De viering van het 700-jarig jubileum
van de stad Alkmaar in 1954
Harry de Raad
et?
definitieve
lad ik niet
ie aan het
11 juni in
anifestatie
zelf het
:k voor dit
raaien. De
jekcn er te
ikt. Om de
ld kunnen
en afkon
n van wel
rk gedaan,
>or je geen
:b gewerkt
telen?
ning op de
sen van de
;k is overal
ik van het
niet af, dus
rvaring. Er
het dikste
:t voordeel
ichtigheid.
begin had
:alisme uit
je terug in
Oudere Alkmaarders herinneren zich nog goed de viering van het 700-jarig bestaan van
Alkmaar in 1954.0 ja, Alkmaar heette toen Snorrendam! Die levendige herinnering aan
een feit dat inmiddels 50 jaar geleden plaatsvond, was aanleiding voor het Regionaal
Archief om een tentoonstelling over deze viering in te richten. Er bleek namelijk veel
archiefmateriaal bewaard te zijn gebleven. Een archief beheert documenten, geen
voorwerpen. In de pers werd daarom een oproep geplaatst om objecten voor de
tentoonstelling te verkrijgen. Daar werd goed op gereageerd, al weer een blijk dat het
feest van 1954 veel indruk heeft gemaakt. Omdat de tentoonstelling eind oktober weer
wordt opgeruimd, leek het een goed idee om de gebeurtenissen rondom de viering van
1954 nog eens op papier te zetten. Wat beoogde men met het feest, hoe verliep het?'
Hoe het begon
Bij een herdenkingsfeest kan er vaak teruggegrepen worden op een vorige viering, al was
het alleen maar voor een vergelijking. De Alkmaarders van 1954 konden dit niet. De
stadsrechtverlening was toen nog nooit eerder op plechtige wijze herdacht.2 Waarom
wilde men het in 1954 opeens wel vieren? Was het navolging van voorbeelden van
elders? In veel steden werd in die tijd breed uitgepakt bij vieringen van het zoveeljarig
bestaan. Een verklaring voor de hausse in de viering van stadsjubilea te geven is
moeilijk. Misschien had de anonieme schrijver van een beschouwing over het
Alkmaarse feest in het tijdschrift De Speelwagen wel gelijk, toen hij stelde dat het te
maken had met het zoeken van een compensatie voor het voortdurende verlies aan
macht waarmee de steden werden geconfronteerd.3 Bestuurders zouden daarom extra
gretig zijn om de kansen de eigen stad in het zonnetje te zetten, te benutten.
Naar aanleiding van de voorbereidingen die in Breda getroffen werden om in 1952 het
700-jarig bestaan van deze stad feestelijk te herdenken, ontstond in 1950 ook in Alkmaar
het idee om een stadsfeest te vieren. In een intern memo aan het Alkmaars college van
B&W merkte wethouder G. van Slingerland (KVP) op dat het tijd werd om te gaan
nadenken over 'ons eigen stadsfeest'.4 Tekenend is dat hij zelf niet precies wist in welk
jaar Alkmaar 700 jaar oud zou worden.
11
