelis Kruseman en woonde van 1847 tot 1869 in de hoofd stad. Zijn hart lag echter duidelijk in Den Haag. In 1822 kwam hij daar ter wereld als Herman Frederik Carel ten Kate, hij groeide er op met zijn eveneens artistiek begaafde broers Mari en Jan, volgde er een opleiding aan de academie, en stierf er in 1891 op 69-jarige leeftijd. Zo verbonden was hij klaarblijkelijk met de hofstad en het hof) dat hij als hofschilder op kon treden: hij vervaardigde diverse portretten van koning Willem III, diens vrouw Emma en dochter Wilhelmina. In 1872 werd zelfs een postzegel met een beeltenis van Willem III uitgegeven die gebaseerd was op een ontwerp van Ten Kate. Met Alkmaar had de kunstenaar geen bijzon dere band, getuige zijn nogal fantasierijke weergave van de stad op het schilderij van het beleg. Geschilderde zelfportretten van Herman ten Kate zijn niet bekend, op een voor stelling van hem werkend in zijn atelier na - maar daarop zijn zijn gelaatstrekken nauwelijks zichtbaar. Wel zijn verschil lende portretfoto's overgeleverd. Die tonen HERMAN TEN KATE VERBONDEN MET DE HOFSTAD ZELFPORTRET 42 Oud Alkmaar 2010

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Oud Alkmaar | 2010 | | pagina 16