De Schelphoek voor 1900,
gezien vanaf de hoek met de
Zandersbuurt richting
centrum. Rechts de overtuinen
aan de Achterwezel.
Collectie Regionaal Archief
De Schelphoek was in feite de zuidelijke kade van het water dat doorliep in de
Oudegracht. In de 17de eeuw werd deze kade ook wel de Zoutketen genoemd en later
komen we de naam Schulphoek tegen. De overgang naar de Oudegracht lag niet op het
huidige punt bij de latere Korte Vondelstraat, maar bij de Keetkolk(haven). Dit deel van
de Schelphoek heette voor 1871 ook Zevenhuizen. De kades van de Keetkolk werden
gevormd door de latere Wester- en Oosterkolkstaat. De Oosterkolkstraat verdween toen
de Vondelstraat werd aangelegd. Op de gedempte Keetkolk werd een openbare school
gevestigd. Aan de noordkant van de Schelphoek zien we tot in de 18de eeuw steeds een
kade, maar op de eerste kadastrale kaart van Alkmaar van Van Diggelen uit 1823 is er
geen directe waterkade meer, en zien wij zuidelijk langs de Achterwezel vrije kavels.
Aanvankelijk waren dit zogenaamde 'overtuinen' van de huizen aan de noordzijde van
de Achterwezel. De situatie dat tussen de huizen en de tuin een openbare straat loopt
zien we bijvoorbeeld nog in Kolhorn.
Vanaf de Schelphoek loopt één straat naar het zuiden: de Compagniestraat. Deze straat
is pas zichtbaar op de kaart van 1883 toen er binnenstedelijk steeds dichter bebouwd
werd en er een straat met kleine huisjes ontstond, die uitkwam op de inmiddels tot park
omgevormde aarden wallen. Ook het Wolfpad is toen ontstaan. Tot 1888 heette dit het
plantsoen vanaf het Raaksje tot de Keetkolk. Pas in 1894 werd het Wolfpad bestraat. De
naam komt van de molen 'de Wolf die op het Wolfsbolwerk aan het eind van de
Keetkolkhaven stond (ongeveer op de plaats van de huidige hoek Vondelstraat/Wolfjjad).
Deze in 1911 gesloopte stellingmolen was vergelijkbaar met de Molen van Piet. Op de
plaats van het Wolfpad is ook lange tijd een kaatsbaan geweest.
6
