grenzende tuinen tonen dat de zouthandel
hier winstgevend en uiterst bloeiend is.
Naast de oude zoutwinning ligt de marine
haven binnen de muren, aan alle kanten
ingesloten door een omheining van balken
en omstroomd door een zeer breed water,
behalve aan die kant, waar een ingang is
via een poort.
SLOTWOORD
Wanneer ik al deze dingen aandachtiger
bekijk en overweeg, zeer geachte heren,
dan bekruipt mij een grote bewondering
en word ik tot de overtuiging gebracht dat
ik zou geloven dat uw stad door goddelijke
aandrang en gunst op een zo gunstige
plaats is gelegen en tot op deze dag met
zo'n grote bevolking zonder opstand en
beroering gespaard is gebleven tot grote
eer van de beschaving, van de eendracht en
van de trouw van uw burgers. Maar omdat
deze brief steeds langer wordt, maak ik er
een eind aan en draag dit boek, dat
geschreven is ten behoeve van de voort
planting van de menselijke soort (om uit te
leggen hoe deze op de juiste wijze behan
deld moet worden als kwalen of ziekten
haar belemmeren of als de geslachtsdelen
door een of andere ziekte worden gekweld)
als nuttig en nodig aan u op en bied het u
aan, zeer wijze heren, zonder eraan te twij
felen dat u dit literaire geschenkje van ons,
afkomstig van uw arts en medeburger, met
een welwillende instelling zult aannemen.
Vaarwel. Moge de almachtige God uw hele
stad in gunstige, gelukkige en stabiele toe
stand bewaren en beschermen.
In Alkmaar, in onze bibliotheek in het jaar
1596 op de achtste oktober, precies op die
feestdag, waarop de burgers God dank en
eer betuigden ter eeuwige herinnering aan
de bevrijding van de vijandelijke belege
ring.
De burger en arts die uw stad zeer is toe
gewijd,
Petrus Forestus.
NOTEN
1 Veel informatie over Pieter van Foreest en zijn tijd is te vinden in H.A. Bosman-Jelgersma, Pieter van Foreest.
De Hollandse Hippocrates (Krommenie, 1996) en in Petrus Forestus medicus (Amsterdam, 1996)
2 G.M.P. Loots, Epilepsie in de zestiende eeuw. De Observationes van Pieter van Foreest (Rotterdam, 2007)
3 Met hartelijke dank aan dr. C.LHeesakkers, die mij attent maakte op het belang van de dedicaties van
Pieter van Foreest en waardevol commentaar leverde op deze inleiding en vertaling.
4 Vertaling uit het Latijn. De kopjes bij deze tekst zijn door de redactie toegevoegd.
5 Barthold van Keulen (Bartholomeus Coloniensis, 1460-1516), rector van de Latijnse school van 1511-1513.
6 Johannes Murmellius (1480-1517), rector van de school van 1513-1517, een beroemd humanist.
7 Petrus Nannius (1500-1557), rector van de school van 1523-1535, daarna hoogleraar in Leuven.
8 Ludolf Potter (Ludolphus Potterus, ..-1611), rector van de Latijnse school van 1578 tot 1610.
9 24 augustus.
10 21 september.
11 In vertaling: Het recht van de Waag ooit aan u ontroofd, en nu door uw moed in de oorlog en geestkracht
door Gods genade teruggegeven aan de stad, tot onsterfelijke roem van de burgers en groot voordeel voor de
stad.
12 Nanning van Foreest, Brevis narratio ie obsidione Alcmariana, quam post hebdomades septem, anno 1573 Hispanus
cum maqno suo damno atque (gnominia dimittere coactus est (Delft, 1574)
In het Nederlands vertaald als: Een cort verhael van de strenqhe beleqerinqhe ende ajtreck der Span^iaerden van de
stadt Alcmaerqelqqhen in Holland (Delft, na 1580)