betaalmiddel namelijk niets meer waard,
voor een eenvoudig kledingstuk moest al
een paar miljoen mark worden neergeteld.
"Bitte schreib mir bald zurück", schreef
Mien. Nu wil het geval dat de heer en
mevrouw De Lange familie in Heiloo had
den, die op het landgoed de Nijenburg
woonde. Zij zochten een dienstbode. Lena
zette de stap zonder om te zien en in 1925
vertrok ze per trein vol verlangen met
bestemming Holland.
DE NIJENBURG
Landgoed de Nijenburg was oorspronke
lijk een buitenplaats met landerijen en
bossen en werd al sinds 1755 bewoond
door de familie Van Foreest.3 Deze familie
stamde af van oude landadel en speelde
onafgebroken een vooraanstaande rol in
de Alkmaarse en de Heilooër samenleving.
De jonkheren Herpert en Nico van Foreest
bewoonden in 1925 ieder een deel van het
huis. Nico was burgemeester van Heiloo
en Herpert directeur van de zwavelzuur-
Open zichtlijn fabriek Ketjen Co te Amsterdam (later
vanuit de AKZO). Herpert was getrouwd met Alide
Nijenburg in het van Foreest-Beets en zij hadden een zoon
Heilooërbos Nanning en drie dochters met de namen
Alide, Aleide en Elisabeth.4 Het sobere
'Witte Huis' met bordes en grote vijver
lag in een bos- en lommerrijke omgeving
met mooie zichtlijnen en bochtige bos-
weggetjes. Vanaf de voorkant van het huis
had men een prachtig zicht via 'de grote O'
op de duinen van Egmond en vanaf de zij
kant van het huis een riant uitzicht op de
Waagtoren van Alkmaar. De belangrijkste
handelsweg tussen Alkmaar en Haarlem,
de Kennemerstraatweg, was duidelijk
zichtbaar vanuit het huis.
Lena Grunsky werd er als Duitse dienstbo
de met open armen ontvangen. Gedurende
bijna tien jaar zou zij deel uitmaken van
het huispersoneel, eerst als dienstmeisje
en later als kokkin. Zij zwaaide de scepter
in het grote keukenvertrek met de glim
mende koperen ketels en pannen en
bereidde de maaltijden voor familie en
gasten. Aan tafel werd er altijd over alles
en nog wat gesproken. Meneer Nico at
meestal met de familie mee wanneer hij
als burgemeester geen andere bezigheden
had. De gevatte uitspraken van meneer
Herpert stonden Lena nog duidelijk voor
de geest. Die keer bijvoorbeeld dat ze een
kerkdienst in het hervormde Witte Kerkje
te Heiloo hadden bijgewoond en na afloop
meneer Herpert de predikant dominee
Bloemhof als volgt karakteriseerde:
"Die Bloemhof is de Telegraaf onder de
predikanten", zo nietszeggend en weinig
diepzinnig vond hij die man.
EEN LEVEN ALS DIENSTBODE
Het was in die tijd op de Nijenburg altijd
een drukte van belang. In de keuken was
het veelal een gezellige boel wanneer het
huispersoneel, de landarbeiders en de
tuinknechten 's morgens om elf uur
44 Oud Alkmaar 2007
