Prentbriefkaart
(no,g voor de verho
ging van 1924).
Collectie Regionaal
Archief
ging mijn vader in de loonmalerij en ging
tarwe malen."13
Het was letterlijk en figuurlijk leven van
de wind. Als het een tijdje windstil was
geweest en de wind stak op, dan was het
werken geblazen. Er werd niet alleen voor
boeren uit de omgeving gemalen, maar
ook voor grote veevoederbedrijven en
bakkers. Het rampjaar 1924 was voor Piet
geen aanleiding om de windmolen vaarwel
te zeggen en over te gaan naar diesel of
elektriciteit. Hij herbouwde de molen.
Zijn zoon Arie heeft vervolgens de scepter
gezwaaid van 1941 tot 1980, dus bijna 40
jaar. Hij bleek een windmolenaar in hart
en nieren. Aan hem heeft Noord-Holland,
maar ook andere delen van Nederland, te
danken dat er meerdere windmaalbedrijven
ontstonden. Vaak werd hem gevraagd te
helpen of advies te geven bij andere
molens. Hij was aanwezig op diverse
molenopeningen, tot soms ver in Limburg
met de motorfiets! Op 9 september 1982
overleed Arie Berkhout. Hij is onder
enorme belangstelling begraven.
DE WIND OF ELEKTRISCH?
Men kan de vraag stellen, waarom Piet
Berkhout opnieuw een molen liet bouwen
in plaats van een maalderij met elektrische
of dieselaandrijving. Het was een weinig
zakelijk besluit. De familie Berkhout was
echter een echte molenaarsfamilie met een
grote liefde voor het oude vak. Inmiddels
werd nu wel een dieselmotor gebruikt om
in tijden van windstilte de molenstenen
aan te drijven. Sindsdien heeft de molen
diverse verbetering en renovaties ondergaan.
Arie Berkhout zocht voortdurend naar
nieuwe technieken om de wind de baas te
zijn. Al in 1942 voorzag hij de roeden van
stroomlijnwieken volgens het systeem
Dekker. Dit betekende een verhoging van
50% van het nuttig effect van de molen,
waardoor deze al bij geringe wind in staat
was zijn werk te doen. Een bezwaar was,
dat bij stormweer de omloopsnelheid vaak
zo groot werd, dat men de molen enigszins
uit de wind moest kruien. Berkhout paste
daarom in 1949 het Ten Have-systeem toe:
met een ander soort wieken (lange
overlangs-draaiende houten kleppen in
plaats van zeilen op de wieken) verbeterde
het zelfregulerend vermogen. De molen
ging door gebruik van de daarbij behorende
remkleppen nooit op hol bij vlagerige
wind en zo kon er regelmatiger gedraaid
worden. In 1955 werd de oude dieselmotor
vervangen door een nieuwe dieselmotor
van 32 pk, die het nog steeds doet.
Door dit soort toepassingen was Arie
Berkhout in staat veel beter invloed uit te
oefenen op het gelijkmatig malen van de
molen, 't Roode Hert behoorde daardoor
tussen 1950 en 1960 tot de modernste
20 Oud Alkmaar 2009