Cichoreifabriek De Burg:
'de gerenommeerdste in de geheele provintie'
Jan Drewes
In december 2007 werd op het terrein van de afgebroken panden Spanjaardstraat 1 en 3
een opgraving uitgevoerd door de gemeentelijke afdeling Monumentenzorg en
Archeologie. Op de kavel van Spanjaardstraat 3 was misschien wel meer dan een eeuw
een cichoreifabriek gevestigd.
Cichorei is een plantje, waarvan de
bladeren reeds in de Oudheid als groente
geconsumeerd werden en waaraan in
volgende eeuwen ook geneeskrachtige
werking werd toegeschreven. Al vóór 1700
werd de wortel van de cichorei gebruikt
om een surrogaat te maken, soms als
vervanging van en soms als een toevoeging
aan de vaak dure koffie. Toen Napoleon
door de invoering van het Continentaal
Stelsel (1806) de import van koffie vrijwel
onmogelijk maakte, nam het gebruik van
cichoreidrank ook in onze contreien een
geweldige omvang aan.
De cichoreiteelt werd toen al geruime tijd
in de Nederlanden beoefend, waarschijn
lijk het meest in de noordelijke gewesten.
Niet voor niets heeft het Fries er een eigen
woord voor ('Sükerei'j en wordt in het
Gronings met 'Sokkeraaiwotter' gewoon
'slappe koffie' bedoeld. Op de zeer
leerzame website www.mavodesaad.nl/gs
wordt in de rubriek 'Dantumadeel toen en
nu/Cichorei' vermeld, dat in deze
gemeente in de negentiende eeuw rond
40% van de Nederlandse cichoreiproductie
plaatsvond.
Er wordt ook melding gemaakt van een
museum dat dit jaar in de voormalige
cichoreifabriek aldaar is geopend. Met het
(Boven) Met dit houten zaaiwie! werden de cichoreizaadjes regelmatig in de voren
aangebracht. Foto: Dirk Corporaal
(Onder) De drie fases bij het zaaien van cichorei het trekken van de voren,
het aanbrengen van het zaad en het egaliseren) in één beeld. Foto: Dirk Corporaal
Oud Alkmaar 2008 57