een laag grond met veel gestampt puin.
Aan de zuidzijde van de rosmolen
bevonden zich diverse funderingen
waarvan nog niet duidelijk is waarvoor
deze hebben gediend. Gedacht kan worden
aan de funderingen voor hefboom
constructies om de maalstenen en/of de
gehele maalconstructie te lichten, of
drink- en voederbakken voor de paarden.
Halverwege het perceel werd een sleutel-
gatvormige oven aangetroffen. Duidelijk
was te zien dat het ronde deel flink te
lijden heeft gehad van de hitte. Van het
vierkante werkdeel waren delen later
vernieuwd waarbij een ijzeren deurtje was
geplaatst. De oven stond in een gebouwtje
van dezelfde bakstenen en deze zullen
samen zijn gebouwd. Bij de vernieuwing
van de oven werd een waterput gebouwd,
afgesloten met een gemetselde koepel. De
resten van de ijzeren aanzuigbuis zaten
nog steeds in de koepel vast.
Op een gegeven moment werd iets
noordelijker in een naast gelegen ruimte
een geheel nieuwe, ditmaal rechthoekige,
oven gebouwd. Hiervan werd enkel de
bodemplaat gevonden, gebouwd met
harde bakstenen en trasgemetseld.
Het is onduidelijk hoe de eerste 6 meter
vanaf de Spanjaardstraat ingericht is
geweest. In de opgraving troffen we een
grote kuil aan vol as en sintels. Onderin de
kuil lag bruine grond met zeer veel
puingruis welke afkomstig zou kunnen
zijn van de stukgebrande oven. Dit werd
later overdekt met een dikke laag
gitzwarte steenkoolsintels wat kan duiden
op verandering in de stookwijze: mogelijk
was de oude oven niet geschikt voor
kolenverbranding.
Onder de eerste ovenloods en rosmolen
werden nog enkele funderingen gevonden
van een ouder gebouw. Het is onduidelijk
of dit de resten waren uit de begintijd van
de cichoreifabriek, of van een nog oudere
bouwfase."2
DE FAMILIE ROEM
Op het perceel Spanjaardstraat 3 zal
waarschijnlijk de eerste cichoreimolen in
Alkmaar hebben gestaan, maar het is niet
duidelijk wanneer de productie begonnen
is. Het perceel Spanjaardstraat 3 vormt
eigenlijk het achtererf van het pand Luttik
Oudorp 56. In 1793 kocht Fredrik Roem
(ca.1768-ca.1827] beide panden voor 1410
gulden3 en ging zelf op Luttik Oudorp 5 6
wonen. Waarmee hij in het begin in zijn
levensonderhoud voorzag is onbekend.
Uit het belastingregister van 1807 komen
we te weten, dat hij toen 'chocolade
fabrikeur en tapper' was, dat hij een paard
bezat (misschien al voor de molen?] en dat
bij het slechts uit drie personen bestaande
gezin ook nog een inwonende dienstbode
werkzaam was. Van een zekere welstand
kon dus reeds gesproken worden.
Dat hij redelijk in de slappe was zat blijkt
Sleutelgatvormige oven oversneden door een rechthoekige oven,
beide van cichoreifabriek De Burg. Foto: gemeente Alkmaar.
Oud Alkmaar 2008 59
