Het Provenhuis van Johan van Nordingen
De voorgeschiedenis
Marjanne Kloeg
Op een heel bijzondere wijze verwierf Johan van Nordingen de Oude een huis in de
Lombardsteeg. Zijn zoon en erfgenaam Johan van Nordingen de Jonge bepaalde in zijn
testament dat op de plek van dit pand een provenhuis opgericht zou worden.
In de zestiende en zeventiende eeuw
stelden veel rijke burgers met een
mogelijke dood voor ogen hun laatste wil
op in een testament en stichtten een hofje,
ook wel provenhuis genoemd. De stichting
verleende gratis onderdak aan hen, die door
ouderdom tot armoede waren vervallen en
de bewoners (proveniers] kregen giften
(proven ofpreuven] in de vorm van levens
middelen, bier, brandstof, kleding en geld.
Een voordeel voor de stichters was dat hun
naam voor altijd aan het hofje verbonden
was en dat zij via hun kapitaal een vorm
van naastenliefde konden bedrijven. Het
Provenhuis van Johan van Nordingen, ook
wel het Huis van Achten genaamd, staat in
de Lombardsteeg, op de hoek van de (nu
gedempte) Nieuwe Sloot enerzijds en op de
hoek van de Veerstraat anderzijds. Aan de
oostkant wordt het begrensd door het Hof
van Sonoy. Hoe kwam de familie Van
Nordingen aan dit huis?
PATER HERMANNI
Oorspronkelijk stond op die plek in de
Lombardsteeg een woonhuis dat door
de eigenares verhuurd was aan pater
Hermanni. Deze pater was de in Alkmaar
geboren en getogen Dirck Harmenszoon,
die naar Gent was gegaan en daar in 1616
in het dominicanenklooster het ordekleed
had aangenomen. Na een theologische
studie werd hij tot priester gewijd en hij
Portret van pater
Hermanni.
Collectie
Stedelijk Museum
Oud Alkmaar 2009 65
