NOTEN
1 Het schilderij werd eind 2005 verworven als onderdeel van een groep van 15 schilderijen, waaronder negen
Nederlandse en Vlaamse, die zich oorspronkelijk in de collectie Borthwick Norton bevond. Met de
schenking werd betaling van successierechten afgekocht.
2 Pieter Jacobsz. de Goijer trouwde ca. 1620 met Guurtje Remmen (Volger). Guurtje stierfin 1633 (zij werd
begraven op 5-3-1633). Uit dit huwelijk werden drie kinderen geboren, jacob, Rem en Jan. Op 17-11-1633
ging Pieter Jacobsz. een tweede huwelijk aan met Maritge Claesdr. Proij (zie voor de akte van huwelijkse
voorwaarden Regionaal Archief Alkmaar (RAA), ONA 84, fol. 161. Het echtpaar kreeg drie dochters.'
Neeltgen, Geertgen en Trijntgen. Geertgen, geboren ca. 1638, trouwde in 1664 met Jacob Salomonsz. van
Ruysdael, een zoon van haar oom Salomon. Zie voor dit huwelijk W. Stechow, Salomon van Riysdael, eine
Ein/iilirun^ in seine Kunst, mit kritischem Kataliig der Gemalde (Berlijn, 1975), 12. Pieter Jacobsz. de Goijer stierf in
1644. Op 22-1-1644 üet hij in zijn huis aan de noordzijde van de Langestraat zijn testament opmaken (RAA,
ONA 156, fol. 205 en 206) en spoedig daarna is hij gestorven. Pieter moet een welvarend man geweest zijn,
getuige alleen al het prelegaat van 9000 gulden dat hij in bovengenoemd testament voor zijn dochters
bestemde. Zie voor de bemoeienis van Salomon van Ruysdael met de kinderen van zijn broer RAA,
Weeskamerarchief Alkmaar, inv.nrs. 20, fol. 161; 22, fol. 30 en 31; 36, fol. 45; 86, dossier Pieter J. de Goijer. Uit
de stukken blijkt de voortdurende betrokkenheid van Salomon vanaf 1633 tot in ieder geval 1656.
3 Zie voor de schilderijen die iets met Alkmaar te maken hebben Stechow, Ruysdael. Maar liefst 12 schilderijen
tonen volgens Stechow met zekerheid Alkmaarse topografische details, meestal de Grote Kerk, een enkele
keer ook de de Friese poort. Het betreft de nrs. 9 (1656), 21,48,143 (1664), 143a (1669), 362a (1650), 376 (1657) -
afb. nr. 38 inStechows werk-, 393 (1650-1660), 523b (1651), 531 (1660), 535 (1664), 545.
Op nog eens 4 andere schilderijen is volgens Stechow waarschijnlijk de Alkmaarse Grote Kerk afgebeeld.
Het betreft de nrs. 397 (rond 1660), 401,465 (1654) en 568. De omschrijving van nr. 568 komt vrijwel geheel
overeen met een Ruysdael uit 1644 waarop Alkmaar is afgebeeld en dat beschreven wordt in Walter Liedtke,
'Pentimenti in our pictures of Salomon van Ruysdael and of Jan van Goyen' in: Shop Talk. Studies in honour of
SeymourSlive, presented on his seventy-fifth birthday (Cambridge Massachusetts, 1995) 154-157,354-357. Liedtke
ging er in zijn artikel van uit dat Stechow dit schilderij niet gekend zou hebben. Er is wel een klein verschil
in de formaten waaronder dit schilderij bekend is. Liedtke noemt een formaat van 62 x 93 cm. en Stechow
62,5 x 94,5 cm. Het schilderij onder nr. 401, sinds 1871 in bezit van het Metropolitan in New York, is
eenduidig Alkmaars. Zie voor een bespreking van dit schilderij bovengenoemd artikel. Een uitvoeriger
bespreking, met enige latere correcties, is te vinden in Liedtke's recente overzichtscatalogus Dutch paintings
in the Metropolitan Museum of Art (New York, New Haven en Londen, 2007) II, 812-814 (nr. 187).
4 Stechow, Ruysdael, nr. 9. Het schilderij wordt omschreven als 'Winterscène in de buurt van Haarlem' in
Hamish-Fulton Celebration, Hudson Fulton Gallery, New York, 1909, nr. 122; Der Cicerone: Halbmonatsschrt/t für
Künstler, Kunstfreunde und Sammler XV (1923), 494; Exhibition of Dutch Art: 1450-1900, The Royal Academy of
Arts, Londen, 1929, nr. 180; European Pictures jrom an English County in Aid of the British Red Cross Society,
Hampshire Branch, Agnew's, Londen, 1975, nr. 18.
5 Met dank Peter Bitter, Carla Rogge en Sandra de Vries voor overleg over de topografische details.
6 De kapel van het Oude Hof, gelegen onmiddellijk te westen van de Sint-Laurens, was feitelijk niet zichtbaar
vanaf de Friese Poort. De identificatie is vooral gebaseerd op andere schilderijen van Ruysdael waarop het
spitse torentje van het Oude Hof is afgebeeld.
7 Stechow, Ruysdael, nrs. 1-3.
8 Stechow, Ruysdael, nrs. 5-24.
9 Ruysdael nam bekende gebouwen uit Arnhem, Utrecht en Dordrecht op in deze winterlandschappen.
10 Stechow, Ruysdael, nrs. 1-3.
11 P.C. Sutton e.a., Marters of i7th-Century Dutch Landscape Paintin^, Rijksmuseum, Amsterdam, Museum of Fine
Arts, Boston, Philadelphia Museum of Art, (Philadelphia, 1990) 475; A. van Suchtelen, Winters van weleer: het
Hollandse winterlandschap in de Gouden Eeuw, Mauritshuis, Den Haag (Zwolle, 2001), nr. 25. Zie voor
vergelijkbare schilderijen door Van Goyen, H.U. Beek,Jan van Goyen, 1596-1656: Ein Oeuvreverzeichnis, II:
Katalo^ der Gemalde (Amsterdam, 1973), nrs. 52 en 53.
12 Liedtke, 'Pentimenti', 154-155; Liedtke, Dutch paintings, 812-814 (nr. 187).
13 M.E.A. de Vries, De zestiende- en zeventiende-eeuwse schilderijen van het Stedelijk Museum Alkmaar: een collectie
catalogus (Alkmaar, 1997) 43,45.
14 Afbeeldingen van de schilderijen zijn te vinden op de websites van de beide musea.
15 Stechow, Ruysdael, nr. 362a. Dit schilderij bevond zich in 1975 in een particuliere collectie in Lima, Peru.
62 Oud Alkmaar 2007
