een laag grond met veel gestampt puin. Aan de zuidzijde van de rosmolen bevonden zich diverse funderingen waarvan nog niet duidelijk is waarvoor deze hebben gediend. Gedacht kan worden aan de funderingen voor hefboom constructies om de maalstenen en/of de gehele maalconstructie te lichten, of drink- en voederbakken voor de paarden. Halverwege het perceel werd een sleutel- gatvormige oven aangetroffen. Duidelijk was te zien dat het ronde deel flink te lijden heeft gehad van de hitte. Van het vierkante werkdeel waren delen later vernieuwd waarbij een ijzeren deurtje was geplaatst. De oven stond in een gebouwtje van dezelfde bakstenen en deze zullen samen zijn gebouwd. Bij de vernieuwing van de oven werd een waterput gebouwd, afgesloten met een gemetselde koepel. De resten van de ijzeren aanzuigbuis zaten nog steeds in de koepel vast. Op een gegeven moment werd iets noordelijker in een naast gelegen ruimte een geheel nieuwe, ditmaal rechthoekige, oven gebouwd. Hiervan werd enkel de bodemplaat gevonden, gebouwd met harde bakstenen en trasgemetseld. Het is onduidelijk hoe de eerste 6 meter vanaf de Spanjaardstraat ingericht is geweest. In de opgraving troffen we een grote kuil aan vol as en sintels. Onderin de kuil lag bruine grond met zeer veel puingruis welke afkomstig zou kunnen zijn van de stukgebrande oven. Dit werd later overdekt met een dikke laag gitzwarte steenkoolsintels wat kan duiden op verandering in de stookwijze: mogelijk was de oude oven niet geschikt voor kolenverbranding. Onder de eerste ovenloods en rosmolen werden nog enkele funderingen gevonden van een ouder gebouw. Het is onduidelijk of dit de resten waren uit de begintijd van de cichoreifabriek, of van een nog oudere bouwfase."2 DE FAMILIE ROEM Op het perceel Spanjaardstraat 3 zal waarschijnlijk de eerste cichoreimolen in Alkmaar hebben gestaan, maar het is niet duidelijk wanneer de productie begonnen is. Het perceel Spanjaardstraat 3 vormt eigenlijk het achtererf van het pand Luttik Oudorp 56. In 1793 kocht Fredrik Roem (ca.1768-ca.1827] beide panden voor 1410 gulden3 en ging zelf op Luttik Oudorp 5 6 wonen. Waarmee hij in het begin in zijn levensonderhoud voorzag is onbekend. Uit het belastingregister van 1807 komen we te weten, dat hij toen 'chocolade fabrikeur en tapper' was, dat hij een paard bezat (misschien al voor de molen?] en dat bij het slechts uit drie personen bestaande gezin ook nog een inwonende dienstbode werkzaam was. Van een zekere welstand kon dus reeds gesproken worden. Dat hij redelijk in de slappe was zat blijkt Sleutelgatvormige oven oversneden door een rechthoekige oven, beide van cichoreifabriek De Burg. Foto: gemeente Alkmaar. Oud Alkmaar 2008 59

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Oud Alkmaar | 2008 | | pagina 5