:cras in
[r.
de
al een
:n eerder
.nderen,
ruel en
ren
Slick
theol.
issis van
het
gewezen
j is hier
er nog
n Schoorl
:n af
lering
Laar door
een
;odzalige,
im in het
et
ega-
tige
toepinge
Godt"
negen is,
naNieu
idende
:n
angelium
ch selven
,en paar
dagen later sloot Kiliaen van Rensselaer
met Megapolensis een contract, waarin
deze zich verbond voor de tijd van zes
achtereenvolgende jaren in Rensselaers-
wijck het predikambt te zullen bekleden.
Megapolensis had ook boeren uit zijn
gemeente willen meenemen naar Nieuw-
Nederland, maar Van Rensselaer raadde
dit af, omdat het 'boeren van de lage
grond' waren en daar beter 'boeren van de
hoge grond' gebruikt konden worden.
NIEUW-NEDERLAND
Al in 1524 had Verrazano de haven van
New York ontdekt. Toch duurde het nog
tot 1609, dit jaar dus precies 400 jaar
geleden, voor er weer een Europees schip
kwam. Henry Hudson, in Hollandse
dienst, voer de later naar hem vernoemde
rivier op tot in de nabijheid van het
tegenwoordige Albany. Hij gaf het hele
gebied de naam Nieuw-Nederland. In 1614
ontstond in Albany een eerste Hollandse
nederzetting, later Fort Oranje genoemd.
Kort daarop begon de kolonisering van
Manhattan, het begin van Nieuw-
Amsterdam.
De West-Indische Compagnie bood in 1629
gelegenheid om kolonies te vestigen in
Nieuw-Nederland. Wie in het nieuwe
gebied een nederzetting kon stichten met
50 volwassen kolonisten, kreeg een
uitgebreid stuk land langs de rivier. Op
deze wijze ontstonden grote landgoederen,
waarvan er één vlak bij Albany
Rensselaerswijck was met de patroon
Kiliaen van Rensselaer, een rijke koopman
in Amsterdam.
In juni 1642 vertrok het zeilschip 'de
Houttuyn' van de rede van Texel en na een
voorspoedige reis van slechts 51 dagen
(normaal circa 93 dagen!] arriveerde het bij
f >an JZats
A'» H 3
X.JL »L»
Reusselaarswijk en omgeving. Detail van een kaartje van
Nieuw Nederland, uit A. Eekhof, De hervormde kerk in
Noord-Amerika (Den Haag, 1^13} die het weer overnam
uit: A. van der Donck, Besch^vin^e van N.-Nederland,
1656.
Nieuw-Amsterdam4. Zeker 23 passagiers
reisden direct door naar Rensselaerswijck,
waaronder Megapolensis, zijn vrouw en
hun vier kinderen. Toen Megapolensis
aankwam in Rensselaerswijck had men
nog geen aanvang gemaakt met het
bouwen van een kerk. Van Rensselaer had
hiertoe wel opdracht gegeven, maar daar
was geen gevolg aan gegeven. Op 17
augustus 1642 houdt Megapolensis zijn
eerste godsdienstoefening in het
'packhuys' in tegenwoordigheid van
omstreeks honderd personen. Het
manuscript van deze preek zendt hij aan
patroon Van Rensselaer, die het weer
doorstuurt aan Megapolensis
Sr. in Koedijk.
DE INDIANEN
Behalve voor het maken van preken en het
bezoeken van gemeenteleden vond
Megapolensis ook nog tijd voor
correspondentie met zijn vrienden in
Nederland. Eén van deze brieven werd
tegen zijn bedoeling door zijn vrienden in
Oud Alkmaar 2009 31
