bewaken van de kwaliteit van de omgeving, de dialoog met de historische stad. Daarbij
wordt niet alleen gelet op grootscheepse bouw maar ook bijvoorbeeld op reclame aan en
op de bovenpui van een winkel met een historische gevel. Wel is het zo dat kwesties vaak
ontstaan op het punt van grootschaligheid en de bouwhoogte. Bij de hoogte van een
pand hebben we niet alleen te maken met de goothoogte maar ook met de nokhoogte.
Ik kom hier nog op terug. Het is noodzakelijk te weten dat de historische vereniging niet
tegen hoogbouw is en ook niet tegen moderne architectuur (zoals blijkt uit de
Puienprijs). Belangrijk is echter te beseffen waar je dat doet, Overstad bijvoorbeeld en
het stadskantoor aan de Kanaalkade stralen wel degelijk door hun grootschaligheid uit
naar het hart van de oude stad.
Helaas is het zo dat bij omvangrijke plannen vaak de financiële factor een belangrijke rol
speelt. Door de hoge bouwprijzen en het grondgebrek in de oude stad telt deze extra
zwaar. Projectontwikkelaars beleven gouden tijden. Iedere bouwlaag meer levert
behalve meer woningen ook meer financiën op, en dat telt ook voor de gemeente. De
zolders worden verdiepingswoonlagen en steeds meer gebouwen ontberen echte kappen
en daken. Dit ondanks de richtlijnen in het gemeentelijke beeldkwaliteitsplan.
Het advies van de werkgroep gaat naar de gemeentelijke commissie welstandszorg. Deze
neemt kennis van onze bevindingen en verwerkt dit in hun advies aan de gemeente.
Men kan ons advies ook naast zich neerleggen, wel wordt ons afwijkend advies dan
eveneens voorgelegd aan de gemeente. Onze bevindingen en die van de commissie
welstandszorg komen in de praktijk meestal overeen. Zo adviseren wij ook vaak dat
detaillering of materiaalgebruik in overleg met de gemeentelijke afdeling
Monumentenzorg en Archeologie dient te geschieden.
Het beeldkwaliteitsplan voor de binnenstad van Alkmaar en de
toepassing ervan
Een beeldkwaliteitsplan zou het verval van kwaliteit en de toename van
grootschaligheid in een oude stad moeten voorkomen. Het beeldskwaliteitsplan is
echter per plaats verschillend, zo is er een verschil met het beleid voor de oude
binnenstad van bijvoorbeeld Amsterdam en Haarlem. Voor Alkmaar omvat dit plan
verschillende delen van de stad en geeft aan waar al dan niet gebouwd kan worden, met
of zonder bestemmingsplan. Het plan omvat ook richtlijnen daarvoor, met betrekking
tot de perceelbreedte, goot- en nokhoogte maar ook kleurtoepassing. Deze punten zijn
voor ons van groot belang. Vooral de bouwhoogte is een veel voorkomend twistpunt
tussen betrokken partijen.
Men kan zich afvragen in hoeverre het zinvol is wat wij doen, het vraagt veel tijd en
energie van de leden en soms ook ergernis. Johan Schilstra, de oud-voorzitter van onze
vereniging was daar altijd duidelijk in: als wij onze stem niet laten horen, dan wordt er
geen lans meer gebroken voor de historische stad. Voorbeeld van een wapenfeit van de
vereniging is het plan van voormalig burgermeester Pop om in de gave gevelwand van
