genoemde rijke texcielfamilie uit Harlingen. De opa van
Pieter de Lange trad op zijn beurt in het huwelijk met een
nicht van de moeder van Anna Wentel en de vader van
Pieter trouwde een Sybouts. Op deze manier werden de
banden met doopsgezinde families uit Friesland steeds
inniger. Later ging de halfbroer van Pieter de Lange, Jacob
Josias, in Leeuwarden wonen. Deze halfbroer onderhield
goede contacten met de aangetrouwde verwanten en kende
ook de familie Tigler Wybrandi. Het is zeer waarschijnlijk
dat de toekomstige echtelieden elkaar bij Jacob Josias
hebben ontmoet.
Volgens haar oudste zoon Pieter miste Cornelia haar
familie.11 De weerslag van haar heimwee vinden we terug in
een omvangrijke briefwisseling met haar moeder, haar zus
Ybeltje en andere familieleden. Deze brievencollectie, die de
periode 1880-1941 omvat, is vrijwel geheel bewaard
gebleven. De eerstejaren van haar leven in Alkmaar zijn met
name interessant omdat Cornelia haar plaats nog moest
zien te vinden in het Alkmaarse notabele milieu. Zij was in
deze jaren nog heel duidelij k bezig om vorm te geven aan haar 'nieuwe' leven in Alkmaar.
Visites rijden, de inrichting van het huis en het aannemen van personeel speelden een
belangrijke rol. Met de komst van haar eerste kind in 1887 breekt weer een nieuwe
periode aan in haar leven. Cornelia schrijft vooral over haar huishoudelijke taken, de
kinderen, de 'ongesteldheden' die haar gezin teisteren en over het ideaal van 'huiselijk
geluk'. Rond de eeuwwisseling verschuift haar interesse van huishoudelijke
beslommeringen steeds meer naar activiteiten buitenshuis. Cornelia toont zich onder
andere aanhangster van de uit Duitsland overgewaaide reformbeweging en gaat zich ook
actief inzetten voor de Alkmaarse afdeling van deze beweging. Ook wordt Cornelia
regentes van het Burgerweeshuis in Alkmaar en neemt zij zitting in tal van verenigingen.
De brieven geven dus een mooi beeld van de verandering in haar levensstijl. Maar
daarachter ging, zoals we ook zullen zien, aanmerkelijk meer continuïteit schuil dan
men op het eerste gezicht zou vermoeden. De maatschappelijke initiatieven lagen in
zekere zin al besloten in haar doopsgezinde achtergrond, wat in Cornelia's geval
neerkwam op een aanvankelijk voor zichzelf en nadien ook naar buiten toe beleden
vertrouwen op wilskracht en karaktervorming.
Adrianus Petrus de Lange
(1775-1858)
Familiebanden
Vanaf 1884 verbleef Cornelia vrijwel constant in Alkmaar. Pieter woonde bij zijn ouders
op de Bierkade en onderhield voornamelijk contact met naaste verwanten uit de
Alkmaarse ondernemerskringen. Aan deze kade woonde ook zijn broer Sybout en zijn
