De turnvereniging Kracht
en Vlugheid
Ru Waalewijn
In het inleidende woord van het in het Regionaal Archief bewaard gebleven
feestprogramma ter gelegenheid van het 45-jarig bestaan van de Alkmaarse turnclub
Kracht en Vlugheid, wordt in het kort de ontstaansgeschiedenis van deze club geschetst.
Op 18 september 1874 hebben de heten H.G.T. Mann, J.P. Backx en T. Weehuizen het
plan opgevat tot de oprichting van de gymnastiekvereniging. In andere bij het
Regionaal Archief bewaard gebleven documenten, namelijk het in 1874 vastgestelde
reglement, en de statuten en het reglement van 1896, zijn meet wetenswaardigheden
over deze turnclub te lezen.
De club kende twee afdelingen. De eerste was samengesteld uit jonge mannen vanaf 18
jaar, die geen leerlingen van de Hogere Burgerschool (toentertijd gevestigd aan de Sint
Annastraat tegenover de Keizerstraat) meer mochten zijn. De tweede bestond uit
mannelijke leden die tenminste de 25-jarige leeftijd hadden bereikt of gehuwd waren.
In die dagen werd driemaal per week geoefend.
Wanneer men lid werd, kreeg men tegen betaling van een soort statiegeld, een
onderscheidingsteken uitgereikt dat bij daarvoor geëigende evenementen gedragen
diende te worden. Alvorens men als lid kon toetreden werd men aan een ballotage
onderworpen.
Uit het ledenbestand werd op voordracht van het bestuur een banierdrager benoemd.
Het was een hele eet daartoe uitverkoren te worden.
De stemmingen in de vergaderingen voor werkende-, ere- en begunstigende leden,
geschiedden met bonen, witte voor goedkeurende en bruine voor afkeurende stemmen.
Frisch, flink, ferm, fier is hun leuze
De statuten en het reglement uit 1896 zijn vastgelegd in een boekwerkje, dat tevens een
tiental liedteksten bevat. Negen daarvan zijn turnliederen, het tiende lied is 'Van
Alkmaar de Victorie'.
In het vijfde lied, 'Turners Rijenzang' genoemd, komt de regel 'Frisch, Flink, Ferm, Fier
is hun leuze' voor. Deze 4X F in vier standen, met de verticale stok tegen elkander
