f 1
I
1 -
Het 'Veneetse eylandt' (nr. 28)
en het 'Hontsbosch' (nr. 27) op
de stadskaart van Joan Blaeu
uit 1652. Op het 'Hontsbosch'
is de scheepswerf duidelijk
zichtbaar.
Collectie Regionaal Archief
Op dit detail van een
tekening van de Bierkade
met Accijnstoren door de
Alkmaarse kunstenaar J.A.
Crescent uit 1806 (situatie
van 1805) zien we links
achter de bomen de huizen
op het Eiland, die begin
19de eeuw zijn afgebroken.
We kijken uit op de huizen
aan het Voormeer, op de
hoek met de Turfmarkt.
Collectie Regionaal Archief
- i Si
ii&r
Met de bouw van de werf en het te water laten van een echt zeeschip werd de scheeps-
werf'Nicolaas Witsen', die dit jaar het 150-jarig bestaan viert, op de kaart gezet. Laten we
nu eerst eens gaan kijken naar de voorgeschiedenis van de werf
Het 'Veneetse Eylandt' en het 'Hontsbosch'
Het 'Eiland' zoals men het in de 19de eeuw noemde, was in 1612 - ook 1606 wordt wel
genoemd - aangeplempt in het Voormeer. Het stadsbestuur ondervond veel hinder van
belastingontduiking van de bieraccijns door de Alkmaarse bierstekers (groothandelaren
in elders gebrouwen bier). Om ze beter te kunnen controleren werd in 1612 besloten de
bierstekers te huisvesten op het nieuwe eiland
in het Voormeer, dat al spoedig de poëtische
naam 'Veneetse eylandt' kreeg. Nog lange tijd
was er op het Eiland een huis met een gedenk
steen waarop te lezen viel: "Toen men 1614
schreef ons hier al op 't Eiland dreef'.
C.W. Bruinvis vermeldt dat de bebouwing op
het Eiland rond 1800 nog aanwezig was, hoe
wel er in de Franse tijd sprake was van groot
verval. Zo werd zelfs de brug die de Bierkade
iets ten noorden van de Accijnstoren met het
Eiland verbond, in 1805 wegens bouwvallig
heid weggebroken. Begin 19de eeuw werd ten
behoeve van de aanleg van het Noordhollands